شنبه, ۱۶ تیر, ۱۴۰۳ / 6 July, 2024
باروت
![باروت](/web/imgs/16/156/md6pe1.jpeg)
باروت مادهای است که بهسرعت میسوزد و از همین رو در سلاحهای گرم بهعنوان ماده پیشرانه بکار میرود. باروت بر دو گونه اصلی است:
۱) باروت سیاه
۲) باروت بی دود.
باروت سیاه نخستین نوع باروت بود. اختراع آن را در حدود قرنهای هفتم تا نهم میلادی به چینیها، مسلمانان (عربها، ایرانیان) و حتی به راجر بیکن (کیمیاگر انگلیسی سدهٔ سیزدهم میلادی) نسبت میدهند.
● پیشینه
گاه اختراع باروت به چینی ها در سده دهم میلادی نسبت داده میشود و گاه ادعا میشود که «باروت حقیقی یک اختراع اروپایی متعلق به سده سیزدهم میلادی است.» در رسالهای از راجر بیکن (۱۲۴۲ یا ۱۲۴۸) آمده است: «ترکیب شوره و سولفور شعلهای درخشان و صدایی رعدآسا ایجاد میکند.» این اولین سند مکتوب درباره باروت در تاریخ غرب است.
قدمت کهنترین گزارش هایی که به کاربرد باروت در چین دلالت دارد به سال ۱۲۳۲ میلادی میرسد و این زمانی است که مغولان به مرکز ایالت هونان حمله بردند و مدافعین چینی از نوعی «نیزههای آتشین پرتاب شونده» و بمب های منفجرشونده استفاده کردند که مشخصات آن چندان روشن نیست. این فقرات گروهی از محققین را به این نتیجه رسانیده که چینی ها در آن زمان باروت را کشف کرده بودند.
در همین سده باروت در اروپا نیز پدیدار شد و شواهدی در دست است که نشان میدهد در سال ۱۲۴۱ مغولان در جنگ های اروپایی خود از آن استفاده میکردند.
پیشینه آشنایی مسلمانان با باروت و سلاح های آتشین به قبل از سده سیزدهم میلادی و به اندلس و شمال افریقا میرسد. مسلمانان اندلس در سده دوازدهم باروت را میشناختند و در سال ۱۱۱۸ در جنگ های شبه جزیره ایبری توپ و اسلحه آتشین به کار میبردند. ابن خلدون از کاربرد اسلحه آتشین در سده سیزدهم میلادی و در یکی از جنگ های ابویوسف، سلطان مراکش، در سال ۶۷۲ ق./ ۱۲۷۳ م. خبر میدهد: «و از انباری که با آتش و باروت بطور شگفت آوری مشتعل شده بود به دشمن آتش میافکند و قدرت خداوند از این عملیات هولناک ظاهر میگشت.»
ممالیک مصر در مقابله با لشکرکشی صلیبی (۱۲۴۸ -۱۲۴۹) لویی نهم فرانسه (لویی قدیس) از توپ استفاده میکردند و به نوشته یک ناظر فرانسوی «هر بار که یک توپ در میرفت، پادشاه فرانسه متعجب میشد و فریاد میکرد: عیسای عزیز، من و افرادم را حفظ کن!» حسن الرماح (متوفی ۶۹۴ ق./ ۱۲۹۴ م.)، در کتاب فنون جنگی، فرمول باروت را بیان داشته و درباره توپ سخن رانده است. با ترجمه کتب عربی به لاتین اولین اطلاعات درباره باروت و کاربردهای نظامی آن به اروپا رسید و راجر بیکن با این ماده آشنا شد.
جرجی زیدان گفته است: «عرب ها [مسلمانان] پیش از دیگران استعمال باروت را میدانستند و اگر آن ها باروت را اختراع نکرده باشند، لااقل باروت توسط آن ها به مردم [اروپای] قرون وسطی منتقل شده است. در دایرهٔالمعارف بریتانیکا در چاپ جدید آمده است: «باروت سیاه هرچند ریشه در چین سده دهم میلادی دارد ولی شواهدی در دست است که نشان میدهد اعراب [مسلمانان] نخستین کسانی بودند که آن را تکامل بخشیدند و در سال ۱۳۰۴ اولین تفنگ ها را اختراع کردند.» و در مقاله دیگر چنین آمده است:
برخی گزارش ها حاکی از آن است که اعراب [مسلمانان] در سال ۱۲۴۹ در شبه جزیره ایبری از موشک استفاده میکردند و در سال ۱۲۸۸ با این سلاح به شهر والنسیا حمله بردند. در اوایل سده چهاردهم میلادی نیز مسلمانان اندلس در جنگ با صلیبیون از توپ استفاده میکردند. اسماعیل، امیر غرناطه، برای درهم شکستن حصار شهر هوسکار (۷۲۴ ق./ ۱۳۲۴ م.) از دستگاه بزرگی بهره جست که با باروت کار میکرد و گلوله هایی پرتاب مینمود که با صدای رعدآسا به قطعات کوچک تقسیم میشد و خرابی های بزرگ بر جای مینهاد. نوزده سال بعد مدافعین مسلمان یکی از شهرهای اندلس در برابر حمله صلیبیون از سلاحی مشابه استفاده میکردند که گلولههای آهنین پرتاب میکرد.
در سال ۱۲۴۸، یعنی تقریباً مقارن با همان زمان که راجر بیکن فرمول باروت را در رساله خود نوشت و لویی قدیس لشکرکشی صلیبی خود را به فلسطین آغاز کرد، فردیناند سوم، شاه کاستیل و لیون، از سلاح های آتشین در فتح سویل (اشبیلیه) استفاده نمود. این احتمالاً اولین استفاده نظامی از باروت به وسیله اروپاییان است.
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات پزشکیان انتخابات ریاست جمهوری 1403 سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ ایران انتخابات 1403 ستاد انتخابات کشور دولت چهاردهم رئیس جمهور
تهران هواشناسی شهرداری تهران قتل پلیس راهور سرقت پلیس قوه قضاییه کنکور اربعین سلامت سازمان هواشناسی
قیمت دلار خودرو قیمت طلا بورس واردات خودرو دلار قیمت خودرو حقوق بازنشستگان بانک مرکزی دولت سیزدهم قیمت سکه بازار خودرو
ماه محرم سینمای ایران الناز شاکردوست تئاتر بازیگر سریال رامبد جوان هنرمندان بهاره رهنما محرم تلویزیون سینما
کنکور ۱۴۰۳
رژیم صهیونیستی جنگ غزه روسیه انگلیس غزه جو بایدن اسرائیل فلسطین آمریکا دونالد ترامپ ولادیمیر پوتین چین
فوتبال استقلال پرسپولیس یورو 2024 تیم ملی آلمان تیم ملی اسپانیا علیرضا بیرانوند باشگاه پرسپولیس کریستیانو رونالدو لیگ برتر ترکیه نقل و انتقالات
هوش مصنوعی سرطان بهمن موتور سامسونگ فناوری ناسا گوگل اپل نخبگان
رژیم غذایی ورزش کاهش وزن کمردرد بیماری فشار خون