برکناری مسئول پرونده دریای خزر در وزارت خارجه ایران؟

به نظر می رسد پیش از برگزاری این اجلاس در خصوص واگذاری سمت مهدی صفری به علیرضا شیخ عطار توافقات لازم به عمل آمده بود اما ناهماهنگی در برگزاری اجلاس بیست و دوم ویژه تدوین رژیم حقوقی خزر بواسطه برنامه ریزی نامناسب مسئول هیات ایرانی در کنار گلایه وی از عدم تحقق مقدمات لازم برای برگزاری جلسه وزرای خارجه کشورهای ساحلی خزر - علی رغم اشاره منوچهر متکی به این نکته در سخرانی افتتاحیه - زمینه های مناسبی برای خداحافظی صفری از مسئولیت نمایندگی ایران در امور مربوط به خزر شد.
بیست و دومین اجلاس گروه کاری ویژه تدوین کنوانسیون حقوقی دریای خزر که اواخر فروردین ماه در تهران طی دو روز برگزار شد ، در کنار بررسی دستور کار ویژه اجلاس، با حاشیه هایی همراه شد که قابل توجه ترین آن، اعلام سمت جدید علیرضا شیخ عطار دومین مرد قدرتمند وزارت خارجه ایران و برکناری مهدی صفری از نمایندگی ایران در امور خزر بود.
آقای شیخ عطار با حفظ سمت خود در پست قائم مقامی وزیر امور خارجه، مسئولیت بخش همسایگان ایران و کشورهای مشترک المنافع در وزارت خارجه را نیز بر عهده گرفت که این مسئولیت خود به خود وظیفه پیگیری امور مربوط به خزر در وزارت امور خارجه و نمایندگی ایران در اجلاس های مربوطه را بدنبال دارد.
به علت برخی ناهماهنگی های صورت گرفته در بیست و دومین اجلاس گروه کاری ویژه تدوین کنوانسیون حقوقی دریای خزر ، تاخیر یک ساعته در آغاز بکار اجلاس سبب نارضایتی میهمانان دعوت شده و در راس آنها نماینده روسیه شد که وی نیز از ابراز نارضایتی اش خودداری نکرده بود.
پس از آغاز جلسه اعلام شد که وزیر امور خارجه ایران نیز برای سخنرانی آماده بوده اند اما شروع بکار اجلاس، نیاز به حضور مهدی صفری نماینده ایران در امور خزر و رئیس هیات ایرانی شرکت کننده در این اجلاس داشت و تاخیر وی نیز بدلایل شخصی عنوان شد.
به هر حال مدعوین دریافتند که برنامه ریزی اشتباه این مسئول ایرانی موجب این تاخیر شده است، اما شاید این تاخیر مربوط به جابجایی سمت وی بود. با این حال مهدی صفری خود در حین سخنرانی به این مطلب اشاره کرد که آقای شیخ عطار، قائم مقام وزیر خارجه با حفظ سمت قبلی خود به عنوان مسئول بخش همسایگان ایران و کشورهای CIS در دستگاه دیپلماسی کشور برگزیده شده است.
به نظر می رسد پیش از برگزاری این اجلاس در خصوص واگذاری سمت مهدی صفری به علیرضا شیخ عطار توافقات لازم به عمل آمده بود اما ناهماهنگی در برگزاری اجلاس بیست و دوم ویژه تدوین رژیم حقوقی خزر بواسطه برنامه ریزی نامناسب مسئول هیات ایرانی در کنار گلایه وی از عدم تحقق مقدمات لازم برای برگزاری جلسه وزرای خارجه کشورهای ساحلی خزر - علی رغم اشاره منوچهر متکی به این نکته در سخرانی افتتاحیه - زمینه های مناسبی برای خداحافظی صفری از مسئولیت نمایندگی ایران در امور مربوط به خزر شد.
در نهایت بر طبق توافقات بعمل آمده، وزیر خارجه در پایان نشست افتتاحیه از مهدی صفری برای زحماتی که طی مدت حضورش در امور دریای خزر داشته، تقدیر کرد و گفت که هر چند که آقای صفری تمام عذر این مسئله را بر عهده گرفتند اما ما در تهران همیشه بهانه ترافیک را برای تاخیرهای مان داریم.
اما علیرضا شیخ عطار که پس از ارتقاء سمت از معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه به جایگاه قائم مقامی وزیر خارجه منتقل شد، اکنون پست جدید خود را به عنوان مسئول بخش همسایگان ایران و کشورهای CIS تحویل گرفته است.
آقای شیخ عطار لیسانس مهندس شیمی وفوق لیسانس مدیریت و محقق دکترای علوماستراتژیک است. مسئولیت های وی در وزارت خارجه از مشاور وزیر بین سال های ۶۹ تا ۷۱ آغاز شد و به ترتیب سفیر جمهوری اسلامی ایران درهند ، مدیرکل حوزه وزیر ، مدیر تحقیقات بخش آسیا در مرکز تحقیقات استراتژیک، معاون اقتصادی وزارتامور خارجه و در نهایت قائم مقام وزیر امور خارجه بوده است.
به این ترتیب در حال حاضر مهدی صفری در سمت قبلی خود یعنی معاون اروپا- آمریکای وزارت امور خارجه ادامه فعالیت می کند و به تازگی نیز ماموریتی اروپایی داشته است.
آقای دکترای ارتباطات دارد و کارداریسفارت ایران در آلمان ۱۹۹۲ اولین مسئولیت وی در دستگاه دیپلماسی ایران بوده است، پس از آن سفیر ایران در اتریش و روسیه شد ، بدنبال آن نمایندگی ویژه ایران در امور دریای خزر و مدیر کل مشترک المنافع۱۳۸۴ را بین سال های ۸۰ تا ۸۴ و سپس معاون آسیا،اقیانوسیه و مشترک المنافع را بین سال های ۸۴ تا ۸۶ عهده دار شد، در حال حاضر معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه است.
در زمان تشکیل کابینه محمود احمدی نژاد برخی خبرها حاکی از آن بود که آقای صفری یکی از گزینه های احراز پست وزارت خارجه است اما با معرفی منوچهر متکی به عنوان وزیر، آقای صفری از مدیر کلی به معاونت ارتقا مقام پیدا کرد.
مهدی صفری در میان کارشناسان مسائل دیپلماتیک و حقوق بین الملل بر سر پرونده دریای خزر طرفداران و منتقدان جدی دارد.
پرونده ای که در ابتدا به علی آهنی – معاون اسبق اروپا و آمریکا وزارت خارجه و سفیر فعلی ایران در پاریس- سپرده شده بود سپس به مدت طولانی به مهدی صفری رسید و اینک به علیرضا شیخ عطار سپرده شده است. حال این سوال مطرح است که چرا این برکناری و تفویض اختیار جدید در وزارت امور خارجه بطور رسمی اعلام نشده است آنهم در شرایطی که موضوع خزر از حساسیت ویژه ای برخوردار است و پنج ماه بیشتر به اجلاس سوم سران کشورهای ساحای در باکو باقی نمانده است.

نویسنده : مینا علی اسلام

منبع : دیپلماسی ایرانی