چهارشنبه, ۱۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 8 May, 2024
مجله ویستا

مروری بر توان نظامی حماس


مروری بر توان نظامی حماس

در واکنش به حملات دوباره موشکی رژیم صهیونیستی به مناطق مختلف نوار غزه, نیروهای مقاومت و بخصوص حماس, اقدام به پرتاب موشک های متعددی به سمت سرزمین های اشغالی کردند

در واکنش به حملات دوباره موشکی رژیم صهیونیستی به مناطق مختلف نوار غزه، نیروهای مقاومت و بخصوص حماس، اقدام به پرتاب موشک‌های متعددی به سمت سرزمین‌های اشغالی کردند. بنا به گفته مقامات اسرائیلی، طی این چند روز درگیری بیش از یکهزار موشک از مناطق مختلف نوار غزه به سمت اراضی اشغالی شلیک شده و حتی تعدادی از آنها به سمت تل‌آویو رفته است. این حملات حماس، بار دیگر میزان توان نظامی این گروه‌ها را مورد تاکید قرار داده است. اگرچه با توجه به مسائل امنیتی، نمی‌توان اطلاعات دقیقی در این مورد داشت اما براساس اطلاعات گروه‌های فلسطینی، توان این گروه‌ها به‌صورت خلاصه بیان می‌شود.

گروه‌های مقاومت از لحاظ امکانات و توان نظامی به دو دسته تقسیم می‌شوند. گردان‌های قسام و گروهان‌های قدس که دارای امکانات نظامی بیشتری هستند، در گروه نخست قرار می‌گیرند. گروه دوم نیز شامل گروه‌هایی مانند تیپ‌های ناصر صلاح‌الدین، گردان‌های جهاد جبریل، گردان‌های مقاومت ملی و جیش الإسلام است که از امکانات نظامی کمتری برخوردارند.

در میان این گروه‌ها، گردان‌های شهید عزالدین قسام نسبت به سایر گروه‌ها از امکانات و قدرت نظامی بیشتری برخوردار است. در واقع با نگاهی گذرا به تاریخ جنبش حماس و گردان شهید قسام، متوجه می‌شویم توان نظامی این گردان سیری صعودی داشته است. آغاز مبارزه این گردان در جریان انتفاضة اول در سال ۱۹۸۷ بود که در مقابل ارتش رژیم صهیونیستی از سنگ استفاده می‌کرد. این سنگ‌ها بتدریج جای خود را به کوکتل مولوتف داد.

سلاح‌ها‌ی سرد همچون چاقو سلاح بعدی بود که در دست مبارزان گردان شهید قسام آمد و آنها توانستند از همین طریق، تعدادی از سربازان اسرائیلی را به هلاکت برسانند. با ادامه جنایت‌های دشمن صهیونیستی و به شهادت رسیدن رهبران و اعضای این جنبش اسلامی، مقاومت نیازمند استفاده از سلاح‌ها‌یی جدید با روش‌هایی نوین بود. لذا گردان‌های قسام وارد دورة استفاده از سلاح گرم شد و بعد از آن نیز به ساخت سلاح در داخل اراضی فلسطینی روی آورد. در واقع عواملی در این میان وجود داشته که باعث برتری نظامی گردان قسام بر دیگر گروه‌های مقاومت فلسطینی شده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود:

الف ـ سلاح‌ها‌ی ساخت داخل:

سران تل‌آویو با مسدود کردن تمامی مسیرها و گذرگاه‌های مرزی سعی کردند مانع ورود سلاح به غزه شوند. اما همین محدودیت به انگیزه‌ای برای مبارزان گردان‌های قسام تبدیل شد و آنها را ترغیب کرد تا اقدام به ساخت برخی از سلاح‌ها‌ در نوار غزه کنند. در همین زمینه گردان‌های قسام، یگانی را برای ساخت سلاح تشکیل داد تا مسئولیت ساخت انواع سلاح‌ها‌ی مورد نظر را ـ با توجه به امکانات موجود در نوار غزه ـ بر عهده داشته باشد. این یگان دارای پنج بخش است که عبارتند از: بخش موشکی، بخش بمب‌ها (ضدتانک) و نارنجک، بخش استحکامات و موانع، بخش مواد منفجره و بخش توسعه و آزمایش سلاح‌ها‌.

شواهد و قرائن نیز نشان می‌دهد این گردان‌ها در ماموریت‌های خود تا حدود زیادی موفق بوده‌اند. گوشه‌ای از سلاح‌ها‌ی تولید شده به دست این نیروها به این شرح است:

نارنجک دستی: محمد ضیف و شهید یحیی عیاش و شهید عدنان الغول (از مبارزان گردان‌های قسام) آن را سال ۱۹۹۶ در فلسطین ساخته‌اند.

