ویژگی های محیط کار اداری و آموزشی آراسته

ویژگی های محیط های کاری وآموزشی آراسته
ـ پاکیزگی کف, دیوارها, سقف, دستگاه ها, میز و صندلی ها و سرویس های بهداشتی, غذاخوری ها, در و پنجره ها, شیشه ها و

● ویژگی های محیط های کاری وآموزشی آراسته

ـ پاکیزگی ( کف، دیوارها، سقف، دستگاه ها، میز و صندلی ها و سرویس های بهداشتی، غذاخوری ها، در و پنجره ها، شیشه ها و ...)

ـ نظم وترتیب

ـ ایمنی

ـ زیبایی

ـ وجود علائم و نشانه ها و تابلوهای راهنما

ـ باز بودن مسیرهای رفت و آمد

ـ رعایت حریم خط کشی ها

ـ رنگ آمیزی بر اساس اصول ایمنی و روانی

ـ قفسه ها،طبقه ها و کمدهای مرتب و منظم با راهنما و برچسب های مناسب

ـ چکه نکردن آب، روغن و سایر مواد

ـ خشک بودن و برچسب دار بودن کمی و کیفی مواد در انبارها

ـ نور کافی و مناسب

ـ هوای غیرآلوده با دمای مناسب

ـ کوشش در حفظ سلامت خود و دیگران

ـ روابط مبتنی بر احترام و دوستانه و صمیمی بین افراد

ـ تعادل گرما و سرمای محیط

ـ وجود مکان های عمومی بهداشتی و پاکیزه نظیر دستشویی ها، حمام ها و رستوران ها

ـ وجود نظام اطلاع رسانی و پیگیری رفع خرابی ها و اشکالات تاسیساتی و خدماتی

● عوامل اتلاف وقت در جستجوی اقلام گم شده و یا دور از چشم

ـ وجود انبوه اقلام غیرضروری در بین لوازم

ـ محل نگهداری اقلام گوناگون مشخص نیست

ـ هیچ علامتی برای شناسایی اقلام گوناگون وجود ندارد

ـ افراد پس از مصرف آنها را به جای خود بازنگردانده اند

ـ هیچ کس برای این امر آموزش ندیده است

● آثار دور کردن اقلام غیرضروری و مازاد از محیط

ـ صرفه جویی در فضای محیط کار

ـ استفاده موثرتر از فضای محیط کار

ـ بیهوده مصرف نکردن قفسه ها و کابینت ها و کمدها و ...

ـ مشاهده آسان اقلام مورد نیاز

ـ نگهداری و انبار کردن اقلام مازاد موجب کاهش کیفیت آن می شود و یا به علت تغییر مدل بلامصرف می ماند و مثل دور ریختن پول، زیان آور می باشد.

ـ اقلام مازاد و موجودی کالای بدون مصرف ضررهای پنهانی مثل ضایعات کیفیت، خرابی ماشین آلات، تاخیر تحویل مواد و قطعات را بوجود می اورد.

ـ وجود آنها ما را کلافه می کند.

● اخلاق کار آراسته

ـ انجام کار با کیفیت

ـ انجام کار درست در همان نوبت اول و جلوگیری از دوباره کاری

ـ تشخیص کار و پیشنهاد راه حل و روش های بهتر

ـ انجام کمیت متناسب کار

ـ رعایت زمان شروع کار، زمان استراحت و زمان انجام کار

ـ ارتباط شایسته و مناسب کاری با سایر همکاران

ـ انجام و تقویت کار گروهی و همکاری با دیگران

ـ تقویت توانایی ها ی مهارتی و عمومی از طریق مطالعه و کسب تجربه لازم

ـ مطالعه ، تفکر، نواندیشی، نوآوری و تحول

ـ رعایت درستی، دقت و سرعت در انجام کار

ـ تقویت کنترل شخصی( خود کنترلی) در انجام کار

ـ شناخت و رعایت منافع بلندمدت شخصی و سازمانی

ـ جلوگیری از دردسر برای دیگران و کمک در رفع تنگناها و هماهنگی و همکاری با همه قسمت های سازمان

