دوشنبه, ۸ بهمن, ۱۴۰۳ / 27 January, 2025
مجله ویستا

چرا انتخابات مجلس مهم است


چرا انتخابات مجلس مهم است

مشارکت حداکثری در انتخابات تجدید میثاق با آرمان های انقلاب

با توجه به نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی در ۱۲ اسفند و نیز آرمان انقلاب اسلامی در ایجاد نظام مردم‌سالار مبتنی بر آموزه‌های دین مبین اسلام، معرفی کارآمدی مجلس در نظام جمهوری اسلامی برای نسل فعلی و آینده کشور ضرورت دارد.

هر چند انقلاب مشروطه با هدف توسعه سیاسی و‌ دموکراسی شکل گرفت و مجلس نیز در همین زمینه موجودیت یافت، ولی این نهاد نتوانست فلسفه وجودی و کارکرد و پتانسیل‌های خود را تحقق بخشد، چرا که استبداد مدرن پهلوی مجلس را در خدمت خود درآورد و بجز چند دوره اول مجلس و همچنین مجالس ایران در سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲، بقیه مجالس در ایران بنا به دلایل سیاسی و فرهنگی با ناکارآمدی مواجه شدند.

بر این اساس می‌توان گفت مجلس در ایران به عنوان نهادی صوری و شکلی و یک ابزار برای پیشبرد سیاست‌های داخلی و خارجی نظام طاغوت تلقی می‌شد. در واقع بعد از انقلاب اسلامی، مجلس شکل مستقلی به خود گرفت و در خدمت جامعه و منافع ملی و خواسته‌ها و انتظارات مردم و قانون اساسی درآمد. بر این مبنا مجلس شورای اسلامی رکن اصلی قوه مقننه در نظام جمهوری اسلامی ایران است که از نمایندگان منتخب مردم تشکیل می‌شود.

این قوه نقش بسیار مهمی در اداره کشور دارد و علاوه بر قانونگذاری، وظایفی چون رای اعتماد به وزرا، تذکر و استیضاح رئیس‌جمهور و وزرا، تصویب بودجه کل کشور، تحقیق و تفحص در تمام امور کشور و ده‌ها وظیفه مهم دیگر را که در اصل ۱۷۱ قانون اساسی به آ‌ن اشاره شده است، به عهده دارد.

در انتخابات مجلس،‌مردم منتخبان خود را با رای مخفی برای مدت ۴ سال انتخاب می‌کنند تا نمایندگان‌ آنان در برابر تمام ملت مسوول باشند و امور مربوط به قوه مقننه یعنی قانونگذاری و نظارت بر حسن اجرای آن را پیگیری نمایند.

به عبارت دیگر قوه مقننه در ایران نهادی است که ریشه در آرای عمومی دارد و طبق ضوابط اساسی مدون بویژه اصل ۵۶ و اصل ۶ قانون اساسی، سهم قابل توجهی از حاکمیت در نظام سیاسی کشور را اعمال می‌نماید.

قوه مقننه یکی از نهادهای تحقق حاکمیت ملت و حق خدادادی مردم و مظهر اراده عام ملت است که در آن سرنوشت اجتماعی و سیاسی مردم رقم می‌خورد و برنامه زندگی آنان پس از برخورد اندیشه‌ها و تبادل افکار و بالاخره کسب اکثریت آرا به صورت مجموعه‌ای مدون در مجاری اجرا قرار می‌گیرد.

● اختیارات و وظایف مجلس شورای اسلامی

مجلس شورای اسلامی وظایف و اختیارات مختلف و گسترده‌ای دارد که مهم‌ترین و شاخص‌ترین آن قانونگذاری است و به همین دلیل در نگاه اول این گونه می‌نماید که مجلس تنها برای قانونگذاری است ولی باید گفت که مجلس وظایف دیگری همچون وظایف نظارتی نیز دارد و در واقع ماهیت تشکیل مجلس به قانونگذاری و نظارت نیز باز می‌گردد. نظارت مجلس را می‌توان به بخش‌هایی چون، رای اعتماد به وزیران، نظارت بر عملکرد وزرا، استیضاح و عزل آنان تقسیم کرد.

