ولادت نور

امام صادق علیه السلام فرمود هنگامی كه رسول خدا زاده شد, شب بـود در آن شب, مردی از اهل كتـاب یهودی نزد قـریـش آمـد كه در آن هنگام, هشام و ولیـد و عتبه و شیبه گردهـم آمـده بـودنـد; از آنان پرسید آیا امشب از شما مولودی متولد شده

دنیا پـس از آن همه زیستـن در ظلمتكده جاهلیت, بیـش تر نمی تواند انتظار بكشـد... و اینك زمـان, آبستـن حـادثه ای مهم و رخــدادی جاودانه است.

شبی از ماه ربیع الاول است از عام الفیل كه ایـن حادثه به وقـوع مـی پیـونـدد. در آن شب تـاریخـی و جـاویـدان... چه می گذرد؟

ستـارگـان آسمـان, رقص كنـان گـردهـم آمـده اند.

بلبلان, تـرانه خـوانان بـر فراز بطحا در آن سكـوت شب, آواز سـر می دهند.

خفاشان و شب پـره گان, آن دشمنان نـور و روشنایـی, فـراركنان از صحنه دور مـی شـونـد. ابلیـس و ابلیـس زادگـان, از آسمان رانـده می شوند. نسیم بهشتی در آن نیمه شب و شیریـن بهار ربیع المولود, وزیـدن گـرفته است. نور آن جنیـن ـ كه هنـوز به دنیا نیامـده ـ سـراسـر اتـاق كـوچك آمنه را روشـن و منـور كـرده است.

اندك انـدك... و با گذشت بیـش از نیمـی از شب ۱۷ ربیع الاول, آن نور فروزان دیـوار را می شكافد و به بیرون مـی تابد... و آن نـور خـدایـی تا كعبه و تا مسجـدالحرام مـی رسـد و فراتـر رفته مكه و اطراف آن را روشن می سازد.

خـدایا چه خبر است؟ ایـن چه نـوری است كه شعاعش زمان و مكان را درهـم مـی نـوردد و نه تنها كعبه و مسجـدالحـرام را كه بیشتـر و فراتر و گسترده تر روشـن می سازد, شام را و یمـن را... فارس را و روم را, بلكه هـرچه شهر و دیـار در گستـره پهنـاور زمیـن وجـود دارد, در مسیر ایـن نور قرار گرفته و روشـن می شود ((والله متـم نوره ولو كره المشركون)).

اینجا است كه دعای ابراهیـم خلیل پـس از صـدها بلكه هزاران سال به استجابت می رسد, آنگاه كه با اسماعیل خانه خدا را مـی سازند و دست ها را به دعا بلند مـی كننـد كه بارالها, در میان ایـن مردم, رسـولـی برانگیزان كه آیاتت را بر آنان تلاوت كند و كتاب و حكمت را به آنها بیامـوزد و آنان را تـربیت الهی كنـد ((ربنـا وابعث فیهم رسـولا منهم یتلوا علیهم آیاتك و یعلمهم الكتاب و الحكمه و یزكیهم...)) و اینجـا است كه بشارت عیسـی تحقق مـی یابـد كه مـن رسول خدایـم و به تورات تصدیق می كنـم و به رسولی كه پـس از مـن میآید و نام نامیـش ((احمد)) است, شما را بشارت مـی دهـم ((انـی رسول الله الیكم مصدقا لما بیـن یدی مـن التوراه و مبشرا برسول یاءتی من بعدی اسمه اءحمد)).

و امشب است كه تمام بت های كعبه سرنگون می شـود و هرگاه فجر صادق از افق سر زند منادی از آسمان با صـدای بلند ندا دهد كه: ((جاء الحق و زهق البـاطل ان البـاطل كـان زهـوقـا)).

امشب شبی است كه فروغ نـور محمد ـ صلی الله علیه و آله ـ سراسر جهان را روشـن و منور می سازد و هر سنگ و درخت و جمادی به وجد و سرور میآید و هرچه در آسمان ها و زمین است به شكرانه ایـن مولود گرامی سر به سجـده می افكند و شیطان سرافكنـده و شكست مـی خـورد.