ـ مثبت اندیشی و تقویت این روحیه در خود و دیگران

ـ خوش خلقی و وفای به عهد

● چگونه جذاب و بانفوذ باشیم

راهنمای آراستگی همکار

جذابیت چیزی است جدای از زیبایی، "شخص" می تواند چهره زیبایی نداشته باشد ولی فوق العاده جذاب باشد و همچنین می تواند بسیار زیبا باشد و اصلا جذاب نباشد.جذابیت و گیرایی یک ویژگی اکتسابی و ارادی است و ما آگاهانه یا ناآگاهانه آن را دامن می زنیم. اکنون ببینیم چگونه می توان جذاب بود:

۱- ظاهری آراسته داشته باشید:

مرتب باشید، هماهنگی و پاکیزگی ناخودآگاه شما را جذاب کنید. بعضی ها به غلط برای جذاب شدن به فرم های عجیب لباس می پوشند آنچه مهم است این است که مرتب و تمیز و هماهنگ و در عین حال ساده باشید تمیزی و اطوی لباس شما تاثیر روانی خاص روی افراد می گذارد. کثیف بودن، ژولیده و نامرتب بودن، حتی حرف های قشنگ و درست و مثبت ما را بی مقدار و خفیف می کند.

دوستان صمیمی شما، نشانه و آینه شما هستند. بچه هایی که هیچ وقت پدر و مادر خود را با ظاهری آراسته ملاقات نمی کنند، کمتر حرف آنها را گوش می دهند و والدین هم در ایجاد صمیمیت ناموفقند.

۲- پرحرف نباشید:

غالبا افراد برای اینکه جذاب تر شوند بیشتر شلوغ می کنند و به خطا می روند.

سکوت یک تاثیر ذهنی و روانی می گذارد. درسکوت فرد پیرامون خود خلاء ایجاد می کند و هر خلائی را جذب سبب می شود.

اساسا آنچه جذب و جذابیت را سبب می شود خلاء است. آنها که بیشتر صحبت می کنند و فراوان حرف می زنند از جذابیت خود می کاهند ضمن آنکه سکوت و گوش دادن بیشتر به واقع شما را عاقل تر و با تجربه تر و قابل اعتمادتر معرفی می کنند که زمینه ای مساعد برای صمیمیت است.

۳- نرم و ملایم سخن بگویید:

وقتی نرم و ملایم سخن می گویید جذاب و محبوب می گردید و جذابیت به تقلا و تکاپو نیاز ندارد به خلاء آرامش و ملایمت مرتبط است.

لزومی ندارد از حالت های منفی تقلید کنید و مثلا در برخورد با یک شخص عصبی که داد و بیداد می کند شما نباید برای نفوذ در او داد بزنید. اما حالتی حدودآ مشابه او به خود بگیرید و بعد حتما از ملایمت برای نفوذ کمک بیشتری بگیرید نهایتا کم کم به حالت خود برگردید.

۴- فرد محترمی باشید:

بی احترامی به خود و به دیگران و بی احترامی و بی ادبی در کلام و رفتار همه از جذابیت شما می کاهد.

شما هم در ظاهر آراسته اید و هم در باطن آراسته،افراد مودب و محترم بی تردید جذابند و این جذابیت از درون موج می زند.

کسانی که به هتاکی و ناسزا گفتن زبان می گشایند و به تحقیر و تمسخر دیگران مشغولند شاید به ظاهر، جذابیتی کمرنگ داشته باشند اما این جذابیت جنبه روانی ندارد و تاثیر ذهنی مطلوبی نمی گذارد.

محترم و مودب و با شخصیت باشید خود به خود جذاب می شوید.

۵- شوخی نکنید اما فراوان تبسم کنید:

شوخی کردن فراوان ا ز انرژی ذهنی و جذابیت شما می کاهد چرا که شوخی فراوان به تدریج مرزهای بایسته را از بین می برد و به تکاپوی فراوان شما می انجامد و صحبت بسیار به دنبال دارد و چه بسا که به بی احترامی خود و دیگران منجر می شود. متبسم باشید که تبسم به چهره شما جذابیتی عمیق و ژرف می بخشد. در تبسم سنگینی و متانت است و جذابیت ولی در خنده و شوخی فراوان سبکی است و کاهش جذابیت.

۶- قاطعیت یعنی جذابیت:

کسانی که شخصیت قاطعی دارند، هدف های مشخص و ارزش های معین و برنامه مدونی دارند بی استثنا جذابند. این موضوع بیش از همه شیوع دارد که عده ای از هدف ها و برنامه ها و خواسته های خود می گذرند و خود را فدای این و آن می کند و می خواهند اینگونه جذاب و محبوب شوند اما ما همیشه می بینیم که شخصیت های جذاب و تاثیرگذارند بسیار مصمم اند.