خمپاره: خمپاره‌های ۶۰ و ۸۰ میلی‌متری تولید شده در نوار غزه برای مورد هدف قرار دادن پایگاه‌ها و استحکامات نظامی صهیونیست‌ها به کار گرفته می‌شود.

بمب‌های ضدتانک: این بمب‌ها که وزن هر یک از آنها بین ده تا یکصد کیلوگرم است، اولین بار در پانزدهم فوریه ۲۰۰۳ مورد استفاده قرار گرفت.

مسلسل یوزی: این سلاح در سال ۱۹۹۳ پس از ساخت کلت ۹ میلی‌متری «گلداستار» در دستورکار مهندسان ساخت سلاح در گردان‌های قسام قرار گرفت و در سال ۱۹۹۶ به کار گرفته شد.

آر پی جی ۲۹: ساخت سلاح یاسین مقدمه‌ای شد تا گردان‌های قسام در زمینه تولید سلاح‌ها‌ی ضدتانک از نوع آر.پی.جی به پیشرفت برسند. ادامه این موفقیت‌ها و پیشرفت‌ها بود که باعث ساخته شدن آر پی جی ۲۹ شد. این نوع سلاح ضدتانک نیز اولین بار در جریان جنگ ۲۲ روزه و در منطقة «جبل الریس» در نزدیکی شهر غزه علیه تانک‌های ارتش رژیم صهیونیستی به کار گرفته شد.

ب ـ سلاح‌ها‌ی وارداتی:

در حقیقت تهیه بسیاری از سلاح‌ها‌ی پیشرفته‌ گردان‌های قسام، از خارج از نوار غزه تامین می‌شود. باز هم در این زمینه مبارزان از محدودیت‌های اعمال شده از سوی صهیونیست‌ها بیشترین استفاده را برده و با حفر تونل‌های متعددی در بسیاری از مناطق نوارغزه سعی کرده‌اند ضمن کاهش محاصره اقتصادی، در هنگام هجوم شدید رژیم صهیونیستی به این منطقه از خود دفاع کرده و به مواضع دشمن حمله کنند.

این تونل‌ها که به‌عنوان یک مجموعه در زیر زمین است، عاملی اصلی در ساختار قدرت نظامی حماس و ورود سلاح به نوارغزه است. این تونل‌ها به عنوان یک لوله اکسیژن برای حماس و دیگر گروه‌ها در نوارغزه به شمار می‌رود. در منطقة رفح و در امتداد محور فیلادلفیا (محور صلاح‌الدین)، شبکه‌ای از این تونل‌ها وجود دارد که از طریق آن، عناصر و اعضای گردان‌های قسام انواع سلاح و کالاها را از مصر به نوارغزه و بالعکس انتقال می‌دهند.

اهمیت این تونل‌ها با مسدود شدن گذرگاه رفح در مرز مصر و دیگر گذرگاه‌های هم مرز با رژیم صهیونیستی نمود بیشتری پیدا می‌کند. البته با وقوع انقلاب مردمی مصر، گذرگاه رفح بیش از زمان حکومت حسنی مبارک باز است.

سلاح‌ها‌ی وارداتی که گردان‌های قسام در سال‌های اخیر برخی از آنها را نیز به کار گرفته‌اند، عبارتند از:

موشک گراد: این موشک زمین به‌زمین، از سلاح‌ها‌یی است که به صورت قاچاق به دست گردان‌های قسام می‌رسد. این موشک ساخت روسیه است و بُرد برخی از آنها ۲۰ کیلومتر و برخی دیگر ۴۰ کیلومتر است.

موشک فجرـ۳ : منابع اسرائیلی می‌گویند گردان‌های قسام، موشک‌های فجرـ۳ (ساخت ایران) را در اختیار دارند که بُرد آنها به ۴۵ کیلومتر می‌رسد. همچنین در جنگ اخیر غزه از موشک‌های فجر ـ ۵ نام برده شد که بردی معادل ۷۵ کیلومتر دارد.

موشک تاندوم: این موشک اولین بار در پانزدهم ژانویه ۲۰۰۹ در نوار غزه به کار گرفته شد. طبق اعلام رسمی این گردان‌ها، موشک تاندوم در جنگ ۲۲ روزه، پنج بار استفاده شد.

موشک ۱۰۷: این موشک که بیشتر بر ضد استحکامات و موانع مورد استفاده قرار می‌گیرد، اولین بار در یازدهم ژانویه ۲۰۰۹ به کار گرفته شد.

موشک کورنت: کاربرد اصلی این موشک هدف قرار دادن جنگنده‌ها ست.

علیرضا ثمودی