۲۶ نوامبر ۲۰۰۸ ـ اثرات ملی و جهانی رویداد خونین مومبای ـ در جستجوی معمار رویداد

تعرض مسلحانه ده جوان مسلح به مومبای هند، از ساعت ۹ و نیم چهارشنبه شب (۲۶ نوامبر ۲۰۰۸) تاکنون سایر اخبار ازجمله اعتراض عراقی ها به تصویب قرارداد امنیتی آمریکا با عراق را تحت الشعاع …

تعرض مسلحانه ده جوان مسلح به مومبای هند، از ساعت ۹ و نیم چهارشنبه شب (۲۶ نوامبر ۲۰۰۸) تاکنون سایر اخبار ازجمله اعتراض عراقی ها به تصویب قرارداد امنیتی آمریکا با عراق را تحت الشعاع قرارداده است و تقریبا همه اظهارنظرها، دراین زمینه و تاثیر آن در ساخت آینده آسیای جنوبی است. دستگاههای خبر و نظر رسانی هر بلوک و هرکشور کوشیده است که در جهت سیاست بلوک و کشور خود گوشه هایی از آن را بزرگ و کوچک کند و بخشهایی دیگر بر آن بیافزاید که مقایسه و بررسی این مطالب باهم، خیلی چیزها را به دست می دهد.

تنها فرد دستگیر شده این رویداد ۶۰ ساعته با ۱۹۵ کشته و ۲۹۵ مجروح یک پاکستانی است به نام «محمداجمل قاسم» و بنا به اعلام «سازمان مبارزان دکن» وابسته به «لشکر طیّبه» است که لشکر طیّبه را سالها پیش، اطلاعات ارتش پاکستان بوجودآورده بود تا در کشمیر با هندیان مبارزه کند که بعدا از کنترل پاکستان هم خارج شده است. بازجویی از محمد اجمل که پس از تیراندازی و ایجاد انفجار در ایستگاه نهایی راه آهن مومبای ـ شهر تقریبا ۱۸ میلیونی هند و از مراکز بزرگ اقتصادی، تکنولوژیک و سینمای جهان، هنگام فرار دستگیر شده است ممکن است انگیزه این ماموریت را روشن سازد. به هرحال، برغم نرمش های دولت پاکستان و پیشنهاد همکاری در رسیدگی و کشف عامل اصلی رویداد، مناسبات رو به بهبود هند و پاکستان بازگشتی به دوران بحرانی اش کرده است.

رسانه های انگلستان و آمریکا در آغاز کار کوشیدند این مطلب را بزرگ کنند که هدف مهاجمان «انگلیسی ها و آمریکاییان» بودند و نشان دهند که افراد مسلح با آن دو کشور ضدیت داشتند. ولی جز یک نفر که در هتل ۱۰۴ سال ۵۶۵ اتاقی «تاج محل» سکونت داشت و در ساعات اولیه آزاد شده بود، افراد دیگر این حرف را تایید نکردند و گفتند که مهاجمان اصرار به قتل افراد نداشتند و میان عربهایی که برای شرکت در یک گردهمایی به هند آمده بودند و اروپاییان و سنگاپوری ها فرق نمی گذاشتند و گروگانگیری آنان هم به منظور ایجاد سپر انسانی در برابر کماندوهای هندی بود.

برداشت مطبوعات آمریکا حکایت از ارتباط مهاجمان را با «القاعده» داشت. حال آنکه «لشکر طیبه» که در دسامبر ۲۰۰۱ به پارلمان هند حمله برد، جناح دیگری است.

اصحاب نظر می گویند صرف نظر از عامل اصلی و انگیزه، این رویداد باردیگر هندیان را متوجه ناسیونالیستهای این کشور خواهد کرد زیرا که در وضعیت کنونی منطقه، برایشان اقتدار مهمتر از لیبرال ـ دمکرات بودن دولت است و این رویداد در نتیجه نهایی انتخابات بعدی هند موثر خواهد بود بویژه که ثابت شده است که ناسیونالیسم یکی از شرایط ورود به جهان چند قطبی در شرف تکوین است.

مفسران هندی می گویند برایشان مهم است که بدانند «معمار» این رویداد و تجاوز به مومبای بی آزار و آرام چه کسی و یا کسانی بوده اند. چه دولت و سازمانی این تجهیزات و آموزش را به مهاجمان داده بود. آنان در طول ۶۰ ساعت عملیات خود از سلفونهای ماهواره ای، تازه ترین کالاشنیکوف ها و پرقدرت ترین نارنجکها، تکنولوژی «جی پی اس» استفاده می کردند و لحظه به لحظه با افرادی در خارج از هند تماس تلفنی می گرفتند و برای اینکه دچار ضعف و بی غذایی نشوند با خود بادام داشتند، در تیراندازی ماهر و بهترین تاکتیک را بکار می بردند، بسیار آرام و خونسرد بودند و خود را به صورت دانشجو درآورده که کوله پشتی از کتاب حمل می کند.

صرف نظر از حساسیت سیاسی قضیه، توجه به نکات خواندنی این رویداد خالی از استفاده نیست. هتل معروف «تاج محل» متعلق به یکی از پارسیان هند به نام «راتان تاتا» است. صاحب کافه معروف «لئوپلد» پاتوق خارجیان و تکنولوژیست های مومبای «فرهاد جهانی» و برادرش، دوتن دیگر از پارسیان است که مورد حمله قرارگرفت و هفت نفر از جمله چهار خارجی در آنجا کشته شدند. درایستگاه راه آهن مومبای، یک خبرنگار عکاس در انتظار آخرین قطار شبانه برای رفتن به خانه بود که از دو مهاجم و عملیات آنان و اجساد عکسبرداری کرد که این عکسها سند «تاریخ» خواهند شد. یکی از دو نفری که او به خود جرات داد و عکس گرفت، مجمداجمل است که دستگیر شده است. این خبرنگار عکاس گزارش کرده که دو مهاجم به ایستگاه راه آهن (ایستگاه شیواجی) پس از تیراندازی و پرتاب نارنجک و قتل ۵۳ تن از منتظرین قطار، یک وانت را با زور از صاحبش گرفتند که فرارکنند ولی پلیس به سوی وانت تیراندازی کرد، یکی را کشت و دیگری را دستگیر کرد.