۷- امیال و غرایز خود را کنترل کنید:

کسانی که که مسلط دارند و بر غرایز و امیال خود تسلط بیشتری دارند کسانی که بر میل جنسی و شهوت و میل به غذا خوردن و هیجانات و عواطف خود مسلط هستند جذابیت معنوی دارند، تاثیری روانی می گذارند و از وجودشان انرژی سرشاری به بیرون می تابد. آنها که مدام در رضاب امیال خود به سر می برند و نمی توانند خود را کنترل کنند و خصوصا به نگاه و زبان خود تسلط ندارند و جذابیتی هم ندارند.

● اصل" گاه" در محیط کار

محیط کار باید از نظر

زیبایی و هماهنگی مثل گردشگاه

پاکیزگی و بهداشت مثل آرایشگاه

دلبستگی و تعلق خاطر مثل زادگاه

روحیه کار و تلاش مثل ورزشگاه

معرفت اعتقادی واخلاقی مثل عبادتگاه

اندیشه و دانش مثل دانشگاه

هنر و خلاقیت و محصول جدید مثل نمایشگاه

رعایت نظم و انضباط مثل اردوگاه

کار، تولید وصنعت مثل کارگاه

جستجوی مشکل کار و تولید و حل آن مثل شکارگاه

امنیت خاطر و حل مشکلات زندگی مثل پناهگاه

باشد.

● نقش رنگ درآراستگی و ایمنی محیط کار و زندگی

رنگ پدیده ای است که از دو جنبه فیزیکی و شیمیایی مورد بحث می باشد و در جهان رنگ، کیفیت مشاهده رنگ ها از طریق قیاس و توسط چشم و مغز صورت می گیرد.

مشاهده رنگ یک واقعیت پسیکوفیزیولوژیکی می باشد که از واقعیت شیمیایی رنگ متمایز است، یعنی مساله رویت رنگ با ساختمان بنیادی رنگ تفاوت دارد.

همان گونه که ارتعاشات صوتی می تواند از راه گوش خوشآیند و لذت بخش و قابل درک باشند، رنگ نیز پدیده ای است که از راه چشم اثرات مفید یا مضری می تواند در مغز انسان داشته باشد و لذا مساله رنگ از بسیاری جهات بررسی می گردد به نحوی که:

۱- هنرمند به اثرات رنگ از نظر زیباشناسی توجه دارد و نفوذ معنوی رنگ و خلاقیت آنرا بررسی می نماید.

۲- روان شناس علاقه مند به شناسایی قدرت اثر تشعشعات رنگی روی مغز و روح آدمی است.

۳- فیزیولوژیست اثرات نور و رنگ را بر روی اعضا مختلف بدن مطالعه می نماید و مساله دیدن یکی از مسائل مورد مطالعه فیزیولوژیکی می باشد.

۴- شیمیست بر روی ساختمان ملکوتی رنگ ها و رنگدانه ها و ذرات جسم سنگین و تهیه رنگ از مواد اولیه و غیره بررسی می نماید.

۵- و بالاخره فیزیکدان نوع انرژی- نوسانات- اختلاط انوار رنگی طیف- تجزیه نور- فرکانس و طول موج اشعه های رنگی و رده بندی رنگ ها و اندازه گیری آنها را مورد بحث قرار می دهد.

۶- در صنایع نیز رنگ به عنوان عامل کمکی در تامین ایمنی، وسایل ارتباطی ، تزیین، رمز و نشانه، حفاظت و نظایر اینها و برای مقصود معین به کار گرفته می شود.

از این تاثیر امروزه در ساختمان منازل مسکونی و دفتر کار استفاده می شود و برای انتخاب در کارگاه ها و ماشین ها بکار می رود زیرا انتخاب رنگ مناسب باعث ازدیاد قدرت کارگران و افزایش حجم تولید می گردد، به طوری که یک کارخانه جوراب سازی در آلمان توانست با استفاده از این مسئله تولید خود را ۲۰% افزایش بخشد.