وجود کمیسیون اصل ۹۰ و رسیدگی به شکایات مردم از سه قوه به مجلس و اعلام نتایج به عموم مردم و سوال از مسوولان، تحقیق و تفحص از تمامی نهادها و وزارتخانه‌ها نیز از دیگر وظایف نظارتی مجلس است.

ورود مجلس به تصویب قراردادهای بین‌المللی و صلاحیت تصمیم درباره تغییر خطوط مرزی نیز از دیگر موارد نظارتی محسوب می‌شود.

● انتخابات و مشارکت حداکثری

با نزدیک شدن به روز ۱۲ اسفندماه، اهمیت برگزاری این انتخابات بویژه نقش حضور مردم،‌با توجه به شرایط داخلی و خارجی بر کسی پوشیده نیست.

از آنجا که در جهان امروز، انتخابات به عنوان مهم‌ترین ابزار سیاسی مسالمت‌آمیز برای اداره کشور شناخته شده است، نظام جمهوری اسلامی ایران نیز که بر پایه مردمسالاری دینی بنیان نهاده شده، مشارکت مردم در امور کشور را سرلوحه کار خود قرارداده است. از این‌رو بعد از پیروزی انقلاب اسلامی انتخابات یکی از روندهای مستمر در جمهوری اسلامی ایران است که همواره با تقابل دشمنان در این روند مواجه بوده است.

بیگانگان همواره تلاش کرده‌اند برای تاثیرگذاری برفرآیند مشارکت مردم در امر انتخابات، تبلیغات سوئی را از بلندگوهای مختلف برون‌مرزی صورت دهند تا مردم را تشویق به شرکت نکردن یا ایجاد تردید در تعیین سرنوشت خود فرا بخوانند.

چیزی که این روزها در آستانه انتخابات مجلس نیز مشهود است، ترفندهای به کار گرفته شده و هجمه‌های تبلیغی است که از سوی رسانه‌های بیگانه، با شیوه‌ها مختلف مدنظر قرار می‌گیرد، اما از آنجا که رهبر فرزانه انقلاب و مسوولان نظام با شناخت از این شیوه‌ها به مردم گوشزد کرده‌اند، قطعا این خیال خام آنان نیز نقش بر آب خواهد شد.

به هر حال انتخابات نهمین دوره مجلس در شرایطی برگزار می‌شود که برخی از کشورهای غربی و آمریکا با کمک همپیمانان منطقه‌ای خود، ایران را در موقعیت خاصی قرار داده‌اند تا با القای مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، مردم را از مشارکت در انتخابات دور نمایند، اما عملا با توجه به حضور مردم در تمامی صحنه‌ها و اخیرا در بزرگداشت سی‌وسومین سالگرد انقلاب، مشخص شده است که ترفندهای رسانه‌های خارجی و سخنان حکومت‌های استبدادی برای خدشه‌دار کردن مشارکت ملت ایران در صحنه انتخابات، با توجه به عقبه‌های مردمی و تاریخ برگزاری انتخابات‌ها در ادوار گذشته حنایی است که رنگ خود را باخته است.

