عارضه خشکی چشم بعد از عمل لیزیک

سطح قرنیه چشم ما دائما توسط یک لایه بسیار نازک از اشک پوشیده شده است. این لایه نه تنها سبب حفظ سلامتی قرنیه چشم می گردد بلکه بعلت ایجاد یک سطح صاف کمک به شفافیت بینایی نیز می کند. …

سطح قرنیه چشم ما دائما توسط یک لایه بسیار نازک از اشک پوشیده شده است. این لایه نه تنها سبب حفظ سلامتی قرنیه چشم می گردد بلکه بعلت ایجاد یک سطح صاف کمک به شفافیت بینایی نیز می کند. این قسمت از اشک چشم بدون اینکه ما متوجه آن باشیم، دائما و بطور آرام در چشم ترشح می گرددو پس از گردش در سطح چشم و مرطوب نگاه داشتن سطح قرنیه، از دو مجرای خروجی که در لبه های پلک در گوشه داخلی چشم قرار دارند خارج می گردد. وجود این لایه نازک اشک در چشم بقدری اهمیت دارد که نبود آن با سلامت چشم منافات دارد و کم شدن میزان آن یا اختلال در کیفیت آن سبب مشکلات عدیده در چشم می گردد. باید بدانیم این قسمت از اشک با اشکی که در اثر تحریک و یا گریه کردن در چشم ترشح می گردد، از لحاظ کاری که در چشم انجام می دهد متفاوت است.

منظور از خشکی چشم کاهش میزان اشک و یا بهم خوردن کیفیت این لایه اشکی و یا هر دو می باشد. شدت این خشکی می تواند کم، متوسط، و یا زیاد باشد. درجات خفیف آن مخصوصا در جوانها معمولا بی علامت می باشد. انواع شدیدتر آن با علائمی از قبیل تاری متغیر بینایی، سوزش، قرمزی و احساس جسم خارجی در چشم، و حساسیت بیش از حد چشم در مقابل تحریکات خفیف از قبیل باد و گرد و خاک همراه می گردد. در انواع بسیار شدید آن ممکن است قرنیه چشم زخم گردد و منجر به کاهش دائمی بینایی گردد.

خشکی چشم علل متفاوتی دارد که از مهمترین آنها می شود از بیماریهای روماتیسمی نام برد. سوختگی های شیمیایی چشم و بعضی از بیماریهای نادر چشمی نیز از علل دیگر خشکی چشم محسوب می گردند. بعضی از افراد هم بدون هیچ دلیل شناخته شده ای بتدریج دچار این ناراحتی می گردند که عمدتا در سنین بالا تر علائم خود را نشان می دهد.

عمل جراحی لیزیک هم که در سالهای اخیر بشدت عمومیت پیدا کرده، از علتهای دیگر خشکی گذرای چشم محسوب می گردد. البته باید دانست که خشکی چشم ناشی از عمل لیزیک غالبا خفیف و همچنین گذرا می باشد و معمولا در عرض سه تا شش ماه از بین می رود.

علت خشکی چشم پس از لیزیک، عمدتا ناشی از ایجاد لایه در قرنیه (Flap) در هنگام انجام عمل می باشد که سبب قطع عصب های حسی قرنیه، و در نتیجه کاهش حس قرنیه و متعاقب آن خشکی قرنیه می گردد.

در مطالعات انجام شده، حدود یک سوم افرادی که تحت عمل لیزیک قرار گرفته اند درجاتی از خشکی قرنیه را بصورت علائمی مانند تاری دید، سوزش و احساس جسم خارجی داشته اند که عمدتا بدون ایجاد عارضه دائمی، در مدت یک تا سه ماه پس از عمل بهبود یافته است. اما در این بین، افراد معدودی قرار دارند که عارضه خشکی قرنیه با شدت بیشتری در آنها بروز یافته که سبب علائم شدیدتر گشته و برای بهبودی نیز زمان طولانیتری را نیاز داشته اند. باید بدانیم که اینگونه افراد که گرفتار خشکی شدیدتر چشم بعد از عمل لیزیک می شوند، قبل از عمل جراحی درجات خفیفی از خشکی را در چشم خود داشته اند ولی بعلت نداشتن علامت در چشم، مخفی مانده و در هنگام معاینه قبل از عمل هم به آن توجهی نشده است.

برای درمان عارضه خشکی خفیف چشم پس از عمل لیزیک، قطره های اشک چشم کفایت می کند. در انواع شدید تر آن، بستن موقت مجرای خروجی اشک کمک کننده است که با گذاشتن یک وسیله بسیار کوچک وظریف به اسم PLUG در مدخل مجرا اشک به سادگی قابل انجام است.

برای پیشگیری از انواع شدید این عارضه، همه افرادی که کاندید عمل جراحی لیزیک هستند علاوه بر معاینات دیگر، باید بدقت از نظر لایه اشکی معاینه گردند. یکی از تستهایی که کمک کننده است تست اندازه گیری میزان اشک چشم است که با گذاشتن نوارهای کاغذی مخصوص در چشم، بسادگی قابل انجام است. اگر در معاینات قبل از عمل لیزیک درجاتی از خشکی چشم مشاهده گردید، قبل از عمل فرد باید تحت درمان خشکی چشم قرار گیرد. در این افراد بستن موقت مجرای اشک را قبل از عمل لیزیک باید مد نظر داشت. اگر خشکی چشم قبل از عمل لیزیک قابل توجه باشد باید از انجام عمل صرف نظر کرد و یا از روشهای دیگری که عارضه خشکی کمتری را ایجاد می کنند مانند PRK (لیزر و لازک)، حلقه های قرنیه ای، CK ( برای درمان دوربینی)، و یا لنزهای داخل چشمی استفاده نمود.