مسواک نرم بخریم یا مسواک سخت؟

خونریزی مداوم از لثه نشانه التهاب آن است.

مسواک وسیله‌ای ساده، ارزان و مفید برای تمیز کردن دندان‌هاست که هر روز از آن استفاده می‌شود. خیلی مهم است مسواک مرغوب را بشناسیم و چگونگی استفاده صحیح از آن را بدانیم. در این مطلب با دکتر محمدرضا خامی، متخصص سلامت دهان و دندان‌پزشکی اجتماعی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران، درباره همین موضوع گفت‌وگو کرده‌ایم.

ویژگی یک مسواک خوب چیست؟

مسواک انواع و قیمت‌های مختلف دارد. هنگام انتخاب مسواک باید به اندازه و نوع الیاف آن دقت کرد. الیاف یا موهای سر مسواک ۳ نوع دارند؛ نرم، متوسط و سخت و بهتر است از مسواک با موهای نرم تا متوسط استفاده کرد زیرا استفاده مداوم از مسواک با موی زبر باعث صدمه به مینای دندان و آسیب لثه خواهد شد.

پس دلیل ساخت مسواک‌های سخت چیست؟

این مسواک‌ها مخصوص کسانی است که دندان‌هایشان رنگ گرفته البته مسواک‌های سخت باید به مدت کوتاهی استفاده شوند.

مسواک‌های خیلی نرم را به افرادی که خونریزی لثه دارند، توصیه می‌کنید؟

مسواک‌های خیلی نرم مخصوص کودکان و افرادی هستند که اختلالات انعقادی دارند، اما در مورد خونریزی‌های لثه باید علت را یافت. خونریزی مداوم از لثه نشانه التهاب آن است. جرم‌گیری التهاب را برطرف می‌کند و با این کار خونریزی قطع می‌شود.

درباره اندازه مسواک‌ها هم بگویید.

طول پرزها مهم است. یعنی اندازه آن باید طوری باشد که راحت به دندان‌های انتهایی برسد. تقریبا بیشتر مسواک‌ها به سختی به دندان‌های انتهای فک می‌رسند. مسواک‌های خیلی بزرگ هم برای بعضی از افراد مناسب نیستند و باعث حالت تهوع آنها می‌شوند. می‌توان گفت انتخاب اندازه مسواک به سلیقه و عادت‌های هر فرد بستگی دارد.

چگونه باید از این وسیله نگهداری کنیم؟

راه نگهداری خاصی وجود ندارد. مسواک‌هایی در بازار وجود دارند که مجهز به درپوشند. این مسواک‌ها مناسب‌اند و بهداشت آنها به‌خصوص در مسافرت‌ها بهتر رعایت می‌شود ولی نبود درپوش مانعی ایجاد نمی‌کند. آنچه در مورد مسواک‌ها اهمیت دارد، نحوه استفاده از‌ آنهاست. بعضی از افراد هنگام استفاده از مسواک، فشار زیادی به آن وارد می‌کنند و مدام موهای مسواکشان خراب می‌شود. فشاری که به مسواک وارد می‌کنیم، باید بسیار ملایم و مانند دردست گرفتن قلم باشد.

مسواک باید هرچند ماه یکبار تعویض شود؟

معمولا بعد از ۳ ماه استفاده، موهای مسواک از هم باز می‌شوند. در صورت بروز این تغییر، حتما باید مسواک را عوض کرد. مدت مناسب برای استفاده از یک مسواک حدود ۳ تا ۶ ماه است. اگر مسواک بعد از ۳ ماه خراب شود، یعنی فشاری که به آن وارد می‌شود، متناسب است ولی اگر بعد از یک ماه موهای مسواک از هم باز شد، به معنای آن است که یا جنس مسواک مناسب نیست یا فشاری که به آن می‌آوریم، زیاد است.

مسواک کودکان باید چگونه باشد؟

اندازه مسواک کودکان کوچک‌تر است، الیاف نرم‌تری دارد و معمولا اشکال مختلف جذاب‌تر، رنگی و کارتونی دارند تا کودکان به مسواک زدن ترغیب شوند.

چند بار و هر بار چند دقیقه مسواک زدن در روز را توصیه می‌کنید؟

حداقل باید ۲بار در روز دندان‌ها را مسواک زد. گرچه زمان دقیقی را نمی‌توان برای مسواک زدن تعیین کرد اما مسواک زدن ۳۰-۲۰ ثانیه‌ای برای پاک کردن سطوح کافی نیست و این کار باید بیش از ۳-۲ دقیقه طول بکشد.

نظرتان درباره مسواک‌های برقی چیست؟

هیچ تفاوتی بین مسواک‌ برقی و دستی نیست. مسواک‌ برقی برای افرادی که دچار ناتوانی‌های عضلانی هستند و نمی‌توانند دستشان را به خوبی تکان دهند، مناسب است.

نخ دندان را چگونه انتخاب کنیم؟

نخ دندان برای تمیز کردن فاصله بین دندان در افرادی که پرکردگی‌های زیادی در دندان‌ها، دندان‌های نامرتب و به هم چسبیده‌ دارند، مفید است. از آنجا که نخ باید از فضای بین دو دندان عبور کند، بهتر است نازک و ظریف‌ باشد تا با فشار کمتری از فضای بین دندانی رد شود. برای افرادی که روکش دندانی دارند، نخ دندان‌های خاصی توصیه می‌شود که می‌توان از داروخانه‌ها تهیه کرد.