خانه تکانی به شرط سلامت

۷ توصیه مهم برای خانه تکانی ایمن

بعد از زمستانی نه چندان سرد و پربرف، هوا در حال گرم شدن است....

هر سال این موقع مردم ایران و بسیاری کشورهای دیگر جهان به بهانه فرا رسیدن بهار خانه‌تکانی می‌کنند، یعنی از سر تا ته محل زندگی و کار خود را تمیز می‌کنند. برای انجام این تمیزکاری‌ها، بالا رفتن از نردبان، بلند کردن اجسام سنگین یا استفاده از مواد شوینده شیمیایی اجتناب‌ناپذیر است. براساس گزارش انجمن آمریکایی حفظ ایمنی در خانه، سالانه حدود ۱۰ میلیون از مراجعه‌کنندگان به اورژانس را افرادی تشکیل می‌دهند که هنگام کار در خانه دچار حادثه شده‌اند. شاید باورش سخت باشد ولی ۲۰ هزار نفر از این افراد در اثر همین حوادث جان می‌سپارند. سقوط از بلندی و مسمومیت با مواد شیمیایی دو علت اصلی هستند که به مرگ منجر می‌شوند. البته با رعایت چند نکته ساده می‌توان از وقوع بسیاری از حوادث جلوگیری کرد.

۱) پنجره‌ها را باز کنید

باز نگه داشتن پنجره‌ها هنگام خانه‌تکانی یکی از مهم‌ترین کارهایی است که باعث افزایش ایمنی می‌شود، به خصوص وقتی از مواد شیمیایی حاوی کلر یا آمونیوم استفاده می‌شود باید این نکته را رعایت کرد چون کلروآمونیوم قادرند گازی تولید کنند که در محیط بسته باعث آسیب ریوی شدید می‌شود‌، بنابراین باید پنجره‌ها و در صورت امکان در را باز گذاشت تا این گاز از اتاق خارج شود. البته بهتر است فن یا پنکه کوچکی هم، هم‌زمان در همین محل روشن کرد تا باعث جریان یافتن هوا بشود.

۲) هیچ‌گاه مواد شوینده را با هم مخلوط نکنید

شاید این مساله بارها و بارها گفته شده باشد اما به دلیل اهمیت فوق‌العاده زیاد تکرار آن باز هم خالی از فایده نیست. مواد شوینده مختلف حاوی مواد شیمیایی متفاوتی هستند. هنگام مخلوط کردن آنها با یکدیگر گاهی واکنش‌های شیمیایی بسیار خطرناکی به وجود می‌آید و در نتیجه این واکنش‌ها حوادثی مرگبار و بیماری‌هایی غیرقابل برگشت ایجاد می‌شود. پس بهتر است برای تمیز کردن هر بخش از خانه از یک ماده شوینده موثر برای همان بخش استفاده کنید.

۳) دست‌کش بپوشید

استفاده نکردن از دست‌کش هنگام شستشوی سطوح مختلف به وسیله مواد شوینده، صدمات شدیدی به پوست وارد می‌کند. پوشیدن دست‌کش تقریبا در تمام مدت خانه‌تکانی لازم است. این کار نه تنها مانع خشک شدن پوست دست می‌شود، بلکه از جذب مواد شیمیایی از طریق پوست هم جلوگیری می‌کند. این مواد می‌توانند موجب بیماری‌ها و ناهنجاری‌های متعددی در قسمت‌های مختلف بدن بشوند.

۴) مراقب دور و بر خود باشید

اکثر حوادثی که هنگام خانه‌تکانی رخ می‌دهند به دلیل شلوغی و درهم ریختگی محیط کار است. برای مثال، نردبان یا مواد شوینده سر راه هستند یا زمین خیس و لیز شده، گاهی هم قالیچه‌ها و موکت‌های خیس باعث لیز خوردن روی زمین می‌شوند، بنابراین باید با احتیاط بیشتری قدم برداشت. در ضمن سطل‌های آبی را که حاوی مواد شوینده هستند نباید سر راه گذاشت چون هم ممکن است روی زمین بریزند و باعث لیز شدن سطوح شوند و هم ممکن است بچه‌ها سراغ آنها بروند.

۵) به خودتان استراحت بدهید

بعضی مردم فکر می‌کنند هر چه سریع‌تر کار را تمام کنند، موفقیت بزرگ‌تری به دست آورده‌اند اما به هیچ‌وجه این طور نیست. اگر به ذهن و جسم استراحت کافی ندهیم، خستگی باعث کند شدن واکنش‌های بدن می‌شود. در واقع خطر وقوع حوادث برای فرد خسته بیشتر است. هر روز پس از میزان مشخصی کار کردن باید استراحت کرد و بقیه کار را برای روز بعد گذاشت.

۶) شوینده را درست نگهداری کنید

پس از اتمام کار روزانه خستگی نباید مانع جمع کردن وسایل مربوط به خانه‌تکانی شود. ممکن است بچه‌ها سراغ این وسایل بروند و مثلا محتویات قوطی‌های مواد شوینده را بخورند. در پایان روز باید همه این وسایل را جمع کرده و در محل مناسب قرار داد. این محل باید از حرارت، تابش آفتاب و نیز از دسترس اطفال دور نگه داشته شوند.

۷) روش صحیح بلند کردن اجسام سنگین را یاد بگیرید

برداشتن بارها و وسایل سنگین می‌تواند به ستون فقرات، مفاصل دست و نیز زانوها آسیب جبران‌ناپذیری وارد کند. اگر تکنیک صحیح هنگام بلند کردن این اشیا رعایت شود تا حد زیادی از این صدمات جلوگیری می‌شود.

پزشکان برای بلند کردن اجسام سنگین توصیه‌های زیر را مطرح می‌کنند:

▪ قبل از بلند کردن جسم به وزن و ابعاد آن خوب دقت کنید. هیچ‌گاه نباید بدون بررسی و شتاب‌زده عمل کرد.

▪ هیچ‌گاه کمر خود را خم نکنید. بلکه زانوها را خم کرده و با کمری کاملا صاف بنشینید. (حالتی شبیه نشستن روی چهارپایه کوتاه).

▪ جسم مورد نظر را در نزدیک‌ترین حالت ممکن به بدن نگه دارید.

▪ برای بلند شدن از زمین کمر را خم نکنید بلکه با استفاده از پاها بلند شوید. با این کار نیروی حاصل از وزن جسم سنگین به ماهیچه‌های ران و ساق پا وارد می‌شود.

▪ به یاد داشته باشید هر جسمی را نمی‌توان یک نفره جابه‌جا کرد. برای اجسام بیش از ۲۰ کیلوگرم باید از افراد دیگر هم کمک گرفت.

دکتر بهاره مرتضی زاده