صفات رنگ و استفاده گوناگون از آن

مهمترین جزء نور رنگ است و هنگامی که رنگ به درستی استفاده شود علاوه بر محیط باز و خوشحال کننده می تواند به قابلیت دید هم کمک نماید چنانکه تزیین با دکوراسیون با مفهومی خاص در مورد اطاق استراحت. اطاق غذاخوری و سینماها و خانه ها و کارخانجات و غیره همیشه مطرح است و از رنگ به نحو مطلوب استفاده می شود. رنگ ها نباید صرفاً به خاطر ارزش و تاثیر زیبایی ظاهری استفاده شود بلکه باید به لحاظ ارزش عملی آنها و استفاده برای مقصودی معین به کار می رود. با توجه به صفات رنگ تجربه شده است که رنگ های روشن خود را برجسته و بسیار نمایان نشان می دهند مانند رنگ زرد و قرمز و نارنجی که به رنگ های گرم شهرت دارند و این رنگ ها موثرترین و پرقدرت ترین رنگ ها برای علامت هشدار دهنده می باشند.

رنگ سبز نیز یک رنگ با قابلیت دید زیاد است و کمتر برجسته می نماید و خصلت جلب کمتری دارد.

رنگ سبز و آبی کاملاً مخالف رنگ قرمز می باشند و از رنگ های سرد و غیرزننده می باشند و آبی اساساً یک رنگ آرامش بخش است.

رنگ های ارغوانی و بنفش از رنگ های مجلل و فاخر می باشند. از این رنگ ها در پرده برداری از پیکره ها و مراسم ویژه مختلف استفاده می شوند و گاهی افسردگی را تداعی می نمایند و آرام بخش می باشند. بنفش کم رنگ از رنگ های جذاب می باشد.

قرمز تیره و بنفش تیره و سیاه تیره ترین رنگ ها است و قابلیت دید کمتری دارند و فضا را محدودتر نشان می دهند.

در کارگاه هایی که زن کار می کند و فقط کارکنان زن می باشند از رنگ های روشن و ملایم که جاذبه قوی دارند استفاده می گردد.

رنگ های گرم و روشن در کارگاه های فلزکاری نامناسب و غیرمعمول است مثلاً هیچ گاه معقول نیست که مثلاً برای دستگاه پرس از رنگ صورتی استفاده می شود.

● اثرات روانی پسیکولوژی رنگ

از دیر زمان اثر روانی رنگ در اشخاص مختلف مورد توجه دانشمندان بوده است و با مرور زمان گسترش یافته است با یک آزمایش و تعویض رنگ ها بر روی پرده ای از یک سالن نمایش و کنترل حرارت و رطوبت سالن و اظهارات دو نفر ناظر رنگ ها در سالن در خصوص حرارت و مطبوعیت رنگ ها رنگ ها و کنترل نبض و درجه حرارت بدن آنها در هر ۱۵ دقیقه ثابت گردیده است که با تغییر رنگ ها در هر ۱۵ دقیقه درجه حرارت بدن و نبض دو نفر ناظر صفحه مرتباً تغییر یافته است.

و نیز ثابت شده است جعبه هایی که رنگ روشن و باز دارند کمتر سنگین بوده و جعبه های سیاه رنگ سنگینی بیشتر دارند و همچنین اطاق هایی از بیمارستان ها که رنگ آبی دارند و یا شیشه های آبی رنگ دارند اثر خوبی روی بیماران دارد و به همین دلیل است که اطاق عمل جراحی در بیمارستان ها به رنگ آبی می باشد.

برای رنگ آمیزی کاغذ تحریر و مطبوعات نیز مطالعات زیادی شده است. اشخاصی که نزدیک بین هستند و چشم آنها در مطالعه زیاد خسته می شود باید کاغذهای سبز و آبی به کار برند که بسیار مناسب است.

این رنگ ها در کارخانجات هم مناسب اند چون خستگی کارگران را کم نموده و سردرد آنها را رفع می نماید و مانع از حرکات نامناسب می شود.

● رنگ ایمنی

چشم به طور طبیعی به طرف روشن ترین و رنگین ترین که در دیدش قرار می گیرد جلب می شود. سیاه و سفید حداکثر تضاد را دارند. تلفیق سیاه و زرد تاثیر بصری بیشتری دارد و به همین مناسبت برای مشخص کردن موانع و محدوده های خطر از علامت راه راه سیاه و زرد استفاده می شود.

در کارخانجات علائم هشداردهنده اظطراراً می بایست در معرض دید قرار گیرد و واضح باشد و این علامت ها از لحاظ دید و رنگ باید کاملاً شاخص از محیط اطرافشان باشد و قرار گیرد و نیز حداکثر درخشندگی را هم داشته باشند.

عملاً برای سطوح عمودی مانند بام، سقف، دیوارها، تیرهای ساختمانی، ستون و خرپاها از رنگ هایی مانند خاکستری یا سیاه و یا سفید استفاده می شود تا رنگ های جلب توجه کننده به خوبی از آنها متمایز باشد.

در صنایع سنگین که احتمال خطر زیاد دارند مانند صنایع نورد، لوکوموتیو، عمل رنگ در درجه اول اهمیت است. در صنایع سبک مانند کارگاه های بافندگی، مونتاژ، صنایع مربوط به ساختن ترانزیستور از جنبه های تزئینی رنگ بیشتر استفاده می گردد.

سقف کارگاه معمولاً بزرگترین سطحی است که از کف کارگاه دیده می شود و با رنگ زرد می توان یک محیط آفتابی و گرم ایجاد نمود و نقاشی کرد. تیرهای سقف و خرپاها را با سفید می توان نقاشی نمود. در سطوح سقف و دیوارها گاهی از قرمز استفاده می شود تا نوعی احساس گرمی و شعف و مسرت نمایند و رنگ قرمز برای قسمت های توزیع مواد و ابزار و سکوهای بارگیری قابل قبول می باشد. قرمز موثرترین رنگی است که برای ضروری ترین علایم خطر( مانند برق، ترانسفورماتور پایه ها و کابل های هوایی و غیره مورد استفاده می باشد. )

برای علامت آتش نشانی، محفظه وسایل آتش نشانی و جرثقیل ها و امثال اینها رنگ قرمز مورد استفاده قرار می گیرد و چنانچه از این رنگ در سطحی وسیع به عنوان تزئین استفاده شود تاثیر قاطع خود را به عنوان رنگ هشداردهنده از دست می دهد و به تدریج برای اشخاص، عادی می شود و مفهوم خاص دیگری نخواهد داشت.

از لحاظ براقی رنگ در رنگ آمیزی سقف و دیوارها یک جلای مات بهترین رنگ از لحاظ دید و پراکندگی ناموزون نور است.

رنگ آمیزی دیوار و سقف به رنگ روشن با بازتاب زیاد و رنگ های تیره و ستون های ساختمان به رنگ- های خنثی" مانند خاکستری" زمینه ای را بوجود می آورد که در آنها علامت هشداردهنده مشخصی را نشان می دهد.

امروزه ثابت شده است که ماشین کارخانجات اگر با رنگ های بخصوصی علامت گذاری و رنگ شوند از بسیاری از خطرات احتمالی جلوگیری می نماید چون توجه و دقت شخص بیشتر گشته و از خود بهتر دفاع می کند و در نتیجه خطر کم می شود و به همین لحاظ رنگ های نامبرده در زیر را برای خطرهای مختلف تعیین نموده اند که جنبه بین المللی دارد:

۱- رنگ زرد برای خطرهای مکانیکی

۲- رنگ لیمویی برای خطرهای حرارتی

۳- رنگ آبی برای توجه و دقت

۴- رنگ سبز برای امنیت

۵- رنگ قرمز برای آتش سوزی و خطرات شدید

نور نیز اهمیت به سزایی دارد و اثر آن در رنگ مورد توجه است چنانکه در نتیجه رنگ آمیزی نامتناسب شیئی و یا وجود بعضی از پرتوهای اجاق بخاری، رنگ را تغییر می دهند.

مثلاً در نور مصنوعی اغلب رنگ های آبی تبدیل به خاکستری می شوند و در نتیجه تزئین و دکوراسیون اطاق و ساختمان نتیجه معکوسی خواهد داشت و آن نتیجه ای که مورد نظر است نمی هد.

کارخانجات وسایل الکتریکی سعی نموده اند لامپ های تعبیه نمایند که تا اندازه ای از تغییر رنگ جلوگیری گردد و از رنگ های مطلوب استفاده شودکه متخصص و دکوراتور می تواند در این مورد راهنمایی لازم را بنماید و خانواده ها در اثر تجربه نیز می توانند نتیجه مطلوب را در رابطه نور با رنگ به دست آورند.

محمد حافظی

دانشجوی دکترای فلسفه تعلیم وتربیت

منابع:

تلخیص از کتاب رنگ و طبیعت

ماهنامه امکان(ماهنامه اتحادیه مرکزی تعاونی های مصرف کارگران ایران)آذر،دی و بهمن ۸۳