پوشاک محلی خراسان جنوبی

سید احمد برآبادی

برآبادی،سید احمد،(1391) پوشاک محلی خراسان جنوبی، از مجموعۀ دانشنامۀ فرهنگ و تمدن خراسان جنوبی، تهران: فکربکر و حوزه هنری خراسان جنوبی، مصور،128 ص

پوشاک را شناسنامه و هویت ظاهری یک قوم و ملت می دانند که در هرمنطقه و هرطایفه ای متفاوت از اقوام دیگر متجلی است و عوامل مختلفی از قبیل شرایط اقلیمی، وضعیت شغلی و حس زیبایی دوستی، اعتقادات قومی و مذهبی و...... به طور کلی در شکل گیری پوشاک موثرند و در بررسی پوشاک باید به این عوامل هم اشاره نمود. در تحقیقات فرهنگی به طور عام و مردم شناسی به طور خاص برای بررسی یک پدیده فرهنگی باید تا مرحله پیدایش آن پدیده پیش رفت و مراحل مختلف تطور و تغییرات آن را بررسی نمود تا بتوان در خصوص وضعیت فعلی و حال آن پدیده فرهنگی اظهار نظر نمود. به همین سبب بررسی پوشاک در این تحقیق به دو بخش تقسیم شده است در بخش اول تاریخچه ای از پوشاک در ایران و همچنین بیرجند ذکر شده و در بخش بعدی پوشاک سنتی بیرجند که تا حدود 50 سال قبل استفاده می شده و هنوز هم بخش کمی از آن باقی مانده نگاشته شده است. در بررسی بخش اول از روش مطالعه اسنادی و کتابخانه ای استفاده شده است همچنین در بررسی سنگ نگاره های «کوچ» و «کال جنگال» از روش مشاهده سنگ نگاره ها و تصاویر و طرح های آنها نیز بهره برده ایم . روش مصاحبه و مشاهده را در بخش دوم که به پوشاک سده اخیر بیرجند اختصاص دارد به کار برده ایم. البته نمونه های بسیار کمی هم از صندوقچه های قدیمی یافت شده و تصویر برداری گردیده است. همچنین در این بخش تصاویر به دست آمده از عکس های شخصی و یا عکس ها و اسنادی که در مراکز مختلف از جمله پایگاه بافت تاریخی بیرجند نگهداری می شود استفاده شده است.

این اثر یکی کتاب‎های مجموعۀ دانشنامه فرهنگ و تمدن خراسان جنوبی است که حوزه هنری استان خراسان جنوبی با همکاری نشر فکر بکر منتشر کرده‎است. تاکنون بیش از ده کتاب از این مجموعه با عناوین قلعه‌های تاریخی، عالمان دین، محصولات استراتژیک، اسناد وقف و گیاهان دارویی، بیرجند در سفرنامه‌ها، مشاغل سنتی خراسان جنوبی، بانکهای خارجی خراسان جنوبی، کشاورزی، داستانهای امثال، تمثیل و مثل‌ها، شاعران متقدم، دوبیتی‌های عامیانه و گیاهان شهدزای منتشر شده است.

. گروه خراسان انسان‎شناسی و فرهنگ امیدوار است سایر کتاب‎های این مجموعه ارزشمند را نیز با همکاری نویسندگان آن کتاب‏ها معرفی نماید.

در ادامه فهرست این کتاب آمده است:

فهرست مطالب

عنوان صفحه

یادداشت ناشر 7

مقدمه 9

فصل اول : معرفی کلی منطقه

جمعیت 15

گروه های قومی 16

گروه های زبانی 17

گروه های مذهبی 17

گروه های شغلی 18