پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
سنت عامل اصلی نظارت اجتماعی
● گونهشناسی فرهنگی
با توجه به تفاوت محتوای فرهنگ در اجتماعات مختلف و نیز دگرگونی آن در طی زمان، كوششهای مختلفی در جهت طبقهبندی گونههای مختلف فرهنگی توسط جامعهشناسان و مردمشناسان اجتماعی معمول گشته است. تنوع فرهنگی از آنجا ناشی میشود كه انسانها در جهت ارضای نیازمندیهای اجتماعی، روانی و زیستی خویش از شیوهها و وسایل گوناگونی استفاده میكنند.
طبقهبندی فرهنگ به دو گونه مادی و غیرمادی، یك طبقهبندی قدیمی است. براین اساس، فرهنگ مادی در برگیرنده آن عناصری از فرهنگ است كه حالت شیء را دارند و مواردی مانند وسایل حمل و نقل، مسكن، ابزارها و ادوات كار و زندگی و لباس از اینگونه را شامل میشود. در مقابل مظاهر فرهنگ غیرمادی (یامعنوی) فاقد تظاهر خارجی مستقیم هستند، مانند ایدئولوژی، مظهر، فلسفه، اعتقادات، باورداشتها و ارزشهای اجتماعی. اینها در واقع «هویت فرهنگی» هر جامعه را تشكیل میدهند و از دست دادن یا عاریه گرفتن آن ضایعهیی است كه قومیت و ملیت یك گروه اجتماعی را تهدید میكند. فرهنگهای مادی را میتوان عاریه گرفت، توسعه داد و غنی ساخت در حالی كه عاریه گرفتن «فرهنگ معنوی» نه به آسانی امكانپذیر است و نه ضروری. در هر حال بین جنبههای مادی و معنوی فرهنگ، كنشهای متقابل وجود دارد و تغییر یكی موجب تغییر دیگری خواهد شد.
«راث بنه دیكت» مردمشناس امریكایی براساس مطالعات خود و از دیدگاه رفتارگرایانه قابل طرح در جوامع اولیه، فرهنگها را به دو گونه «فلسفی» و «پهلوانی» تقسیم میكند. گونهشناسی او مبتنی بر این فرض است كه هر فرهنگ از میان امكانات گوناگون رفتاری برخی از آن رفتارها را برمیگزیند. در فرهنگ فلسفی حالاتی مانند قناعت، صلح دوستی، میانهروی، تعادل و گرایش به زندگی اشتراكی غلبه آشكار دارد و حال آنكه در فرهنگ پهلوانی رفتارها متكی بر مبارزهجویی، پرخاشگری، رقابت، استقلالطلبی و جاهطلبی است.
با توجه به دیدگاه «رفتارگرایانه»، «دیوید ریزمن» سه گونه متفاوت فرهنگ تشخیص میدهد. نوع اول، فرهنگی است كه افراد در آن دارای «ابتكار عمل» هستند و برای رسیدن به هدفهای خاصی تلاش میكنند. در نوع دوم از فرهنگ، رفتار افراد جامعه متاثر از منابع بسیار گوناگونی است و آنان دارای قابلیت تطابق زیاد با دگرگونی در محیط هستند (مانند جامعههای صنعتی) و بالاخره شخصیت افراد حالتی «التقاطی» دارد. در سومین نوع از فرهنگ، تبعیت بیچون و چرا از آداب و رسوم و سنتها حاكم است، «گذشتگان» عملا بر جامعه حكمروایی دارند و بطور خلاصه «سنت» عامل اصلی «نظارت اجتماعی» محسوب میشود.
از مفاهیمی كه در طول سالهای اخیر بویژه مورد استفاده جامعهشناسان فرانسه زبان بوده است مفهوم «فرهنگ فنی» است، كه كاربرد آن بیشتر در بیان جهانبینی مبتنی بر فرهنگ فنی یا تكنولوژیك بوده است. گفتهاند كه این جهانبینی بر ارزشهای نوینی متكی است كه تلاش در داخل كردن آنها در ارزشهای قدیمی دارد و خصلتهای اصلی آن عبارت است: تایید خویش به عنوان یك فرد مستقل و در عین حال متمایل به مستحیل شدن در یك مجموعه مشخص (گروه یا سازمان)، تسلط بر طبیعت و ارج نهادن بر آن، شناخت مبتنی بر عقل و منطق، رقابت و همكاری و بالاخره كمی كردن واقعیات و چیزها.
مرتبط كردن انواع فرهنگها از طریق بررسی اثرنهادهای اجتماعی غالب یا مسلط بر آنها شاید از جمله اولین تلاشها در زمینه شناخت گونههای فرهنگی باشد. به عنوان مثال فرهنگهایی هستند كه میتوان آنها را بازرگانی یا صنعتی نامید، چرا كه در آن نهادهای اقتصادی اهمیت بیشتری دارند. برخی از فرهنگهای دیگر حالت خانوادگی دارند، مانند فرهنگ كشور چین در دوره قبل از جنگ. نمونهیی از تسلط نهاد سیاست را میتوان در روم قدیم مشاهده كرد. گونهشناسی فرهنگ به آنچه آمد محدود نمیشود و همواره جامعهشناسان با بهرهجویی از ضابطههای مختلف گونههای متفاوتی را ارایه كردهاند كه به علت تفاوت اساسی در دیدگاههای پذیرش یكی و طرد دیگری نه تنها دشوار، بلكه غیرعملی مینماید.
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران روز معلم آمریکا معلمان رهبر انقلاب دولت مجلس شورای اسلامی مجلس دولت سیزدهم حجاب شهید مطهری شورای نگهبان
تهران زلزله هواشناسی معلم شهرداری تهران سیل قوه قضاییه آموزش و پرورش پلیس سلامت سازمان هواشناسی دستگیری
خودرو بانک مرکزی قیمت خودرو قیمت دلار دلار ایران خودرو قیمت طلا سایپا کارگران بازار خودرو تورم قیمت
مسعود اسکویی فضای مجازی تلویزیون سریال سینمای ایران سینما دفاع مقدس موسیقی تئاتر
دانشگاه علوم پزشکی مکزیک
رژیم صهیونیستی غزه فلسطین اسرائیل جنگ غزه چین روسیه نوار غزه حماس عربستان ترکیه اوکراین
استقلال پرسپولیس فوتبال سپاهان تراکتور لیگ برتر ایران رئال مادرید بایرن مونیخ باشگاه استقلال لیگ قهرمانان اروپا لیگ برتر باشگاه پرسپولیس
اینستاگرام همراه اول دبی اپل ناسا وزیر ارتباطات تبلیغات گوگل پهپاد
کبد چرب بیماری قلبی کاهش وزن دیابت داروخانه ویتامین طول عمر بارداری