مواد معدنی اورانیوم و توریم

اورانیوم و توریم از جمله عناصر کمیاب هستند قشر جامد کره زمین بطور متوسط به ازای هر تن وزن شامل چهار گرم اورانیوم است

اورانیوم و توریم از جمله عناصر کمیاب هستند. قشر جامد کره زمین بطور متوسط به ازای هر تن وزن شامل چهار گرم اورانیوم است. یعنی اورانیوم همانقدر است که روی یا سرب یا قلع . بعضی از انواع سنگ های خارا حتی دارای ۳۰ گرم اورانیوم به ازای هر تن از وزن خود می باشند.

مهمترین ماده معدنی اورانیوم عبارتست از پیچ بلند (Pitch-blende) که نام علمی اش اکسید بی آب اورانیوم ۳۵۸ می باشد.

این سنگ معدنی در قسمت فوقانی قشر جامد کره زمین تحت تاثیر جریانات آب تغییر می یابد و هیدرات های مختلف بوجود می آورد و اگر تغییرات و ترکیبات پیشرفت کند فسفات های مختلف مواد معدنی دیگری که خیلی پیچیده هستند ایجاد می شود .

معادنی که جلوتر از همه حتی در دوران قدیم مورد بهره برداری قرار گرفته اند عبادتند از :

▪ معدن نواحی بوهم (Bohemia) :

در حال حاضر مهمترین تهیه کنندگان اورانیوم در جهان عبارتند: از کانادا ، کنگوی قدیم بلژیک ، ممالک متحده آمریکای شمالی و اتحادیه آفریقای جنوبی و حقیقت این است که در باره روسیه اطلاع دقیقی در دست نیست و احتمالاً محصول آن در حدود هر یک از ممالک ذکر شده است بعد از این ۴ کشور نوبت به استرالیای شمالی ، فرانسه ، چکسلواکی ، ممالک آفریقای جنوبی ، کرن وال و چین می رسد تا سال های اخیر در کانادا تنها معدنی که مورد بهره برداری قرار گرفت عبارت بود از معدن دریاچه بزرگ اورز (Ours) که در شمال کانادا واقع است در این معدن پیچ بلند باانواع سولفورهای دیگر مخلوط است اخیراً دو معدن مهم دیگر در این کشور کشف کرده اند . گرچه مواد معدنی آنها شامل مقدار کمی اورانیوم می باشد لیکن مقدار کل مواد معدنی در این دو نقطه فوق العاده قابل ملاحظه است یکی از این دو معدن در ناحیه دریاچه بیورلاج (Beaverlodge) و دیگری در ناحیه دریاچه بیند ریور (Bind-River) واقع است .

رگه پیچ بلند معادن کروزی بطور متوسط شامل ۱۰% اورانیوم است معادن گروری در عین حال که دارای مقدار کمی اورانیوم هستند بازهم مورد استفاده می باشند و از آن بهره برداری می شود در ناحیه لاشو به نظر می رسد که معادن جنگل های سیاه بسیار مهم هستند و بالاخره تجسساتی که در ناحیه وانده به عمل آمده نوید بخش می باشد . به نظر می رسد سالانه در تمام دنیا بیش از چند صد هزار تن اورانیوم تولید و به بهره برداری می رسد در برخی معادن آفریقای جنوبی که آنها بعد از استخراج طلا از ماده معدنی ، باقیمانده ماده را برای تهیه اورانیوم مورد استفاده قرارمی دهند .

▪ معادن توریم :

ـ سنگ معدنی مونازیت توریم :

معادن توریم فراوانتر از اورانیوم است و ماده معدنی اصلی ان عبارتست از فسفات خاصی که ترکیب آن بسیار پیچیده است مونازیت (Monazite) نام دارد. مهمترین معادن آن در هندوستان جنوبی و برزیل واقع است معادن دیگری که وسعت آن چندان زیاد نیست ولی از حیث میزان توریم بسیار غنی می باشد در جزیره سیلان کشف شده است و نیز در این اواخر منابع مهمی شامل مونازیت در جزایر ماداگاسکار کشف کرده اند .

ـ سنگ معدنی توریت توریم :

سنگ معدنی دیگری از توریم که توریت (Thorite) نام دارد در استرالیا ، برزیل ، ماداگاسکار ، اسکاندیناویا ، بریتانیا ، ایالت متحده و روسیه وجود دارد .

به هیچ وجه ممکن نیست که با دقت معین نماییم که در آینده چه میزان اورانیوم و توریوم در جهان استخراج خواهد شد و به مصرف تهیه انرژی خواهد رسید البته با تولید مصنوعی این مواد رادیو اکتیو و نیز سایر مکانیزم های تولید انرژی هسته ای از جمله همجوشی های کنترل شده سبب شده که دیگر مشکل جستجو و کشف معادن اورانیوم و توریم وجود نداشته باشد و یا این نیاز از راه های دیگر برطرف می شود .

ـ تبدیل توریم به اورانیوم:

توریم را در کوره اتمی توسط نوترون بمباران می کنند این عنصر پس از یک سری تغییرات رادیو اکتیو به اورانیوم ۲۳۳ تبدیل می شود که مانند اورانیوم ۲۳۵ و پلوتنیم ۲۳۹ توسط نوترونهای حرارتی شکافته می شود .