ساختمان پوست

پوست از دو قشر به نام های اپیدرم و درم تشکیل شده است و ساختمان مفصل و پیچیده ای دارد، زیرا دارای دو شبکه عروقی، دو دسته عروق لنفاوی و دو گروه رشته های عصبی است.
اپیدرم که لایه بیرونی …

پوست از دو قشر به نام های اپیدرم و درم تشکیل شده است و ساختمان مفصل و پیچیده ای دارد، زیرا دارای دو شبکه عروقی، دو دسته عروق لنفاوی و دو گروه رشته های عصبی است.

اپیدرم که لایه بیرونی است، پوششی بر روی درم است و فاقد عروق خونی است، درم دارای عضلات، اعصاب و عروق خونی است و در زیر اپیدرم قرار دارد.

اپیدرم خود از پنج لایه تشکیل شده است. لایه زیرین آن از یک ردیف سلول های استوانه ای شکل به وجود آمده است که در اثر تغییر شکل، لایه های دیگر اپیدرم را به وجود می آورند. این سلول ها به تدریج تغییر جا می دهند تا به سطح پوست می رسند و سرانجام به شکل سلول های مرده، ورقه یا پوسته می شوند و از پوست جدا می شوند. بر روی این لایه ۵ تا ۸ ردیف سلول لایه چهارم قرار دارد که بسیار آسیب پذیر و حساس است. لایه سوم از سه ردیف سلول های لوزی شکل پهن تشکیل شده است که دارای دانه های ریز و درشت فراوانی است و در برابر نور، بسیار ضعیف است. لایه دوم از سلول های پهن نیمه شفاف تشکیل شده است که در زیر لایه شاخی قرار دارند. لایه شاخی از توده ای سلول های متراکم پهن بدون هسته که دارای مواد چربی و مومی هستند تشکیل شده و سطحی ترین لایه پوست است. این لایه در همه نقاط بدن به یک اندازه نیست. در پاره ای نقاط مانند پلک چشم بسیار نازک و در کف دست و پا به ویژه پاشنه پا بسیار ضخیم است. سلول های سطحی این لایه، مرده است و به شکل پوسته از بدن جدا می شود.

در این صورت اپیدرم ساختمانی کاملا سلولی، بدون رگ های عصبی و خونی دارد و سلول ها از لایه زیرین که پنجمین لایه اپیدرم است به تدریج به سطح پوست می آیند و به لایه شاخی می رسند و سپس به شکل ورقه یا پوسته از پوست جدا می شوند و سلول های ردیف زیر جای آنها را می گیرند.

درم از لایه هایی دارای رشته های عصبی و خونی، مو، غده های چربی و غده های عرقی تشکیل شده است.

دو شبکه عروقی موازی و افقی برای خون رسانی به پوست در فعالیت هستند. غده های عرق و چربی، مو و ناخن، همه فرو رفتگیهای تغییر شکل یافته اپیدرم درون درم هستند و در انتهای این فرو رفتگیها، پیاز مو قرار دارد. در نزدیکی آن غده های چربی وجود دارد ومواد چربی به نام سبوم ترشح می کند.

پوست، نقش مهمی در سلامت بدن دارد. دفع مواد زاید از راه تعریق، تنفس و کمک به حفظ تعادل آب در بدن، ترشح، تهیه ویتامین D، تنظیم درجه حرارت بدن، انتقال حس لمس و حرارات، آنتی کور سازی و حفظ ساختمان های زیرین و اندام های درونی از کارهای اساسی پوست است.

۱۸ تا ۲۰ درصد از آب بدن در پوست و فقط در ناحیه درم جای دارد که با بالا رفتن سن از مقدارش کاسته می شود. این آب همیشه در حال تبخیر از سطح پوست است.