موقعیت استراتژیک ایران

راه های ارتباطی انتقال کالا و انرژی بین المللی بسیاری وجود دارد اما با وجود وفور و گوناگونی راه های حمل و نقل هوایی, زمینی و دریایی قسمت هایی هستند که برای جهان حالتی حیاتی دارند

راه های ارتباطی انتقال کالا و انرژی بین المللی بسیاری وجود دارد اما با وجود وفور و گوناگونی راه های حمل و نقل هوایی، زمینی و دریایی قسمت هایی هستند که برای جهان حالتی حیاتی دارند. در میان تمامی این قسمت های مهم ایران حالتی فوق استراتژیک دارد و نقش شاهراه اصلی و حیاتی انتقال انرژی و حتی کالای بین المللی را ایفا می کند.

کشور ایران دارای ذخایر عظیم نفت و گاز است و همین دو منبع انرژی باعث شده تا تمامی کشورهای جهان به خصوص کشورهای قدرتمند و صاحب صنعت متمایل به این قسمت از جهان بوده و خواستار بهره مند شدن هر چه بیشتر از این منابع باشند. وفور این منابع در ایران باعث شده تا راهی بین المللی توسط تمامی کشورها و درصدر همه آنها کشورهای قدرتمند صنعتی به سمت ایران کشیده شود. پس ایران با داشتن این منابع انرژی پایان بسیاری از راه های اصلی بین المللی بوده و خواهد بود. اما ایران شرایط و ویژگی های بسیار دیگری نیز دارد که این کشور را بدون شک به گلوگاه و شاهراه اصلی انرژی جهان تبدیل می کند. همچنین ایران از سمتی دیگر می تواند کانال مطمئنی میان کشورهای جهان و کشورهای آسیای میانه باشد. ایران از یک جهت می تواند کانال ارتباطی برای فروش منابع نفت و گاز این کشورها، مانند ترکمنستان و قزاقستان و از سویی دیگر کانال ورود کالاهای جهانی به سوی این کشورها باشد. البته ایران در حال حاضر نیز به صورت بسیار محدودی این ارتباط را انجام می دهد اما نه به صورت چشمگیر و محسوس.

همچنین وجود ایران در کنار کشورهای نفتی حوزه خلیج فارس مانند عراق، کویت و عربستان و تنها راه عبور این منبع فسیلی از تنگه هرمز، به ایران بیش از پیش یاری می رساند تا شاهراه اصلی و گلوگاه انرژی در جهان باشد. در همین راستا ایران می تواند در نقش یک جایگزین و جانشین مطمئن برای روسیه ظاهر شود و از طریق کشور ترکیه انرژی مورد نیاز اروپای شرقی، مرکزی و حتی اروپای غربی را تامین سازد. روسیه در سال های اخیر چندین بار در امر گازرسانی به کشورهای اروپایی اختلال به وجود آورد که اعتراض کشورهای اروپایی را در پی داشت و این کشورها را واداشت تا در فکر جایگزینی مطمئن برای منابع انرژی روسیه باشند. در شرق ایران نیز کشورهای چین، هندوستان و پاکستان بسیار مایلند تا هر چه بیشتر از منابع نفت و گاز ایران بهره مند شوند. ایران می تواند بسیار مطمئن تر و راحت تر از دیگر کشورهای صاحب انرژی نیاز این سه کشور را برآورده سازد و بازار انرژی این کشورها را تحت اختیار خود درآورد. کشورهای حوزه خلیج فارس به وفور از این منابع به خصوص از نفت برخوردارند اما از حداقل شرایط و ویژگی های ایران برخوردار نیستند تا بتوانند نبض انرژی جهان را به دست گیرند.

ایران با داشتن منابع عظیم انرژی و ویژگی منحصر به فرد جغرافیایی و با نهایت بهره گیری از این موقعیت مناسب تبدیل شدن به یک قدرت مهم جهانی را باید مدنظر داشته باشد.

اما این موقعیت منحصر به فرد اقلیمی و جغرافیایی به تنهایی برای رسیدن به جایگاه اصلی ایران کافی نبوده و نیست. در کنار این موقعیت منحصر به فرد، ارتباط قوی بین المللی به خصوص ارتباط با کشورهای قدرتمند صنعتی را باید مدنظر داشت و ایران از ویژگی های منحصر به فرد آن کشور ها به سود ویژگی های منحصر به فرد خود بهره برداری کند تا هر چه بیشتر و سریع تر در مسیر قدرتی جهانی گام بردارد.

اگر کشورهای جهان بخواهند به گذشته رجوع داشته باشند و کینه های سربسته خود را باز کنند بسیاری از کشورها در رابطه خود با همسایگان و دیگر کشورهای جهان باید تجدیدنظر کنند. از جمله آن کشورها ایران است. روس ها و انگلیسی ها بیشتر از هر کشور دیگری به خاک ایران تعرض و تجاوز داشته اند و اگر ایران بخواهد با معیار قرار دادن گذشته خرده حساب ها را تسویه کند، پس قبل از هر کشور دیگری باید با روسیه و انگلستان قطع رابطه کند. در صورتی که رابطه ایران با این دو کشور برقرار است. همین طور کشور هندوستان اگر گذشته و تاریخ را معیار و ملاک قرار دهد باید قبل از هر کشور دیگری در رابطه خود با ایران تجدیدنظر کند. پس تاریخ و گذشته نمی تواند معیار رابطه حال و کنونی جهان قرار گیرد. ایران با داشتن این شرایط و ویژگی های منحصر به فرد اقلیمی و جغرافیایی دارای این استعداد است تا تبدیل به یکی از قطب های طراز اول سیاسی، اقتصادی و صنعتی شود. اما این استعداد بالقوه بوده و آن را باید به حالت بالفعل درآورد.

قیصر کللی