شكّیات نماز

● كسی كه در ركعت سوم نماز شك كند كه قنوت را به جاآورده یا خیر، چه حكمی دارد؟ آیا نمازش را تمام كند و یا از هنگام شك آن را قطع نماید؟
▪ به شك مذكور اعتنا نمی‏شود و نماز صحیح است و در …

كسی كه در ركعت سوم نماز شك كند كه قنوت را به جاآورده یا خیر، چه حكمی دارد؟ آیا نمازش را تمام كند و یا از هنگام شك آن را قطع نماید؟

به شك مذكور اعتنا نمی‏شود و نماز صحیح است و در این مورد چیزی بر مكلّف واجب نیست.

آیا در نماز نافله به شك در غیر از ركعت‏های آن اعتنا می‏شود؟ مثل شك در این كه یك سجده انجام داده یا دو سجده؟

شك در اقوال و افعال نماز نافله همان حكم شك در اقوال و افعال نماز فریضه را دارد، در این كه اگر از محل آن تجاوز نكرده است به آن اعتنا می‏شود و اگر از محل انجام آن تجاوز كرده است، به آن اعتنا نمی‏شود.

با توجه به این كه كثیر الشك نباید به شك خود اعتنا كند، اگر برای او در نماز شكی پیش آمد، وظیفه‏اش چیست؟

باید بنا بر انجام كاری بگذارد كه در آن شك كرده است، مگر آنكه انجام آن موجب بطلان نماز شود كه در این صورت بنا بر عدم انجام آن می‏گذارد، بدون این كه در این مورد فرقی بین ركعتها و افعال و اقوال نماز باشد.

اگر شخصی بعد از چند سال متوجه بطلان عبادتهایش شود و یا در آن شك كند، وظیفه‏اش چیست؟

به شك بعد از عمل اعتنا نمی‏شود، و در صورت علم به بطلان، واجب است عبادت‏های قابل تدارك را قضاء نماید.

اگر شخصی سهوا بعضی از اجزاء نماز را به جای بعضی دیگر انجام دهد و یا در هنگام نماز نگاهش به جایی بیفتد یا سهوا ً حرف بزند، آیا نماز او باطل است؟ وظیفه او چیست؟

عمل سهوی در نماز موجب بطلان آن نمی‏شود، لیكن در بعضی از موارد باعث وجوب سجده سهو می‏گردد، مگر آنكه ركنی از نماز را كم یا زیاد كند كه موجب بطلان نماز می‏شود.

اگر فردی یك ركعت از نماز را فراموش كند و در ركعت آخر یادش بیاید، مثلا فكر می‏كرد كه ركعت اول نمازش ركعت دوم است لذا ركعت سوم و چهارم را هم به جا آورد، و در ركعت آخری متوجه شد كه در ركعت سوم است، وظیفه او چیست؟

واجب است هر ركعتی را كه به جا نیاورده، قبل از سلام نمازبه جا آورد و سپس سلام دهد و در این صورت اگر سهواً عمل زا ئدی انجام داده یا بعضی از واجبات نماز را كه ركن نیستند، سهواً ترك كرده باشد، باید دو سجده سهو هم انجام دهد، و اگر تشهد واجب نماز را در محل خود انجام نداده، بنا بر احتیاط قضای آن هم واجب است.

برای مكلّف دانستن تعداد ركعتهای نماز احتیاط، كه یك ركعت است یا دو ركعت، چگونه ممكن‏است؟

تعداد ركعتهای نماز احتیاط به مقدار كمبود احتمالی در نماز است. بنابراین در شك بین دو و چهار، دو ركعت نماز احتیاط، واجب است. و در شك بین سه و چهار، یك ركعت نماز احتیاط ایستاده یا دو ركعت نشسته، واجب است.

آیا اگر كلمه‏ای از ذكرهای نماز یا آیات قرآنی یا دعاهای قنوت، سهوا ً غلط خوانده شود، سجده سهو واجب می‏شود؟

واجب نیست.