روزی که آقایان یائسه می شوند

نتایج برخی از تازه ترین تحقیق ها درباره آندروپوز

یائسگی مردانه که در اصطلاح پزشکی به آن «هیپوگنادیسم دیررس» می‌گویند،‌به معنای کاهش تدریجی هورمون جنسی مردانه (تستوسترون) است که از میانسالی شروع می‌شود؛‌ درست هنگامی که مردان شروع به افزایش وزن می‌کنند، توده عضلانی‌شان کاهش می‌یابد،‌ احساس افسردگی می‌کنند، دچار مشکل‌های خواب می‌شوند، ‌احساس ضعف می‌کنند و بارزتر از همه، دچار ناتوانی جنسی می‌شوند....

اینکه آیا این تغییرات مستقیما با کاهش میزان هورمون تستوسترون مربوط است یا نه‌، به‌طور جدی مورد بحث بوده است. برخی از پزشکان اعتقاد دارند کاهش هورمون تستوسترون باید با درمان جایگزینی با تستوسترون جبران شود. به طور طبیعی، تولید تستوسترون در بدن مردان، پس از ۳۰سالگی، سالانه یک درصد کاهش پیدا می‌کند. این روزها درمان با تستوسترون به طور فزاینده‌ای پرطرفدار شده اما در مورد آن بررسی چندانی صورت نگرفته و ممکن است عوارض جانبی وخیمی مانند افزایش خطر سرطان پروستات،‌ حمله قلبی و سکته مغزی، به خصوص در مردان مسن‌تر، داشته باشد.

برخی از کارشناسان، درمان «یائسگی مردانه» را که به آن «آندروپوز» هم گفته می‌شود،‌ یک نوع مداخله غیرضروری در روند طبیعی افزایش سن می‌دانند. در واقع، بسیاری از مردان میانسال به بالا که میزان هورمون تستوسترون آنها هم طبیعی است،‌ دچار کاهش میل جنسی، افسردگی یا خستگی هستند که ناشی از شماری عوامل مربوط به سبک زندگی یا سلامت (مانند از دست دادن شغل، نارضایتی زناشویی یا چاقی و...) است که این عوامل به‌طور مستقیم به تستوسترون مربوط نیستند.

● تحقیقی درباره یائسگی مردانه

اکنون در اولین بررسی در نوع خود، گروهی از پژوهشگران انگلیسی،‌ سعی کرده‌اند تعیین کنند آیا «آندروپوز» واقعا وجود دارد یا نه و اگر وجود دارد، علایم حقیقی آن کدامند. این بررسی که نتایج آن در ژورنال پزشکی نیوانگلند منتشر شده،‌ شامل ۳هزار ۲۱۹ مرد ۴۰ تا ۷۹ ساله بوده ‌که در «بررسی سالمندی مردان اروپایی»‌ در ۸ مرکز اروپایی شرکت کرده بودند. پژوهشگران با استفاده از پرسش‌نامه‌ای میزان سلامت جنسی، ‌جسمی و روانی این افراد را ارزیابی کرده‌اند. آنها همچنین سطح تستوسترون را در خون هر یک از این مردان اندازه گرفته‌اند و در تجزیه و تحلیل نهایی،‌ تنها مجموعه‌ای از ۳ علامت را به‌طور قابل‌توجهی با میزان کم تستوسترون در خون مرتبط دانسته‌اند. این بررسی به‌طور رسمی، یائسگی مردانه (هیپوگنادیسم دیررس) را به‌عنوان وجود ۳ مشکل جنسی (کاهش نعوظ صبحگاهی، کاهش میل جنسی و اختلال در نعوظ) به همراه میزان کلی تستوسترون کمتر از ۱۱ نانومول در لیتر تعریف کرده بود. این در حالی است که میانگین میزان تستوسترون کل در این افراد حدود ۱۷ نانومول در لیتر بود.

پژوهشگران ۶ علامت دیگر را نیز شناسایی کردند که به نظر می‌رسید با کاهش میزان تستوسترون شیوع آن افزایش می‌یابد: ۳ علامت جسمی (عدم توانایی برای شرکت در فعالیت‌های شدید جسمی ‌مانند دویدن، ‌بلند کردن اشیای سنگین یا شرکت در ورزش‌های سخت؛ عدم توانایی در پیاده‌روی بیش از یک کیلومتر و ناتوانی در خم شدن،‌ زانو زدن یا دولا شدن) و ۳ علامت روانی (کاهش انرژی، غمگینی و خستگی) اما این علایم رابطه ضعیفی با تستوسترون داشتند و در مجموع پژوهشگران دریافتند که علایم منفرد آندروپوز به طور مکرر در مردانی که میزان تستوسترون آنها طبیعی است هم یافت می‌شود.

این پژوهشگران می‌گویند حتی با این ۹ علامت نیز ‌ تفاوت‌ در میزان میانگین تستوسترون در مردان علامت‌دار و مردان بی‌علامت چندان زیاد نبود و این امر نشانگر آن است که همراهی ضعیفی میان این علایم و میزان تستوسترون وجود دارد.

این پژوهشگران تنها در ۲ درصد مردان مورد آزمایش، علایمی را یافتند که می‌شد برای آنها تشخیص «هیپوگنادیسم دیررس» را مطرح کرد‌ و احتمال این تشخیص با بالا رفتن سن افزایش می‌یافت؛‌ ۱/۰ درصد در ۴۰ تا ۴۹ سالگی، ۶/۰ درصد در ۵۰ تا ۵۹ سالگی، ۲/۳ درصد در ۶۰ تا ۶۹ سالگی، و ۱/۵ درصد در ۷۰ تا ۷۹ سالگی. این یافته‌ها می‌تواند بیانگر آن باشد که میلیون‌ها مردی که در حال حاضر درمان جایگزینی با تستوسترون برای علایم آندروپوز دریافت می‌کنند، بدون آنکه ضرورت داشته باشد، درمان می‌شوند.

به گفته این پژوهشگران، ثبت میزان کم تستوسترون در یک فرد سالمند علامت‌دار لزوما به این معنا نیست که میزان کم تستوسترون مهم‌ترین علت بروز این علایم در اوست. به عبارت دیگر، ممکن است اشکال در زندگی جنسی فرد با برچسب پوستی تستوسترون حل نشود.

منبع: Time

ترجمه: بهار خراسانی