پژوهشگران فرهنگ ژاپن(1): هوگ برتن

سعیده بوغیری - گروه بین المللی و ترجمه

هوگ برتن (Hugh Borton)(1902- 1995) یک تاریخ نگار آمریکایی و متخصص تاریخ ژاپن بود. او در یک خانواده مذهبی عضو فرقه کویکر در مورس تاون نیوجرسی متولد شد. پدرومادرش او را به مدرسه کویکرها فرستادند. پس از فارغ التحصیل شدن از کالج هیورفورد در سال 1927، برتن و همسرش الیزابت ویلبر درصدد درپیش گرفتن یک زندگی بر اساس باورهای مذهبی خود برآمدند. آنان به کمیته آمریکایی خدمات دوستان روی آوردند که برای آنان پست هایی به عنوان معلم در مدرسه ای کوچک در تپه های تنسی کوهستان اسموکی تاسیس کردند. در سال 1928 از برتن و همسرش خواسته شد به توکیو سفر کنند و در آنجا به کار کمیته یاری رسانند.
سه سال زندگی در میان ژاپنی ها دیدگاه او را به قدری تغییر داد که او پس از آن زندگی خود را به مطالعه ژاپن اختصاص داد. برتن در آغاز از راهنمایی های سر جرج سانسم، یک دانشمند بریتانیایی بهره مند می شد که در سفارت بریتانیا مشغول به کار بود. برتن در سال 1931 برای ادامه تحصیل به آمریکا برگشت. در آنجا در رشته تاریخ از دانشگاه کلمبیا به درجه کارشناسی ارشد نایل شد و مدتی کوتاه نیز در دانشگاه هاروارد به تحصیل پرداخت. سپس از راه اقیانوس اطلس راهی سفر شد تا زیر نظر استادانی چون جی.جی.ال. دویفنداک و یوهانس رادر در دانشگاه لیدن هلند به ادامه تحصیل بپردازد. او پس از چندین سال کار در دانشگاه سلطنتی توکیو درجه دکترای خود را از دانشگاه لیدن دریافت کرد. برتن به آمریکا برگشت تا در دانشکده کلمبیا در رشته تاریخ و زبان ژاپن مدرن مشغول شود. به این ترتیب برتن نقشی کلیدی در پی ریزی نخستین برنامه دوره کارشناسی مطالعات ژاپن در دپارتمان چین این دانشگاه داشت که به تازگی فعالیت های آن به حوزه ژاپن نیز گسترش یافته بود. آثار پژوهشی برتر منتشرشده او که به جنگ جهانی دوم اختصاص دارد عبارتند از: شورش دهقانی در ژاپن عصر توکوگاوا (Peasant Uprisings in Japan of the Tokugawa Period) و ژاپن از سال 1931: گسترش سیاسی و اجتماعی (Japan Since 1931: Its Political and Social Development).
فعالیت های آکادمیک برتن با ورود آمریکا به جنگ جهانی دوم به دنبال هجوم ژاپن به پیرل هاربر متوقف و او به خدمت فرستاده شد. برتن در اعتراضی عمدی به خدمت در نیروهای مسلح از اصول کویکری خود صحبت کرد، اما در انجام فعالیت های صلح آمیز پس از جنگ از خود علاقه نشان داد. در ژوئن سال 1942 تلاش کرد کلمبیا را ترک کند تا تابستان را به خدمت در دانشکده مدرسه نظامی دانشگاه ویرجینیا در شارلوتزویل بگذراند. سپس به دانشگاه ایالتی آمریکا رفت و بدین ترتیب سرآغاز شش سال فعالیت رقم خورد که او در آن در قلب گروهی عالی رتبه مشغول بود که نه بر پیشرفت نظامی جنگ بلکه بر آماده سازی مقدمات صلح، نه بر تنبیه ژاپن بلکه بر اصلاح آن به گونه ای که احتمال رخداد جنگی مشابه کاهش یابد، متمرکز شده بودند. برتن پروپوزال بسیاری از گروه های آموزشی دولتی را تدوین کرد و توضیح دهنده بسیاری از مواضع آن ها بود. برای نمونه مواضعی که در تصمیمات کلیدی به تصمیم درباره عدم تعقیب امپراطور هیروهیتو به عنوان یک جنایتکار جنگی و نیز عدم جایگزینی دولت ژاپن با دولتی جدید، بلکه منحل کردن نیروهای نظامی ژاپن انجامید. به این ترتیب گروه او در پی اصلاحات بنیادین در قانون اساسی ژاپن برآمدند.
برتن در سال 1948 به زندگی آکادمیک خود در کلمبیا برگشت و در آنجا به سازمان دهنده برجسته انستیتوی آسیای شرق و نیز مرکز دانشگاهی مطالعات آسیای شرق مدرن و معاصر تبدیل شد. او جانشین نخستین مدیر آن، سر جرج سانسن شد و بعدها به تاسیس انجمن مطالعات آسیایی کمک کرد. او ابتدا به عنوان نخستین بنیانگذار و  سپس به عنوان رییس آن منصوب شد. در میان آثار فراوان وی می توان ژاپن در زمان اشغال متفقین 1945-1947 و قرن مدرن ژاپن را نام برد که تا آنجا پیش رفتند که به پراستفاده ترین متون تاریخی دوره او تبدیل شدند.
برتن در سال 1957 جایگاه خود در دانشگاه کلمبیا را تحویل داد تا ریاست کالج هیورفورد را بپذیرد. سپس در سال 1967 بازنشسته شد. او در سال 1972 به مزرعه خود در تپه های برکشایر در ایالت ماساچوست رفت تا از زندگی روستایی که آن را می پرستید، لذت ببرد و به اعتقادات کویکری خود بپردازد.
وی در سال 1980 به دریافت جایزه بنیاد ژاپن نایل شد. آثار او عبارتند از:
-    شورش دهقانی در ژاپن (1938)
-    قرن مدرن ژاپن (1956)
-    پلی بر قرن مدرن ژاپن: خاطرات هوگ برتن (2002)


منبع: ویکی پدیا انگلیسی
http://en.wikipedia.org/wiki/Hugh_Borton