پنجشنبه, ۱۴ تیر, ۱۴۰۳ / 4 July, 2024
سرگذشت پارک لاله
![سرگذشت پارک لاله](/web/imgs/16/141/po8yq1.jpeg)
شاید کمتر کسی بداند که اراضی پارک لاله کلانشهر تهران روزگاری معروف به محله و میدان جلالیه و در اختیار ارتش پهلوی بوده است که برای رژه، سان و دفیله (گذشتن گروهی از برابر کسی یا جمعی) مورد استفاده قرار میگرفته است. این اراضی بعدها تبدیل به محلهای برای اسبدوانی و خرسواری پایتختنشینان شد. اراضی جلالیه که از جنوب به بلوار کشاورز (الیزابت)، از شرق به خیابان حجاب، از غرب به خیابان کارگرشمالی (امیرآباد) و از شمال به خیابان دکتر فاطمی منتهی میشود در تهران قدیم در خارج از حصار دارالخلافه و در شمالغربی شهر تهران قرار داشت.
● جلالیه در گذر تاریخ
محله جلالیه در ابتدا به نام نصرتآباد معروف بود که به برادر بزرگ فرمانفرما، نصرتالدوله تعلق داشت. وی این اراضی را در کنار پارکهای ظلالسلطان و پارک امینالدوله که از گردشگاههای تهرانیان بود، آباد کرد و به محله نصرتآباد مشهور شد. در حدود سالهای واپسین حکومت ناصرالدین شاه قاجار به فرمان جلالالدوله پسر ظلالسلطان عمارتی در این باغ بنا شد که به نام عمارت جلالیه بر سر زبانها افتاد. معروف است ناصرالدینشاه در چهار نوبت از جمله ۱۴ ربیعالاول ۱۳۰۳، سه صفر ۱۳۰۴، ۱۹ شوال ۱۳۱۹ و ۲۰ جمادیالثانی ۱۳۱۲ در عمارت جلالیه مدتی ساکن بوده است. روزنامه خاطرات محمدحسن اعتمادالسلطنه در ۱۴ ربیعالثانی سال ۱۳۰۳ هـ.ق در این باب نوشته است: «امروز شاه (ناصرالدینشاه) در عمارت جلالیه که نصرتآباد قدیم است، میهمان ظلالسلطان هستند. این عمارت در وسط باغی است در طرف شمالغربی تهران، البته شاهزاده، ۵۰ هزار تومان مخارج صرف آنجا کرد.» با انقراض سلطنت قاجار و روی کار آمدن پهلوی اول، میدان بزرگی برای رژه لشکرهای مقیم مرکز تهران در محله جلالیه ساخته شد که برخی از ایام، نیروها و سپاهیان مستقر در تهران در آن محل به تمرین رژه میپرداختند.
از جمله مراسمی که در آنجا برگزار میشد، مراسم جشن روز سوم اسفند سال ۱۲۹۹ هـ.ش (کودتای رضاخان) بود که همه ساله در آن محل انجام میشد و پس از خاتمه رژه و دفیله، رضاخان با پوشش مخصوص سلطنتی نزول اجلال میفرمود و مقارن ساعتهای بعدازظهر با مرکب همایونیاش به شهر تهران تشریففرما میشد و جشن تاریخی سوم اسفند خاتمه مییافت. بعد از مدتی، ارتش ایران، اراضی جلالیه را در ازای مطالبات وزارت دارایی به وزارتخانه واگذار کرد و میدان بزرگ جلالیه به میدان اسبدوانی و خرسواری تبدیل شد هرچند قبل از آن تصمیم گرفته شده بود که دانشگاه تهران در این اراضی تاسیس شود که هرگز این تصمیم عملی نشد. تهرانیان برای تفریح، مخصوصا در روزهای جمعه به جلالیه جهت سوار شدن اسب، قاطر و الاغ میرفتند و عکاسان دورهگرد نیز در این محل حضور مییافتند و از افراد مخصوصا کودکان زمانی که سوار بر اسب یا قاطر بودند، عکسی به عنوان یادگاری میگرفتند. شنیدهها حاکی از آن است که در این محله مسابقات خرسواری انجام میگرفت و موضوع خندهدار آن بود هر خری که در مسابقه از خرهای دیگر عقب میماند برنده اعلام میشد.
سرانجام در دهه ۱۳۴۰، شهرداری تصمیم گرفت تا محله جلالیه را به پارکی جهت تفریح و گذران اوقات فراغت تهرانیها تبدیل کند که طرح آن به وسیله طراح معروف فرانسوی به نام ژوفه و همکاری سایر طراحان ایرانی تهیه و ادامه عملیات اجرایی آن به شهرداری واگذار شد و در نهایت در سال ۱۳۴۵ این پارک به نام پارک فرح به بهرهبرداری رسید که بعد از پیروزی انقلاباسلامی این پارک به پارک لاله تغییر نام پیدا کرد.
● تجمع هواداران دکتر مصدق در اراضی جلالیه
نخستین گردهمایی هواداران و پیروان دکتر مصدق به دعوت قبلی جبهه ملی در ۱۳ شهریور ۱۳۳۹، هفت سال پس از کودتای ۲۸مرداد ۱۳۳۲ در محله جلالیه صورت گرفت که بسیاری از تهرانیها که به نقلی نزدیک به ۲۰۰هزار نفر بودند در آن محل تجمع کردند. سخنرانان حاضر در این اجتماع خواستار رعایت آزادیهای مندرج در قانون اساسی، حقوقبشر مطابق اعلامیه حقوق بینالملل، برقراری دموکراسی، آزادی زندانیان سیاسی و بازگشت آنها بودند اما زمانی که زبان به انتقاد از پهلوی دوم گشوده شد، پلیس مداخله و مردم را پراکنده کرد. این گردهمایی سبب شد که منوچهر اقبال از سمت نخستوزیری کنارهگیری کند و جعفر شریفامامی نخستوزیر شود.
آریا شیروانی
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات سعید جلیلی مسعود پزشکیان انتخابات ریاست جمهوری 1403 ایران انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم جلیلی مناظره مناظره انتخاباتی سیاست دولت
هواشناسی تهران شهرداری تهران قتل پلیس سلامت فضای مجازی وزارت بهداشت سازمان هواشناسی قوه قضاییه خانواده آموزش و پرورش
قیمت دلار قیمت طلا خودرو مسکن قیمت خودرو حقوق بازنشستگان بازار خودرو قیمت سکه تورم دولت سیزدهم بازار سرمایه بورس
محرم تلویزیون سینما فیلم سینمایی سینمای ایران بازیگر سارا بهرامی تخت جمشید رسانه ملی تئاتر
دانش بنیان ماهواره کنکور ۱۴۰۳ آیفون کهکشان
غزه رژیم صهیونیستی فلسطین اسرائیل جو بایدن دونالد ترامپ جنگ غزه آمریکا ترکیه فرانسه اوکراین چین
پرسپولیس فوتبال استقلال یورو 2024 علیرضا بیرانوند باشگاه پرسپولیس سپاهان کریستیانو رونالدو لیگ برتر جام ملت های اروپا باشگاه استقلال نقل و انتقالات
هوش مصنوعی گوگل نمایشگاه الکامپ سامسونگ الکامپ اینستاگرام عیسی زارع پور موبایل اپل ایرانسل
فشار خون دیابت تب دنگی خواب پوست قهوه کاهش وزن گلابی مغز مو سیب زمینی