تغذیه ای سالم برای دانش آموزان

تأمین انرژی و مواد لازم برای فعالیت های ذهنی کودکان علاوه بر اینکه سلامت جسم آنها را تأمین می کند بلکه به آنها کمک می کند تا از ساعات حضور در کلاس ها بهترین بهره را ببرند و تمرکز حواس و یادگیری مطالب درسی به بالاترین حد ممکن خود برسد

تأمین انرژی و مواد لازم برای فعالیت های ذهنی کودکان علاوه بر اینکه سلامت جسم آنها را تأمین می کند بلکه به آنها کمک می کند تا از ساعات حضور در کلاس ها بهترین بهره را ببرند و تمرکز حواس و یادگیری مطالب درسی به بالاترین حد ممکن خود برسد. این انرژی هم از طریق صبحانه که مهمترین وعده هایی که در زنگ تفریح دانش آموزان تهیه می شود بایستی تأمین گردد. توجه به تغذیه فرزندان از مهم ترین وظایف والدین است، زیرا فرهنگ و عادات غذایی در خانه شکل می گیرد و در مدرسه تثبیت می شود.

کودکان در این سنین وابستگی خود را به خانواده برای تأمین نیازهای تغذیه ای کاملا از دست نداده اند معلمان، مربیان، و دوستان جدید مدرسه اثرات چشمگیری در تغییر عادت های غذایی آنها دارد. تغذیه دانش آموز از هر جا که تهیه شود، نوع و کیفیت آن مهم است. این کیفیت تنها مربوط به مدرسه نیست.

تغذیه چه در خانه چه در مدرسه و چه در راه مدرسه باید مورد توجه قرار گیرد و این مسئله تنها از طریق آموزش صحیح به خانواده ها امکان پذیر است.

به دنبال نخوردن غذا در طی خواب شب، اگر دانش آموز صبحانه نخورد به دلیل پایین افتادن قند خون توانایی و شرایط لازم را برای یادگیری مطالب در مدرسه نخواهد داشت.

دانش آموزانی که صبحانه نمی خورند، کم دقت، خسته و بی حوصله اند و نمی توانند کمبود انرژی، ویتامین ها و املاح معدنی را با خوردن وعده های غذایی دیگر جبران کنند.

تهیه میان وعده های مناسب و مغذی نیز بسیار اهمیت دارد، زیرا ساعات نزدیک ظهر، کودک ممکن است گرسنه شود و این گرسنگی، نشستن سر کلاس را برای او غیرقابل تحمل می کند.

بنابراین مادران باید هر روز صبح، صبحانه کودک خود را قبل از اینکه به مدرسه برود، آماده کنند. وعده صبحانه نقش بسیار موثری در سلامت جسمی و فکری دانش آموزان دارد.

● مواد غذایی مورد نیاز در این سنین:

میزان انرژی مورد نیاز کودکان مدرسه ای به دلیل تفاوت در اندازه بدن، میزان تحرک و سرعت رشد، متفاوت است و اگر انرژی مورد نیاز کودکان از طریق کوبوهیرات و چربی تأمین نشود، پروتئینی که باید صرف رشد و ترمیم بافت های بدن شود، برای تأمین انرژی به مصرف می رسد. اصولا دانش آموزان به ۳ وعده غذایی اصلی و ۲ میان وعده در طول روز نیاز دارند و باید از تمامی گروه های غذایی شامل شیر و لبنیات، گوشت و حبوبات، سبزیجات، میوه جات و گروه نان و غلات مصرف کنند و تعادل و تنوع غذایی در این سنین مهم است.

● خوراکی های مضر:

افراط در مصرف شکلات و شیرینی به دلیل اینکه موجب بی اشتهایی و سیری کاذب در کودکان می شود و آنها را از مصرف غذاهای اصلی باز می دارد، موجب اختلال رشد در آنها خواهد شد.

بهتر است در منزل، شکلات و شیرینی نگه ندارید تا به این ترتیب، دسترسی دائمی کودکان به این نوع مواد کاهش یابد. از دادن شکلات و شیرینی به عنوان جایزه یا تغذیه به کودکان خودداری کنید.

مصرف بی رویه تنقلات کم ارزش، یکی دیگر از مشکلات دانش آموزان است. متأسفانه برخی تنقلات تجارتی مانند انواع پفک و چیپس به طور بی رویه از سوی کودکان و دانش آموزان مصرف می شوند.