امام صادق علیه السلام فرمود: ((هنگامی كه رسول خدا زاده شد, شب بـود. در آن شب, مردی از اهل كتـاب (یهودی) نزد قـریـش آمـد كه در آن هنگام, هشام و ولیـد و عتبه و شیبه گردهـم آمـده بـودنـد; از آنان پرسید: آیا امشب از شما مولودی متولد شده؟

گفتند: نه, مگر چه خبر است؟ گفت: امشب فرزندی از میان قریـش به دنیا آمـده كه نامـش ((احمـد)) است و همانا هلاكت و نابـودی اهل كتاب به دست او خواهد بـود.)) در روایتی از امام موسی بـن جعفر علیه السلام نقل شده كه امیرالمومنیـن علیه السلام در پاسخ به آن عالـم یهودی كه از معجزات پیامبر می پرسید, فرمود: نه تنها عیسی بـن مریم علیه السلام در گهواره سخن می گفت كه محمد(ص) نیز هنگام ولادت, دست چپ بر زمیـن گذاشت و دست راستش را به آسمان بلند كرد و با دو لبان مباركـش تـوحیـد را بـر زبان جاری ساخت. از سیمای درخشنده اش نـوری پـدیـد آمـد كه اهل مكه در لابلای آن تـوانستنـد كاخ های شام را ببینند...

فرشتگان پیـوسته از آسمان به زمین فرود مـیآمدند و از زمیـن به آسمان پرواز می كردند و تسبیح و تقدیـس خدا مـی نمـودند. ستارگان آسمان مضطرب شـده و به حـركت درآمـده بـودنـد... (بحار, ج۱۵, ص۲۶۰)

● معجزات شب مولود

آیات زیادی در شب میلاد پیامبر ـ صلـی الله علیه و آله ـ پدیدار شـد كه هـر یك از دیگـری عجیب تـر بـود. كاخ انـوشیروان آن چنان لـرزیـد كه چهارده كنگـره از آن فـرو ریخت... دریـاچه ســــاوه خشكیـد... آتشكـده فارس كه هزار سـال روشـن بـود, به خـامـوشـی گرائید... بت ها در سراسر جهان سرنگـون شـدنـد... شهاب های آسمان آن قـدر زیاد و فراوان شـد كه قریـش وحشت كرده و پنداشتند پایان جهان فرا رسیده... در همان شب بـود كه موبد موبدان به خواب دید شترانـی چمـوش در حالـی كه اسبان اصیل را مـی كشند, از نهر دجله گذشتند و چون تعبیر خوابـش را از تعبیرگوان خواب پرسید, به او گفتنـد: آینـده غم انگیزی در استقبـال شاهنشـاهـی خـواهـد بـود.

این است كه ساسان به دساتیر خبر داد

جاماسب به روز سـوم تیــر خبــر داد

بــر بــابك برنــا پدر پیر خبر داد

بـودا به صنم خـانه كشمــیر خبر داد

مخـدوم سرائیــل بــه ساعیر خبر داد

وان كودك ناشسته لب از شیر خبـر داد

ربیــون گفتــند, نیوشــیدند احبـار

از شق و سطیح این سخنان پــرس زمانی

تــا بر تو بیان سازند, اسرار نهانی

گــر خــواب انـوشروان, تعبیر ندانی

از كــنگره كــاخــش, تعبــیر توانی

بر عبـد مسیح ایـن سخنـان گر برسانی

آرد به مــداین درت از شــام, نشانی

بـر آیت میـلاد نبــی, سیــد مخــتار

فخــر دو جهــان خـواجه فرخ رخ اسعد

مــولای زمــان, مهــتر صاحبـدل امجد

آن سیــد مســعود و خــداوند مــوید

پیــغمبر محــمود, ابــوالقاسم احمد

وصفش نتوان گـفت بــه هفـتاد مجــلد

این بس كه خدا گوید مــا كــان محمد

بـر منزلت و قـدرش, یزدان كند اقرار و بـدینسان, سـرور زنـدگـی سراسر مكه را فرا گرفت.

