برنامه‌مداری حلقه مفقوده ستاد‌های انتخاباتی

۱) یکی از الزامات جوامع بشری و نهادهای مدنی بهره‌مندی از فعالیت‌های برنامه‌دار و معطوف به هدف می‌باشد. این موضوع موردی است که دین و علم بر آن تاکید فراوان دارند و عدم رسیدن به …

۱) یکی از الزامات جوامع بشری و نهادهای مدنی بهره‌مندی از فعالیت‌های برنامه‌دار و معطوف به هدف می‌باشد. این موضوع موردی است که دین و علم بر آن تاکید فراوان دارند و عدم رسیدن به اهداف بدون ملحوظ نمودن یک برنامه اجرایی و عملیاتی دور از امکان می‌باشد. نگاهی به تجارب انجام شده در غرب در طول سده اخیر که مدیریت علمی طرح و اجرا شد، خود به خوبی نشانگر میزان اثرگذاری توان مدیریت بر رشد و توسعه نهادهای مدنی می‌باشد که حاصل این عزم مدیریتی توام با برنامه و معطوف به هدف را در رشد و توسعه چشمگیر جوامع غربی به خوبی قابل مشاده است.

۲) هم‌اکنون که در دهه چهارم انقلاب شکوهمند اسلامی ـ دهه عدالت وتوسعه ـ قرار داریم تلاش فراوانی را از طریق سازمان‌ها و نهادهای ذیربط جهت ارائه برنامه‌های مختلف با رویکرد مدیریتی برای هدایت بهینه و اداره مطلوب‌تر کشور شاهد بوده‌ایم. گذراندن قریب به چهار برنامه پنج‌ساله توسعه و در آستانه ارائه برنامه پنجم و همچنین سند چشم‌انداز ۲۰ ساله برای سال ۱۴۰۴ موید خوبی است که مسئولان ضرورت طرح و برنامه را پذیرفته و برای نیل به آن تلاش نموده‌اند. اما متاسفانه بسیاری از کارشناسان در تحلیل رویکردهای اقتصادی، سیاسی، امنیتی، فرهنگی و ... ابراز عقیده می کنند که اداره کلان کشور از عدم برنامه‌ریزی کارا، اثرگذار و منتج به اهداف رنج می‌برد. برای شاهد مثال این موضوع کافی است نگاهی به حاصل عملکرد وعده‌های مدیران در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، ورزشی، فرهنگی و ... بیندازیم که تلخی روزمرگی طعمی است که می‌توان از این بررسی‌ها به عینه چشید.

۳) بدون شک قوه مجریه در ایران به عنوان اجرا‌کننده برنامه‌ها و اداره کننده ساختار اداری و موظف به استفاده از تمام ظرفیت‌ها برای پیشبرد اهداف کشور، جایگاه خاص و ویژه‌ای دارد. از همین رو تمام قوانین و برنامه‌های موجود بدون وجود دولتی توانمند، متعهد و اثرگذار به مقصود نخواهد رسید.

در این روزها که تا برپایی دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری کمی بیش از یک ماه، فاصله باقی است اشخاصی که در خود ظرفیت اداره کشور و سکانداری آن را می‌بینند، حداکثر تا پایان امروز برای حضور در انتخابات آتی نام‌نویسی نموده و خود را در معرض آرای عمومی قرارخواهندداد. از مدتی پیش هم با وجود آنکه زمان ویژه تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری هنوز آغاز نشده، چهار کاندیدای جدی این دوره یعنی آقایان احمدی‌نژاد، رضایی، کروبی و موسوی در تلاش بوده‌اند با راه‌اندازی ستادهای انتخاباتی، گام‌های ممکن برای رسیدن به پیروزی را بردارند. اما آنچه در بیشتر ادبیات کاندیداها تا امروز لحاظ شده ، ارائه اهداف کلی و شعارهای انتخاباتی می‌باشد. این سخنان اگرچه در محافل عمومی از طرف بسیاری از هموطنان شنیده می‌شود و اثرگذاری خاص خود برای جذب آرای مردمی را دارد اما نباید از نکته‌ای اساسی غافل ماند.

۴) «پارتو» اقتصاد‌دان ایتالیایی در توصیف توزیع نابرابر ثروت در ایتالیا فرمولی ریاضی ابداع کرد با این مضمون که ۲۰ درصد از مردم بیش از هشتاد درصد ثروت را در اختیار دارند. نظریه‌پردازان دیگر این قاعده اقتصادی را در حوزه‌های دیگر بررسی کردند و سرانجام یک قاعده کلی به دست آمد که اشاره بر «اندک‌های حیاتی و بسیارهای کم‌اهمیت» دارد. یعنی در بسیاری اوقات بیست درصد چیزی عامل ۸۰ درصد نتیجه است. این قاعده در انتخابات بر این اشاره دارد که ۲۰ درصد افراد عامل جلب رای ۸۰ درصد از رای‌دهندگان هستند.

۵) درتمامی جوامع برخی افراد و گروه‌ها اثرگذاری خاصی بر توده‌های مردم دارند. علما و روحانیون، اساتید دانشگاهی، نمایندگان مجلس، نخبگان، اصحاب رسانه و ... از جمله اقشاری هستند که سهم اثرگذاری آنها در جامعه و بر توده‌ها امری قطعی است.

اگر چه مطالعه ریز برنامه‌های هر نامزد انتخاباتی برای عموم مردم ممکن است کسل‌کننده باشد، اما قدر مسلم گروه قابل توجهی از همان ۲۰ درصد جذاب و اثرگذار بر جامعه با مطالعه دقیق برنامه نامزدها بر صحت و سقم اندیشه و توان و خوش‌عهدی ایشان بر عمل به وعده‌هایشان پی‌می‌برند و با اظهارنظرها و تلاش خود بر مسیر تعداد زیادی از آرای عمومی اثرگذار خواهند بود. لذا اینکه تا کنون هیچ یک از کاندیداها به ارائه برنامه‌ای مدون و توام با استراتژی‌ها، راهبرد و راهکارها و تعیین زمان برای اجرای آنها اقدام نکرده‌اند، خلا جدی در عملکرد ستادهای انتخاباتی است و پیش‌دستی هر یک در این موضوع مهم، تاثیر چشم‌گیری در آرای ۲۲خرداد۸۸ خواهد داشت.

ایرج فتح الهی