شکار سیارات ادامه دارد

سه سال و نیم پیش بود که تلسکوپی کوچک که مجهز به نورسنجی فوق‌العاده دقیق بود به مدار زمین فرستاده شد تا به جستجوی دنیاهای دورافتاده بپردازد و شاید گامی ‌ما را به پیدا کردن زمینی …

سه سال و نیم پیش بود که تلسکوپی کوچک که مجهز به نورسنجی فوق‌العاده دقیق بود به مدار زمین فرستاده شد تا به جستجوی دنیاهای دورافتاده بپردازد و شاید گامی ‌ما را به پیدا کردن زمینی دیگر، در جایی دیگر از کهکشان نزدیک کند. تلسکوپ فضایی کپلر، برای شکار خود باید برای مدتی طولانی به نقطه مشخصی از آسمان خیره می‌شد. هدف او جایی در بین صورت‌های فلکی دجاجه و شلیاق بود. منطقه‌ای که اگر با چشم غیر‌مسلح به آن نگاه کنید چندان پر‌ستاره به نظر نمی‌آید، اما کپلر با چشمان تیزبینش بیش از ۱۵۶ هزار ستاره را در میدان دید خود به طور منظم زیر نظر گرفت.

روشی که ‌این تلسکوپ برای پیدا کردن سیاره‌های فراخورشیدی در پیش گرفته بود در نگاه اول شاید چندان امیدوار‌کننده به نظر نیاید. کپلر به طور منظم نور این ستاره‌ها را بررسی کرده و تغییرات آن را ثبت و گزارش می‌کند. اگر ما آنقدر خوش‌شانس باشیم که در اطراف این ستاره‌ها، سیاره‌ای وجود داشته باشد و اگر باز هم خوش‌شانس‌تر باشیم و مدار این سیاره به گونه‌ای باشد که سیاره در هر بار چرخشش به دور ستاره مادر از مقابل خط دید کپلر بگذرد، و اگر بازهم خوش‌شانس باشیم که تغییر نور ستاره مادر بر اثر عبور این سیاره از مقابلش در محدوده تفکیک ابزارها و حسگرهای کپلر باشد، آن گاه می‌توانیم وجود سیاره‌ای را در اطراف آن آشکار کنیم. به نظر، احتمال اندکی می‌آید اما تعداد بالای ستاره‌های میدان دید کپلر و فراوانی منظومه‌های سیاره‌ای در اطراف ستاره‌های دیگر باعث شده است تا این شانس اندک به خروجی قابل توجهی ختم شود.

مدت اصلی ماموریت تلسکوپ فضایی کپلر چند هفته قبل به اتمام رسید و در این سه سال و نیم، کپلر توانست ۲۳۰۰ ستاره مشکوک به داشتن سیاره فراخورشیدی را شناسایی کند که از آن بین وجود بیش از یکصد سیاره به‌این روش تاکنون تائید شده و بقیه در انتظار بررسی‌های بیشتر است. اما سفر کپلر هنوز تمام نشده است. ناسا ماموریت این تلسکوپ فضایی را حداقل تا سال ۲۰۱۶ تمدید کرده است. سیارات فراخورشیدی تازه نیمه دهه ۹۰ میلادی بود که برای اولین بار وجودشان تائید شد و تاکنون ما دنیاهای متفاوت و شگفت‌انگیزی را کشف کرده‌ایم این باغ‌وحش کیهانی در حال بزرگ شدن است و جهان ما را هیجان‌انگیز‌تر می‌کند. پاپیولار ساینس به بهانه تمدید ماموریت کپلر نگاهی به برخی از هیجان‌انگیز‌ترین کشفیات این تلسکوپ انداخته که در زیر آنها را مرور می‌کنیم.‌ اما کشف بزرگ روزی فرا خواهد رسید که سیاره‌ای دقیقا زمین مانند را در محدوده موسوم به کمربند حیات در اطراف ستاره مادرش پیدا کنیم؛ جایی که بذر حیات شاید شکفته و به ثمر نشسته باشد.

پوریا ناظمی