جمعه, ۵ بهمن, ۱۴۰۳ / 24 January, 2025
مجله ویستا

Sodium Chloride (Systemic) | اطلاعات دارویی | اطلاعات عمومی دارو


Sodium Chloride (Systemic)
سديم کلريد (سيستمي)
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
جايگزين آب و الكتروليت در هايپوناترمي به دليل از دست رفتن الكتروليت‌ها يا كاهش شديد كلرور سديم
بزرگسالان و كودكان: در هايپوناترمي شديد (غلظت سرمي سديم كمتر از mEq/lit 120)، مقدار 400 ميلي‌ليتر از محلول پنج درصد تزريق وريدي مي‌شود. حداكثر مقدار مصرف طي يك ساعت 100 ميلي‌ليتر است.
براي تصحيح از دست رفتن ايزوتونيك سديم، كلرور سديم 0.9 درصد (6-2 درصد وزن بدن)، طي 24-18 ساعت، تزريق وريدي مي‌شود. كلرور سديم 0.9 درصد به عنوان مايع اوليه براي انجام همودياليز و شروع و خاتمه انتقال خون نيز به كار مي‌رود.
در بيماراني كه قادر به مصرف مايعات و غذا از راه خوراكي نيستند، محلول‌هاي هيپرتونيك معمولاً به صورت تزريق وريدي همراه با محلول‌هاي دكستروز به عنوان درمان نگهدارنده، به مدت 3-1 روز مصرف مي‌شود. اين محلول براي كنترل ديابت قندي هيپراسمولار، بدون دكستروز مصرف مي‌شود.
محلول‌هاي كلرور سديم همچنين به عنوان محلول حامل دارو به كار مي‌‌روند.
موارد منع مصرف و احتياط:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: محلول كلرور سديم پنج درصد در مواردي كه غلظت سديم و كلر پلاسما افزايش يافته يا طبيعي است يا در مواردي که به طور مختصر كاهش يافته ، ممنوع است (اين محلول بايد فقط به آهستگي و يا مقادير كم [400-200 ميلي‌ليتر] مصرف شود، زيرا خطر بروز زيادي حجم خون ناشي از خروج آب از فضاي داخل سلولي به پلاسماي هيپراسمولار وجود دارد).
موارد احتياط:
الف) (محلول 0.9 درصد ) نارسايي احتقاني قلب (CHF)، نارسايي كليه، بيماران سيروتيك و كليوي، كمي پروتئين خون، بيماراني كه كورتيكواستروئيد يا كورتيكوتروپين مصرف مي‌كنند.
ب) انفوزيون محلول كلرور سديم 0.9 درصد در طول يا بلافاصله پس از اعمال جراحي ، ممكن است موجب بروز احتباس شديد سديم شود. انفوزيون محلول‌هاي بدون پتاسيم ممكن است موجب بروز هايپوکالمي شود.
پ) براي كودكان (بخصوص نوزادان) نبايد محلول كلرور سديم حاوي بنزيل الكل (به عنوان ماده محافظ ضد ميكروبي) مصرف شود. همچنين، اين محلول نبايد براي شستن كاتترها در نوزادان مصرف گردد. مصرف محلول كلرور سديم حاوي بنزيل الكل موجب بروز مرگ شده است. قبل از مرگ، اسيدوز متابوليك، كاهش فعاليت سيستم اعصاب مركزي (CNS)، زجر تنفسي كه به نفس‌نفس زدن منجر مي‌شود، افت فشارخون، نارسايي كليه و گاهي اوقات، حملات تشنجي و خونريزي داخل جمجمه‌اي بروز كرده است.
تداخل دارويي:
عوارض جانبي
اعصاب مرکزي : تحريك‌پذيري، بي‌قراري، ضعف، پرش عضلات، سردرد، سرگيجه، منگي و احتمالاً کما.
قلبي - عروقي: تشديد CHF، افزايش حجم خون، ادم، هايپرتانسيون، تاكيكاردي، تجمع مايعات.
خون: هيپراسمولاريتي همراه با کانفوزيون، عدم هوشياري يا کما.
متابوليك: هايپرناترمي و تشديد اسيدوز (با انفوزيون بيش از حد محلول)، اختلالات شديد الکتروليتي، از دست رفتن پتاسيم بدن (انفوزيون بيش از حد كلرور سديم ممكن است سبب از دست رفتن يون‌هاي بيكربنات شده و در نتيجه، موجب اسيدي شدن خون مي‌شود).
تنفسي: ادم ريوي (در صورت تزريق مقدار زياد يا سريع محلول)، ايست تنفسي.
ساير عوارض: تب (آلوده شدن محلول‌هاي تزريقي ممكن است موجب بروز تب و عفونت در محل انفوزيون شود)، نشت از محل تزريق وريدي.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: اختلالات شديد الكتروليتي.
مصرف مقادير زياد محلول از طريق خوراکي موجب تحريک مخاط گوارشي شده و ممکن است موجب بروز تهوع ، استفراغ، اسهال و کرامپ‌هاي معدي شود.
درمان: در صورت مصرف بيش از حد خوراکي، درمان شامل شستشوي معده ، تجويز سولفات منيزيم به عنوان مسهل و ساير اقدامات حمايتي است. در صورت تزريق بيش از حد وريدي، بايد انفوزيون محلول قطع شود.
مکانيسم اثر:
مکانيسم اثر
جانشين الكتروليت: محلول كلرور سديم كمبود يون‌هاي سديم و كلر را در پلاسماي خون جبران مي‌كند.
فارماكوكينتيك:
فارماكوكينتيك
جذب: با مصرف خوراكي يا تزريقي اين محلول‌ها، كلرور سديم به سرعت جذب مي‌شود.
پخش: به طور گسترده انتشار مي‌يابد.
متابوليسم: قابل ملاحظه نيست.
دفع: سديم و كلر عمدتاً از طريق ادرار دفع مي‌شوند ، ولي از طريق تعريق، اشك و بزاق نيز دفع مي‌گردند.
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Injection, solution: 5%, 50ml, 5%, 500ml, 0.45%, 1000ml, 0.45%, 500ml, 0.225%, 1000ml, 0.225%, 500ml, 0.9%, 1000ml, 0.9%, 100ml, 0.9%, 10ml, 0.9%, 500ml, 0.9%, 5ml, 0.9%, 250ml
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: الكتروليت.
طبقه‌بندي درماني: جانشين سديم و كلر.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده C
ملاحظات اختصاصي
1- محلولهاي پنج درصد فقط براي جبران کمبود شديد سديم (غلظت سديم کمتر از mEq/Lit 120) مصرف مي‌ شود. محلول بايد به آهستگي و با احتياط انفوزيون شود تا از بروز ادم ريوي جلوگيري شود. وضعيت بيمار بايد به طور دائم پيگيري شود.
2- بيمار از نظر حفظ تعادل آب و الکتروليت، و تعادل اسيد-باز پيگيري شود.
3- در صورت مصرف محلولهاي بدون پتاسيم، بروز احتمالي هايپوکالمي پيگيري شود.
4- محلول کلرور سديم 0.9 درصد ممکن است براي درمان هايپوناترمي و هايپوکلرمي ناشي از مصرف محلولهاي بدون سديم (در طول آب و الکتروليت درماني) به کار مي‌ رود. اين محلول براي درمان رقت زياد آب (تنقيه مکرر) به کار مي‌ رود.