● استفاده از روند هسته‌ای

طرح مساله هسته‌ای ایران در شورای امنیت و صدور قطعنامه‌های مختلف تحریمی از سوی دولت‌های غربی بویژه آمریکا نشان می‌دهد که این دشمنان تلاش دارند از طریق روند هسته‌ای صلح‌آمیز کشور و قرار دادن این روند در مجامع سیاسی به هر طریق بر جامعه ایران تاثیر بگذارند. دولت‌های غربی درصدد هستند تا با القای این امر که صدور قطعنامه‌ها، جامعه ایران را با دشواری‌های زیادی روبه‌رو خواهد ساخت، در پیش بودن انتخابات مجلس نهم را تحت تاثیر قرار دهند و تبلیغات زیادی برای در انزوا قرار دادن سیاسی، اقتصادی ایران به راه اندازند و درصدد القای این امر باشند که عادلانه و رقابتی نبودن انتخابات، شرایطی را فراهم می‌کند که شهروندان ایرانی با شرکت نکردن خود در آن در تشدید روند انزوای سیاسی کشور نقش چشمگیری داشته باشند.اما با نگاهی به نقش چشمگیر مردم و حمایت‌های بی‌دریغ آنان، بخصوص در داشتن انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز و حضور آنان در انتخابات پیش رو گواه بر بی‌تاثیر بودن این مکانیسم خواهد بود و همواره حمایت‌های مردمی از نظام و مسوولان در بیش از ۳ دهه، نشان داده است که جمهوری اسلامی اقتدار خود را نه‌تنها از دست نداده، بلکه ریشه‌های درخت همیشه سربلند آن، از چنان عمق و وسعتی برخوردار است که به این سادگی قابل ریشه‌کن شدن نیست.

● افزایش میزان مشارکت

ارتقای سطح مشارکت عمومی شهروندان، مستلزم اقدام هماهنگ، منسجم و موثر تمامی ساختارهای سیاسی، اقتصادی، حقوقی، قضایی، اجتماعی، فرهنگی و بویژه ارتباط جمعی است.

از آنجا که انتخابات مجلس نهم در ۱۲ اسفند ۱۳۹۰، نقطه عطفی در آینده معادلات سیاسی، اقتصادی و بویژه امنیتی در ایران به شمار می‌آید، اهمیت استراتژیک مشارکت فزاینده، به دلیل تاثیرات قابل توجه آن در کیفیت و کمیت، تهدیدات خارجی و بحران‌های داخلی نقش بسزایی دارد.

بر این اساس به هر میزان که حجم مشارکت عمومی شهروندان در انتخابات فراروی افزایش یابد، به همان میزان قدرت چانه‌زنی نظام سیاسی در محیط درونی و پیرامونی افزایش خواهد یافت.

لذا مردم همیشه در صحنه، با تکیه بر فرمایشات امام خمینی(ره)‌ بنیانگذار انقلاب اسلامی و رهبر معظم انقلاب حضور چشمگیری نیز در این انتخابات خواهند داشت.

امام خمینی(ره) در بیانات خود در توجه مردم به مشارکت در امر انتخابات در پیام خود به ملت ایران در ۱۲‌/‌۵‌/‌۱۳۵۸ فرمودند: «ملت شریف و مبارز ایران، دشمنان اسلام و نهضت، در خارج و داخل تبلیغات زهرآگین خود را شروع کردند و چنین وانمود می‌کنند که مردم در این انتخابات بی‌تفاوتند و به سردی و سستی گراییده‌اند. می‌خواهند شما را متهم کنند که از جمهوری اسلامی رو برگردانده‌اید. از شما ملت مبارز انتظار دارم که با شرکت همگانی خود یاوه‌سرایان را رسوا کنید.» (صحیفه نور، جلد ۸، ص۲۲۳)‌

ایشان همچنین در اهمیت حضور و مشارکت مردم در انتخابات مجلس نیز تاکید فرمودند: «گمان نمی‌کنم که نقش و اهمیت انتخابات و مجلس شورای اسلامی بر کسی پوشیده باشد. بحمدالله هرچه از عمر با برکت انقلاب شکوهمند اسلامی می‌گذرد مردم مسلمان و متعهد کشورمان به اهمیت حضور و نقش تعیین‌کننده خود در تمامی صحنه‌های انقلاب آشناتر می‌شوند و راز دوام و بقا و استحکام قیام الهی خود را بهتر کشف می‌نمایند.» (صحیفه امام، ج ۲۱، ص ۹)‌

فاطمه امیری