زمینه هایی برای كاهش وقوع جرم بسازیم

نوجوانان و جوانان وقتی ابزاری برای گذران اوقات فراغت داشته باشند, دیگر فرصتی برای گرایش به سمت انحرافات, كجروی ها و جرم ندارند و این می تواند یك ابزار پیشگیری از جرم باشد

طراحی محیطی و نقش آن بر وقوع بزه از جمله مباحثی است كه می تواند با لحاظ در برنامه ریزی های شهری از نگاه كلان به پیشگیری بپردازد، اما نكته دیگری كه از این موضوع استنباط می شود اینكه طراحی محیط شهری اگر سبب نشاط و آرامش در شهروندان نشود، می تواند زمینه افسردگی یا ارتكاب جرم را مهیا كند. از طرفی فرضیه كنترل اجتماعی نیز كاركرد مناسب سرگرمی به عنوان ابزار پیشگیرانه از جرم را بشدت مورد تایید قرار می دهد، زیرا بزهكاری زمانی رخ می دهد كه پیوند فرد با جامعه ضعیف می شود. بر اساس این فرضیه، فعالیت های مطلوب می تواند احساس مسئولیت را در فرد تقویت كرده ؛ موجب دلبستگی او به اجتماع شود.جامعه شناسان نیز عمده ترین علل روانی ارتكاب جرم را ناكامی ها، تعارضات در زندگی، احساس حقارت، تردید در لیاقت، احساس عدم امنیت و احساس ناتوانی می دانند. به این ترتیب بهره مندی از تفریحات سالم با افزایش سلامت روان می تواند به پیشگیری از جرائم منجر شود.دكتر سعیدی، جامعه شناس در این باره معتقد است: كلیه رفتارها بر بهداشت روان موثرند، تنها برخی تفریحات فردی كه در حوزه خصوصی شكل می گیرد بر بهداشت روان تاثیرات منفی دارد. اگرچه ممكن است چنین تفریحاتی مجاز هم باشد.وی گفته است: در دوره جدید، انواعی از فراغت ها هست كه ناشی از سنت زدایی و رشد فراغت های شخصی در برابر فراغت جمعی است و احتمال پدید آمدن نوعی اعتیاد ناشی از استفاده مكرر لذت جویانه و تكرار یك حركت را ایجاد می كند كه این مسئله موجب خسارت به بهداشت روان خواهد شد.او تاكید كرده است: رفتارهای جمعی در فضای عمومی یعنی تفریحات سالم، افراد را هنجارپذیر می كند و از جرائم می كاهد زیرا بین میزان جرائم و تفریحات سالم رابطه معكوس وجود دارد؛ یعنی هرچه تفریحات سالم بیشتر باشند، جرائم كاهش می یابد.دكتر حسین فرجاد، آسیب شناس نیز با تاكید بر نقش تفریحات سالم بر پیشگیری از بزهكاری به ایسنا می گوید: تفریحات سالم صد در صد می تواند در تامین سلامت روان فرد و پیشگیری از جرائم موثر باشد و بخصوص نوجوانان و جوانان وقتی ابزاری برای گذران اوقات فراغت داشته باشند، دیگر فرصتی برای گرایش به سمت انحرافات، كجروی ها و جرم ندارند و این می تواند یك ابزار پیشگیری از جرم باشد. مثلا برخی تفریحات سالم مانند استخر و شنا سبب كاهش استرس و فشار عصبی است. فرد پس از چنین تفریحاتی می تواند مقداری كار مطالعاتی انجام دهد، ولی اگر از تفریحات سالم برخوردار نباشد، اوقات فراغت او به بیكاری و بطالت می گذرد و این فرصتی برای گرایش به سمت انحراف است.البته این نظرات وقتی می تواند موثر افتد كه سخت افزار آن نیز فراهم باشد ؛به این معنا كه هم ابزار تفریح و فراغت سالم مهیا باشد و هم دسترسی به آن آسان . به عبارت دیگر اگر فردی برای مثال خواست تنی به آب و خنكای آن داده، آرامش و ورزشی كرده باشد، هزینه دسترسی به آن باید آن قدری باشد كه مانعی محسوب نشود.نتایج تحقیقات نشان می دهد كه حدود دو سوم زمان آزاد جوانان ایرانی به شیوه های غیر فعال اوقات فراغت اختصاص دارد. ۸/۶۲ درصد جوانان زمان اوقات فراغت خود را در درون خانه، در تنهایی و به صورت فردی می گذرانند و ۳/۵۲ درصد فعالیت فراغتی خود را فاقد هیجان و تحرك می دانند.از نظر تعداد واحدهای تفریحی در سطح كشور نیز از مجموع ۲۹۶۶ واحد گزارش شده، ۸۶ درصد آنها پارك عمومی ، ۹ درصد پارك جنگلی ، ۵/۳ درصد شهربازی و ۵/۱ درصد دیگر شامل واحدهایی نظیر باغ وحش ، باغ گیاه شناسی و باغ سنتی است. این آمارها در حالی ارائه شده اند كه همه بخوبی می دانیم پارك های عمومی و جنگلی عمدتا محل تجمع بیكاران، ولگردان، معتادان و بی خانمان هاست. یعنی كسانی كه یا خود بزهكارند یا به راحتی می توانند زمینه ورود جوانان به باندهای بزهكاری را فراهم كنند.

---