مصرف پفک به خصوص قبل از وعده های غذایی به دلیل ایجاد سیری کاذب، کودکان را از خوردن غذاهای اصلی که باید مغذی مورد نیاز رشد کودک تأمین کنند، بازمی دارد. از سوی دیگر نمک، ذائقه کودک را به خوردن غذاهای شور عادت می دهد.

متخصصان تغذیه همواره به والدین توصیه می کنند که کودکان را به مصرف تنقلات سنتی مثل نخودچی و کشمش، گردو، بادام، پسته، گندم برشته، برنجک، عدس برشته شده، توت خشک، انجیر خشک و برگه ها تشویق کنند و سر سفره به جای نوشابه برای افراد خانواده از دوغ استفاده کنند.

والدین عزیز موارد ذیل را جهت بهبود تغذیه دانش آموزان مد نظر قرار دهید.

۱- در مورد کودکانی که صبحانه کافی نمی خورند بهتر است از ساندویچ هایی با ارزش غذایی بالا مانند نان و پنیر گردو، ساندویچ مرغ، تخم مرغ و... به آنها داد.

۲- مصرف میوه ها به ویژه میوه هایی که حاوی ویتامین C هستند در میان وعده صبح مناسب تر است.

۳- خوردن شیرینی و مواد غذایی حاوی قندهای ساده (قند، شکر، آبنبات، شکلات) سبب پوسیدگی دندان و کاهش اشتهای کودکان می شود.

۴- آموختن اصول بهداشت فردی و استفاده از آب آشامیدنی سالم و نگهداری غذای داده شده به کودک در شرایط بهداشتی از موارد مهم و ضروری هستند.

۵- باکمی صرف وقت میان وعده مناسبی برای زمانی که کودکتان در مدرسه است، ترتیب ببینید.

۶- میان وعده غذایی باید به راحتی قابل حمل باشد، مصرف آن راحت بوده و در زمان کوتاه زنگ تفریح یا ورزش مورد استفاده قرار گیرد. در این خصوص از سلیقه و میل کودک خود نیز جویا شوید.

۷- یکی از نیم چاشت های بسیار مناسب گذاشتن چند عدد خرما همراه با گردو می باشد. خرما دارای کلسیم، منیزیوم، فسفر، آهن و ویتامین های زیادی است به دلیل انرژی بخش بودن، حمل راحت، استفاده سریع، مصرف آن در زنگ های تفریح و قبل از زنگ ورزش مفید است.

۸- هویج، منبع ارزانی از ویتامین A است و والدین می توانند از آن در برنامه غذایی روزانه کودکشان استفاده کنند.

۹- گذاشتن حداقل یک نوع میوه فصل مثل سیب یا مرکبات مانند پرتقال، نارنگی، لیموشیرین، موز و گلابی نیز توصیه می شود. مصرف سیب باعث پاک کردن مواد غذایی از دندان ها خواهد شد.

۱۰- رشد سریع کودکان همراه با افزایش در میزان کل آهن بدن می باشد کمبود آهن باعث احساس خستگی، رنگ پریدگی، ضعف حافظه و تمرکز می شود و این مواد با جبران کمبود آهن سبب شادابی و افزایش هوش خواهند شد بهترین نوع آهن قابل جذب در غذاهای حیوانی مثل گوشت، مرغ و جگر است.

۱۱- میوه های خشک نظیر برگه هلو، آلو، انجیر، توت خشک، کشمش، نخودچی و مغز میوه ها مانند گردو، فندق، بادام تهیه کنید و به تناوب مقدار کمی از آن را روزانه برای کودک خود بگذارید. این مواد خوراکی دارای مقدار زیادی آهن است و مصرف آن بین دو وعده غذای اصلی بسیار مفید است. انجیر خشک هم از مواد مغذی است که معمولا کودکان از خوردن آن استقبال می کنند. انجیر دارای کلسیم، آهن، فسفر، پتاسیم، پروتئین، چربی، قند و ویتامین است.

۱۲- یک لقمه آماده از نان و پنیر و گردو یا سیب زمینی پخته که به راحتی می توان آن را در منزل تهیه کرد همیشه در مدرسه به عنوان یک نیم چاشت لذیذ و مناسب می باشد.

به طور کلی رژیم غذایی باید انرژی کافی برای رسیدن به رشد و تکامل مطلوب، بدون چربی اضافی را فراهم کند و باید اهمیت زیادی بر مصرف میوه و سبزی ها، فرآورده های غلات با دانه کامل، فرآورده های لبنی با چربی کم، حبوبات و گوشت کم چرب ماهی و ماکیان داده شود.