دوشنبه, ۲۴ دی, ۱۴۰۳ / 13 January, 2025
سکه های تنزیل شده و رجحان پول رایج
هیچ شاهدی مبنی بر این مدعا نیست که ضرابهای خصوصی نتوانند در کنار دولت و پادشاهان در یک بازار واقعا آزاد رقابت کنند. در مقابل میتوان تاریخچهای مستند از اینکه چگونه دولتها از اعتماد شهروندانشان سوء استفاده کردهاند را ارائه داد. در واقع در طول تاریخ کمتر سلسلهای را میتوان یافت که از انحصار ضرب سکه به ضرر شهروندانش سوء استفاده نکرده باشد. یونانیها و رومیهای باستان، پادشاهان قرون وسطی، دوکها و امپراتورها و نیز مجلسهای دموکراتیک، بدون توجه به عواقب کارشان سکههای کشورشان را تنزیل ارزش کردهاند.
قوانین پول رایج باعث از بین رفتن تمام موانع فنی برای تنزل ارزش نامحدود سکهها میشود. در این شرایط هر سکهای که شامل این قانون شود هر چقدر هم که دچار تنزل ارزش شده باشد باید در مبادلات و پرداختها به اندازه تمام ارزش اسمیاش مورد قبول واقع شود. به این ترتیب میتوان سکه را به قدری تنزل ارزش داد که کوچکترین ردی از فلزات گرانبها در آن باقی نماند. در چنین حالتی سکهها میتوانند از فلزات بیارزش ساخته شوند که باعث میشود تا هر جا که تولیدشان سودآور باشد بدون محدودیت خاصی تولید شوند. برای مثال سکههای ماراودی اسپانیایی (سکههای مسی اسپانیایی) را در نظر بگیرید. در اوایل قرون وسطی در امپراتوری اسپانیا سکههای نقره در گردش بود، ولی پادشاه اسپانیا آنها را به قدری تنزل ارزش داد که در پایان قرن شانزدهم فقط سکههای مسی بدون حتی کوچکترین اثری از نقره در جریان بود. این مثال نشان دهنده این موضوع است که رجحانات پول رایج برای سکههای تنزیل شده باعث به وجود آمدن منبع درآمد عظیمی برای دولت میشود. بهرغم این موضوع، از نظر دولت تنزل ارزش سکهها دارای سه مشکل عظیم است.
اول اینکه تولید سکههای تنزل یافته روندی زمانبر است. دولت هیچگاه نمیتواند انباره فعلی سکهها را به طور کامل و در یک چشم به هم زدن جایگزین کند. در این صورت معرفی و جایگزینی تدریجی سکههای تنزیل شده باعث میشود عرضه پول ناهمگن شود. سکههای سالم و تنزیل نشده قدیمی در کنار سکههای تنزیل شده در گردش خواهند بود. زمانی که عوامل بازار متوجه شوند که چه اتفاقی در حال وقوع است، سکههای قدیمی را کنز کرده و فقط از سکههای تنزیل شده برای پرداختهایشان بهره میبرند. این یعنی کاهش کمابیش شدید عرضه پول موجود برای مبادله که خود باعث یک رکود دستوری ناگهانی میشود که به غیر از صدمه زدن به داراییهای خصوصی باعث ایجاد مشکل برای مالیه عمومی و دولتی نیز خواهد شد. این مشکل فقط زمانی حل میشود که سکهها آنقدر تنزل یافته باشند که فقط دارای ارزش اسمی باشند (محتوی هیچ مقداری از فلز گرانبها نباشند.)
دوم اینکه رجحانات پول رایج برای سکههای تنزیل شده میتواند به ضرر بستانکاران، بدهکاران را منتفع کند. این در اصل همان دلیلی است که دولتها بر پایه آن چنین رجحانهایی را به اجرا در میآورند. این قوانین به آنها اجازه میدهد بتوانند تا حدی از شر قسمت بزرگی از بدهیهایشان راحت شوند. مشکل اینجا است که این اقدامات یکسری آثار بازگشتی به سوی خود دولت نیز دارد. اولا درآمدهای ثابت دولت از این پس به صورت سکههای تنزل داده شده پرداخت میشوند و ثانیا زمانی که دولت به عنوان بدهکار نامطمئن شهره شد، اگر نگوییم غیرممکن خواهد بود حداقل برای او بسیار دشوار خواهد بود که باز بتواند قرض گرفته و به اعتبارات بیشتری دست یابد.
مورد سوم از مشکلات سکههای تنزیل شده برای دولت این خواهد بود که رجحانات پول رایج برای سکههای تنزیل شده باعث از هم گسیختگی تبادلات بینالمللی میشود و در این شرایط سرمایهگذاری بلندمدت در کشوری که این رجحانات در آن برقرار میشود را به خطر میاندازد. نیکلاس اورسم معتقد است که تجار و سرمایهداران خارجی از چنین کشوری دوری خواهند جست؛ چرا که «تاجرین با ثابت فرض کردن سایر شرایط، ترجیح میدهند از چنین کشوری چشمپوشی کرده و به نقاطی بروند که بتوانند پول سالم و تنزیل نشده به دست آورند.» در این شرایط حتی کارفرمایان میهندوستی که خواهان فعالیت در کشور هستند هم اگر مجبور باشند عوامل تولیدشان را از خارج تهیه کنند، نخواهند توانست به درستی عمل کنند. اورسم این موضوع را مورد تاکید قرار میدهد:
«علاوه بر این در چنین کشوری، این تغییرات تجارت داخلی را هم از جهات زیادی برهم زده و دچار مشکل میکند و زمانی که این مشکلات ادامه یابد دیگر نمیتوان اجارههای پولی، حقوق سالانه بازنشستگی، نرخ استخدام، باجها و از این دست را به درستی قیمتگذاری یا مالیاتگذاری کرد. همین طور پول دیگر به سادگی قرض داده نمیشود و اعتبار به راحتی اعطا نخواهد شد.»
در قسمت بعد به اسکناسهای ذخیره کسری و تاثیر رجحانات پول رایج بر آنها میپردازیم.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست