حکایت تکراری تولیدات دقیقه ۹۰

نگاهی به روند تولید مجموعه های ماه مبارک رمضان شبکه های چهارگانه تلویزیون در فاصله ۳ماه مانده به آغاز ماه رمضان, همان حکایت تکراری از دست رفتن کیفیت در تولید دقیقه۹۰ است که دست از سر مجموعه سازی ما برنمی دارد

نگاهی به روند تولید مجموعه های ماه مبارک رمضان شبکه های چهارگانه تلویزیون در فاصله ۳ماه مانده به آغاز ماه رمضان، همان حکایت تکراری از دست رفتن کیفیت در تولید دقیقه۹۰ است که دست از سر مجموعه سازی ما برنمی دارد.

رمضان از مناسبت هایی است که علاوه بر وجوه معنوی در عرصه های مختلف همراه با خود عاداتی خاص را نهادینه کرده است.

یکی از این عادات خوشایند در کنار سفره های افطار و سحر و دور هم جمع شدن افراد خانواده و فامیل، تدارکاتی است که تلویزیون به تناسب آداب خاص این ماه برای مخاطبانش پیش بینی می کند.

از جمله این تدارکات که چند سالی است جای خاص خود را بین مخاطب تلویزیون پیدا کرده، مجموعه های ماه رمضانی شبکه های چهارگانه است که به تناسب مناسبت این ماه و فضا و حال و هوای جاری و گاهی هم بی ربط به این فضا، ساخته و پرداخته و روانه پخش می شوند.

هرچند کیفیت مجموعه ها در رقابت همزمان با یکدیگر خودنمایی می کند ولی معمولا شکل ایده آل این آثار زیر سایه جذابیت زمان پخش پاسخ دادن به عادت و نیاز روزمره مخاطب کمرنگ می شود و همه این آثار از تعداد مخاطبان قابل قبول بهره مند می شوند.

در واقع آنچه در تولید هر سال مجموعه های رمضانی خودنمایی می کند و هر سال هم با پایان این ماه فراموش و دوباره سال بعد در دایره ای بسته تکرار می شود، همین بحث کیفیت است.

کیفیت در مجموعه های مناسبتی را شاید بتوان مهجورترین وجه دانست که همیشه زیر سایه تعجیل برای رسیدن به آنتن و مسائل برآمده از آن خود را پنهان می کند و کمتر کسی است که بتواند به این پرسش تاریخی پاسخ دهد که چه اتفاقی می افتد اگر پیش تولید و تدارکات برای ساخت مجموعه های مناسبتی فقط چند ماه زودتر انجام شود و این دقیقه۹۰ دست از سر مجموعه سازی ما بردارد؟ در واقع یک ویژگی تفکیک ناپذیر مجموعه های مناسبتی تولید همزمان با پخش است که در بهترین شکل ممکن با جلو بودن چند قسمتی تولید از پخش و البته در عام ترین شکل آن با تولید همزمان با پخش همراه است!

این روند مستقیم ترین تاثیر خود را روی فیلمنامه و به تبع آن کیفیت تولید و ساخت این مجموعه ها می گذارد. اینجاست که معمولا راه بر هر انتقاد و ایرادی بسته می شود و تنها پاسخ ممکن برای این پرسش های بی جواب، ضرب الاجل پخش است و بس.

این قصه تکراری که از فرط کاربرد نخ نما شده چه زمانی می خواهد از عرصه تولید و مجموعه سازی رسانه ملی ما دست بردارد، معلوم نیست ولی واقعیت این است که این روند بیمارگون بدون آسیب شناسی و بهبود، به تدریج عرصه رسانه ملی را تضعیف کرده و به نوعی اصل برنامه ریزی و قانونمند بودن برنامه سازی را در این رسانه عریض و طویل زیر سوال می برد.

مروری بر ماه رمضان سال۸۶ برای قیاس با رمضان سال۸۷ می تواند این آسیب شناسی را معنادارتر کند. ماه رمضان سال۸۶ روز ۲۱شهریورماه آغاز شد.

گزارش تولید این مجموعه ها همزمان با آغاز رمضان نشان می دهد که هیچکدام از مجموعه های چهارگانه شبکه های سیما در روز اول ماه رمضان به مرحله پایان تصویربرداری نرسیده بودند. سال گذشته و سال های قبلتر نیز مشابه این آسیب شناسی در رسانه های مختلف طرح شد و در بایگانی قرار گرفت و مسئولان و برنامه سازان به خودشان و بقیه قول دادند سال جدید را با نگاهی تازه شروع کنند.

اما رمضان۸۷ نیز به فاصله ۳ماه مانده تا کلید خوردن، همان قصه تکراری را برای مخاطبان مجموعه های مناسبتی خود نقل می کند.

ماه رمضان سال۸۷ همزمان با ۱۲شهریورماه آغاز می شود. امروز که در آستانه پایان فصل بهار هستیم و نزدیک به ۳ماه تا زمان پخش مجموعه های رمضانی مانده، روند تولید و ساخت این مجموعه ها همچون سال های گذشته حال و روز روشن و قطعی را که باید، ندارد.