چشم‌پوشی و گذشت

«ولیعفوا ولیصفحوا الا تحبون ان یغفر الله لکم والله غفور رحیم»؛و باید عفو و گذشت کنند مگر دوست ندارید که خدا بر شما ببخشاید؟

۱۲۲۸۸;

«ولیعفوا ولیصفحوا الا تحبون ان یغفر الله لکم والله غفور رحیم»؛و باید عفو و گذشت کنند مگر دوست ندارید که خدا بر شما ببخشاید؟ و خدا آمرزنده مهربان است (نور: ۲۴). یکی از حقوقی که هر مسلمان باید نسبت به برادران و خواهران مسلمان خود رعایت کند این است که اگر لغزش و خطایی از یکی از آنها سر زد، مثلا در حق او بی‌احترامی کرد یا نسبت به او رفتار ناشایستی داشت و به طور خلاصه آن گونه که سزاوار بود با او رفتار نکرد، در کمال بزرگواری از این خطا و کوتاهی او بگذرد و آن را نادیده بگیرد، نه اینکه در صدد مقابله به مثل برآید. امیرالمومنین علی(ع) به نقل از رسول خدا(ص) فرمود: «مسلمان در برابر برادر مومنش سی حق دارد که از این حقوق رهایی نیابد مگر به ادای حقوق یا گذشت برادر مومن از حقوق خود. (یکی از این حقوق عبارت است از) یغفر زلته؛ بخشیدن لغزشش»(بحارالانوار، ج۷۱، ص ۲۳۶). «غفر» یعنی پوشاندن و بخشیدن و «زلَّت» به معنای زمین خوردن یک دفعه و ناگهانی است که از آن به سُر خوردن هم تعبیر می‌کنند و مراد از آن، لغزش ناگهانی در گفتار، حرکات و رفتار است. برادر واقعی مومن کسی است که لغزشهای او را نادیده بگیرد و به آسانی از آنها چشم پوشد نه آنکه با دیدن کوچکترین لغزشی لب به سرزنش بگشاید. امیرمومنان می‌فرماید: «ان اخاک حقا من غفر زلتک؛ همانا برادر حقیقی تو آن کسی است که لغزشت را بپوشاند»(غررالحکم، ص ۴۲۱). گذشت و چشم پوشی از لغزش دیگران از اوصاف انبیاء و اولیاء و انسانهای کریم است. حضرت علی(ع) در این باره می‌فرماید: «شر الناس من لایعفو عن الزله و لایستر العوره»بدترین مردم کسی است که از لغزشهای دیگران درنمی گذرد و عیوب دیگران را نمی‌پوشاند»(شرح غررالحکم، ج۴، ص ۱۷۵).