قلع (TIN (Stannum

عنصری است فلزی سفید مایل به نقره‌ای و نرم جامد. شکل‌پذیر چکش‌خوار، قابل تورق با عدد اتمی۵۰، در گروه IVA و دوره پنجم جدول تناوبی جا دارد. جرم اتمی ۶۹/۱۱۸، ظرفیت ۲ و ۴ دارای ده ایزوتوپ، …

عنصری است فلزی سفید مایل به نقره‌ای و نرم جامد. شکل‌پذیر چکش‌خوار، قابل تورق با عدد اتمی۵۰، در گروه IVA و دوره پنجم جدول تناوبی جا دارد. جرم اتمی ۶۹/۱۱۸، ظرفیت ۲ و ۴ دارای ده ایزوتوپ، جرم حجمی (۲۰c درجه) ۲۹/۷ نقطهٔ ذوب ۲۳۲c درجه نقطه جوش ۲۲۶۰c درجه، در دماهای پائین‌تر از ۱۸c درجه به قلع شکننده خاکستری تغییر می‌یابد اما این انتقال به کندی انجام می‌شود. با اسیدها و محلول هیدروکسیدپتاسیم گرم واکنش نشان می‌دهد. در آب نامحلول است.

کاربرد:

ورق قلع، فلز با بیت، برنز، پوشش‌های مقاوم در برابر خوردگی، آنود برای آبکاریبرقی، قلع، حلبی، پیوتر لوله‌های فلزات تحت فشار، فلز سفید، فلز ریزی، تولید مواد شیمیائی، سیم قلعی شده قلع کننده برای سیم‌پیچ‌های خازن، روپوش برای وسایل مسی آشپزخانه و ورقه‌های سرب آستر برای لوله‌های سربی مخصوص جاری شدن آب مقطر، نوشیدنی‌های کربنات‌دار و برخی مواد شیمیائی کاربرد دارد.

چون اکسیژن و آب و اسیدهای ضعیف بر قلع اثر ندارند، از اینرو قلع می‌تواند بی‌آنکه تحت تأثیر مواد خوراکی قرار بگیرد یا این‌که مواد خوراکی بر آن تأثیر بگذارد، به‌عنوان ظروف نگهداری خوراک مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این‌رو سطح حلب‌های فولادی مخصوص نگهداری خوراک راقلع اندود می‌کنند، نیمی از قلع تولیدی دنیا به مصرف حلب‌ها و قوطی‌ها می‌رسد [۲۳].

قلع

از لحاظ پراکندگی جغرافیائی سه ناحیه عمده که سرآمد بقیه کشورهای استخراج کننده می‌باشند عبارتند از مالزی، بولیوی و آفریقای مرکزی.

در گذشته‌های بسیار دور قلع و مس را با یکدیگر می‌آمیختند و به این ترتیب مفرغ می‌ساختند ولی از زمانی قلع اهمیت فراوانی یافتکه موفق به ساختن قوطی‌های حلبی برای نگهداری و حفظ خوراک شدند و این امر بر موارد استفاده از قلع افزود. در بولیوی صنعت استخراج قلع همواره از صنایع مهم این کشور به‌شمار رفته و سه‌چهارم صادرات این کشور را قلع تشکیل می‌دهد.

قلم تصویرنگار الکتریکی

نوعی قلم که روی کاغذی مخصوص علامت و اشکالی را ثبت می‌کند که به‌وسیلهٔ دستگاه‌های با سیستم آشکارسازی الکتریکی قابل رؤیت هستند [۱۴].

قلم فلزی

با قلم در برآوردن سنگ ساختمانی از کوه دقت زیادی در گزینش بخش‌های بی‌رگه می‌کردند. تکه‌های بیرونی آمده از کان شکل کلی منظمی داشتند ولی رویه آنها چندان همواره نبود.

قلمکار:

پارچه نخی یا ابریشمی که با رنگ بر آن نقش‌هائی انداخته باشند.

قلم نوری Light Pen

در کامپیوتر، وسیله‌ای برای ورود و خروجی که با یک واحد نمایش بصری به‌کار می‌رود. وقی که این قلم نوری روی لامپ پرتو کاتودی قرار گیرد می‌تواند روشن یا تاریکی نقطه‌ای راروی صفحه بسنجید.

قلم‌های کامپیوتری

در غالب کامپیوترهای قلمی از صفحه نمایش LCD (نمایشگر کریستال مایع) استفاده می‌شود. که در این صفحه نمایش شبکه‌ای از سیم‌های نازک یا صفحه فلزی شفاف به‌کار رفته است. میزان ولتاژ الکتریکی جاری در صفحه‌هائی که دارای شبکه سیمی می‌باشند، در اثر تماس یا عبور یک قلم از روی صفحه تغییر می‌یابد. این قلم‌ها همچنین در اثر تماس با سطح صفحه نمایشگر موجب تداخل در ولتاژ صفحه نازک فلزی مذکور می‌گردند.

کامپیوتر در هر دو حالت مکان تماس قلم را با اندازه‌گیری دقیق میزان میزان تغییر ولتاژ تعیین می‌نماید. به‌طور کلی هرچه قلم از کناره‌های صفحه نمایشگر دورتر باشد تغییر ولتاژ بیشتر خواهد بود. پردازشگر کامپیوتر از میزان تغییر ولتاژ پی به مختصات محورهای x , y برده و به کمک آنها موقعیت قلم بر روی صفحه نمایش مشخص شده و از تشخیص مجموعه نقاط متوالی، مسیر حرکت قلم نیز ادراک خواهد شد [۲۳].

۲۳ ـ شناخت عناصر ـرضا آقاپور مقدم ـ علی‌رضا توکلی صابری

۱۴ ـ فرهنگ جامع الکترونیک ـ ج. مارکوس ـ ترجمه حسین کاظم‌زاده