پـولـسازی در ورزش و رفـتـارهـای عـجـیـب

زمانی که ورزشکاری در رقابت ورزشی شکست می‌خورد، اگر بگرید به نظر طبیعی می‌رسد...
واکنش بیشتر انسان‌ها در برابر شکست، اندوه و گریستن است، به این معنی که او نتوانسته به مطلوب خود …

زمانی که ورزشکاری در رقابت ورزشی شکست می‌خورد، اگر بگرید به نظر طبیعی می‌رسد...

واکنش بیشتر انسان‌ها در برابر شکست، اندوه و گریستن است، به این معنی که او نتوانسته به مطلوب خود دست یابد، انتظاری را که خود داشته یا دیگران از او داشته‌اند، نتوانسته برآورده کند بنابراین با اندوه و گریستن که نوعی نشانه طلب کمک و عذرخواهی است واکنش نشان می‌دهد. البته گاهی نیز فرد در برابر ناکامی و شکست با پرخاشگری واکنش نشان می‌دهد و درواقع آن را نمی‌پذیرد اما عموما ورزشکاران آموخته‌اند با پرخاشگری در برابر شکست عکس‌العمل‌ نشان ندهند زیرا عواقب بدی دارد، اما گریستن باعث جلب احساس ترحم و همدردی دیگران می‌شود. اما آنچه به نظر عجیب می‌رسد، گریستن به دنبال پیروزی است. درواقع ورزشکاران در عصر جدید در برابر پیروزی واکنش‌های غیرمتعارفی نشان می‌دهند که در گذشته نشانه ناپختگی و ضعف تلقی می‌شد؛ برای نمونه، انجام حرکات عجیب، فریاد کشیدن و عربده کشیدن، معلق زدن، بالا زدن پیراهن خود، مشت به سوی تماشاگران حواله کردن و... اما در سال‌های اخیر، به نظر می‌رسد از آنجا که ورزش قهرمانی به نوعی صنعت پولساز تبدیل شده است و رفتارهای عجیب ورزشکاران باعث جلب تماشاگران بیشتر و پولسازی فراوان‌تر می‌شود، این رفتارها حتی تشویق می‌شود. قاعدتا از ورزشکاری که همه رفتارهای او باید سرمشق بینندگان و ناظران باشد، توقع بالا و پایین پریدن و عربده کشیدن و مشت به مردم حواله کردن نداریم. چه می‌شود کرد؟ امروز تجارت بر اخلاق می‌چربد. اما گریستن به دنبال پیروزی چه مفهومی دارد؟ ما از اصطلاحی به نام اشک‌شوق آگاه هستیم. زمانی که فرد با رویداد خوش اما نامنتظره‌ای روبرو می‌شود، ممکن است واکنش او اشک ریختن باشد. در اینجا باید گفت هیجان‌های تلنبار شده در طول زمان ناگهان سرریز می‌کند و فرد درواقع با مرور محرومیت‌ها و شکست‌هایی که برای رسیدن به موفقیت متحمل شده است، به نوعی دلتنگی دچار می‌شود و می‌گرید. شاید این قهرمانان ورزشی هم به سختی‌هایی که کشیده‌اند یا عواقبی که در اثر شکست ممکن بود دچار شوند، می‌گریند. به هر حال این هم روشی است که در حال فراگیر شدن است گرچه با روحیه ورزشی سازگار نیست.

دکتر فربد فدایی

عضو هیات مدیره انجمن

علمی روان‌پزشکان ایران