ستون‌های سنگی خورهه

به استان مرکزی و اراک سفر می کنیم و در این گشت و گذار در نزدیکی محلات به اثری به جا مانده از ایران باستان نگاهی می اندازیم. این اثر تاریخی ستون های سنگی خورهه است که پیشینه آن را …

به استان مرکزی و اراک سفر می کنیم و در این گشت و گذار در نزدیکی محلات به اثری به جا مانده از ایران باستان نگاهی می اندازیم. این اثر تاریخی ستون های سنگی خورهه است که پیشینه آن را به دوره سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان مربوط می دانند. در واقع این دو ستون سنگی تنها آثار به جا مانده از قصر یا پرستشگاه خورهه است. دو ستون باریک سنگی با ارتفاع حدود ۶ متر با سر ستون های یونانی و سکوی سنگی مربوط به دوره سلوکی – اشکانی است. درکاوش های باستان شناسان در منطقه تعداد زیادی سفال و خمره پیدا شده است کشف برخی از سفال ها که ظرافت خاصی دارند، دلیلی می دانند که این خانه یک عمارت اربابی بوده است و احتمال معبد بودن بنای خورهه را رد می کند. منطقه خورهه در شمال شرقی محلات و در بین روستاهای دو دهک، ورین و آب گرم و در کنار رود خورهه قراردارد. خورهه در اوستا به مفهوم محل برآمدن خورشید است. آثار به دست آمده نشان می دهد که این منطقه از هزاره دوم پیش از میلاد محل سکونت بوده است. این منطقه دارای سند تاریخی است و در مورد آن یک باستان شناس خارجی نوشته است:"کمی به سمت جنوب در خورهه که سر راه اراک به کاشان است، معبدی است که هنوز دو ستون یونانی در آن پا برجاست."پایه این ستون ها دایره شکل و ساده است و سر ستون ها به سبک و شیوه ستون سازی یونان است. اولین نقشه این منطقه توسط مهندس حاکمی در سال ۱۳۵۵ کشیده شد.بنای تاریخی خورهه در مساحتی حدود ۳۵۵۰ متر احداث شده که شامل سه بخش ایوان اصلی، مجموعه بخش شمالی و مجموعه بخش غربی است.ایوان اصلی دارای ۱۲ ستون در دو ردیف بوده و دو ستون به جا مانده این مجموعه به دلیل وجود معادن سنگ در محلات، از نوع تراورتن بهترین نوع سنگ است.

از آثار کشف شده در خورهه، می توان به پیه سوز سفالی، کوزه دسته دار، کوزه کروی، قطعات سنگی تزئینی و شیشه، اشیاء فلزی و اسکلت های انسان اشاره کرد.مجموعه باستانی و تاریخی خورهه محلات با شماره ملی ۱۳۱ در آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

لیلی زمانی