سیاه و سفید شبکه های اجتماعی

تحقیقات انجام شده در زمینه تاثیر شبکه های اجتماعی بر ساختار خانواده اغلب با تاکید بر گروه سنی نوجوانان انجام می شود

تحقیقات انجام شده در زمینه تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر ساختار خانواده اغلب با تاکید بر گروه سنی نوجوانان انجام می‌شود. برخی محققان معتقدند گروه خردسالان، جوانان و بزرگسالان در میان گروه‌های در معرض تهدید نیستند و روابط خانوادگی در نوجوانان به دلایل مختلف مانند احساس حمایت اجتماعی و رضایت روانی در این شبکه‌ها، تاثیرپذیری بیشتری دارد.

در این زمینه ۲ نظریه کاملا متفاوت دیده می‌شود که می‌توان آنها را به عنوان موافق و مخالف در نظر گرفت. ضمن این‌ که تاثیرپذیری اعضای خانواده از شبکه‌های اجتماعی محدود به فعالیت‌های آنلاین نیست و مواردی همچون سطح آموزش در خانواده، میزان درآمد و رفاه، سن و جنسیت، شیوه تعامل والدین و بحث‌های قومی و نژادی نیز متغیرهای مهمی محسوب می‌شود.

در نظریه اول، شبکه‌های اجتماعی به دلیل افزایش معاشرت‌پذیری و کسب تجربه‌های اجتماعی برای نوجوانان دارای نقش مثبتی است و یکی از استدلال‌های محققان موافق نیز به ساختار خانواده در جوامع مدرن اشاره می‌کند که محدودیت‌های بیشتری برای ارتباط و حمایت از اعضای خود دارد. طرفداران این نظریه همچنین نوع روابط خانوادگی را در استقبال از شبکه‌های اجتماعی موثر می‌دانند و براساس تحقیقات آنها، کیفیت مناسب ارتباط با شبکه‌های اجتماعی می‌تواند باعث تقویت رابطه با پدر و مادر شود، زیرا ارتباطات آنلاین نقش مکملی در توسعه رفتارهای معاشرتی نوجوانان ایفا می‌کند. یکی دیگر از استدلال‌های این نظریه این است که ارتباط با شبکه‌های اجتماعی آنلاین غالبا در محیط خانه انجام می‌شود و فرزندان همچنان فرصت ارتباط چهره به چهره با والدین را دارند. این محققان به والدین توصیه می‌کنند به جای نقش محدودکننده به دلیل نبود شناخت از فضای آنلاین و نوع ارتباطات فرزندان در این محیط، با افزایش توانایی‌های خود، نقش کنترلی ـ نظارتی داشته باشند. تحقیقات این گروه ثابت می‌کند نوجوانانی که دارای روابط اجتماعی ضعیفی هستند تمایل کمتری برای استفاده از ایمیل و پیام‌رسان‌ها نشان می‌دهند و علاوه بر این بر اساس فرضیه جبران اجتماعی، استفاده از این شبکه‌ها باعث کاهش افسردگی در افرادی می‌شود که دارای فقر منابع اجتماعی هستند.

گروه دوم که بر تاثیر منفی شبکه‌های اجتماعی تاکید دارند، معتقدند کاهش ارتباط با پدر و مادر باعث تضعیف روابط خانوادگی می‌شود. استدلال محققان این گروه این است که شبکه‌های اجتماعی زمان ارتباط با والدین برای فرزندان را کاهش می‌دهند، در حالی که زمان ارتباط با دوستان افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه فرزندان به جای تاثیرپذیری از خانواده متاثر از رفتارهای انتخابی در گروه همسالان می‌شوند. محققان این گروه در تشریح نظریه‌های خود به نقش حیاتی تعامل فرزندان با والدین برای رشد سالم آنها اشاره می‌کنند که می‌تواند تحت‌تاثیر اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به عنوان یک رسانه قرار گیرد. زمان ارتباط با دوستان در این شبکه‌ها لزوما دارای پیامدهای منفی نیست، زیرا اغلب صرف تفریح و سرگرمی می‌شود، در حالی که زمان ارتباط با خانواده برای توسعه شناختی، جسمی و همچنین توسعه اجتماعی فرزندان ضروری است. این محققان در یافته‌های خود مشخص کرده‌اند که ارتباطات آنلاین در درازمدت به دلیل ایجاد رضایت روانی در نوجوان باعث کاهش تعامل آنها با خانواده خواهد شد، زیرا ارتباط با خانواده برای نوجوانان دارای اولویت پایین‌تر و جذابیت کمتری نسبت به تعامل با همسالان است. ضمن این‌ که نوجوانان برای حفظ و ارتقای روابط اجتماعی خود حاضر به افشای اطلاعات و اشتراک داده‌هایی مانند عکس و فیلم نیز هستند.