ابرهای بهاری پربار شـد و زمیـن تفتیده مكه را سیراب كرد. نعمت از آسمان سرازیر شـد... قحطـی رخت از میان بربست... همه جا سبز و خرم گشت...

شكـوفه ها باز شدند... گلها عطرآگیـن گشتند و عطر پرانی كردند و درختان مالامال از میوه.

آری... در آن بهاران ماه, با اولیـن فـروغ فجـر صادق و نخستیـن شعاع نـور آفتاب جهانتاب و با آغازیـن سرود بلبل و تـرانه هزار نـور خدا, در زمیـن متـولد شد او از مادر جدا شد تا به تنهایـی بشیـری بـرای عالمیان و نذیـری بـرای جهانیان باشـد... آمـد تا قلب ها و خـردها را فروغ بخشـد... آمـد تا جاهلیت و بـی سـوادی و فلاكت و شـر و بـدی را از میـان بـردارد...

آمد تا برای همیشه بتان را سرنگـون سازد... آمد تا بردگی را از انسان های آزاده بـرگیرد... آمـد تا ظالمان و ستـم پیشگان را به هلاكت رسـانـد و مظلـومان و محـرومـان را حكـومت و تـوان بخشـد.

● رفتار پیامبر در كودكی

پیامبر اكرم ـ صلی الله علیه و آله ـ در كـودكی رفتار و كردارش با كودكان دیگـر بسیار تفاوت داشت, زیـرا او یك كـودك معمـولـی نبود. هـم چنان كه تـولدش آیت بزرگ الهی بـود و جهان را دگرگـون ساخت, دوران كـودكیـش نیز همراه با نشانه های پیامبـری و آیات و معجزات فراوان بود.

حلیمه سعدیه كه مـدت چهار سال افتخار شیـر دادن به آن حضـرت را داشت چنین می گوید: ((انه لایشبه الغلمـان و لایبك قط و لـم یسـیء خلقه و لـم یتنـاول بیسـاره و كـان یتناول بیمینه, فلما بلغ النطق لـم یمـس شیئا الا قال: بسـم الله)) او با سایـر كـودكان شبـاهت نـداشت و هیچ وقت نمـی گریست. هرگز ندیدم كه بد اخلاقـی كند و عصبانی گردد. او غذا را بـا دست راست مـی خـورد و هـرگز بـا دست چپ تنـاول نمـی كـرد.

هنگامی كه به مرز سخن گفتـن رسید, دست به چیزی نمی زد, جز آن كه بسـم الله گـوید. امیرالمومنیـن علی علیه السلام می فرماید: ((از آن وقت كه پیامبر از شیر گرفته شد, خداوند بزرگ تریـن فرشتگانـش را همراه او نمود و قرینـش ساخت تا شبانه روز در خدمتـش باشد و راه كـردار نیك و اخلاق پسندیـده را به او بنمایانـد و از شـر و اخلاق ناپسند دور سازد.

حضرت آن چنان شایستگـی داشت و با تربیت الهی قریـن شده بـود كه به امیرالمومنیـن علیه السلام فـرمـود: ((ما هممت بشـیء مما كان اءهل الجاهلیه یعملون به حتی اءكرمنی الله برسالته)) هرگز خـود را به آلودگی های اهل جاهلیت آلـوده ننمودم تا آن گاه كه خداوند افتخار رسالت را به من بخشید.

و به راستـی چنیـن انسان وارسته و والایی شایستگـی دارد كه جهان را از آلـودگـی ها پـاك سازد و مـردم را به همان تـربیت الهی كه خـدایـش تربیت كرده بـود, تـربیت كنـد. ((اءدبنـی ربـی فاءحسـن تاءدیبـی)) خـداوند مرا تربیت كرد و چه خـوب تربیتـم نمـود. در پـایان, قسمتـی از روایت بسیار جـالب امام صـادق علیه السلام را دربـاره جـد بزرگـوارش ـ صلـی الله علیه و آله و سلـم ـ یادآور می شویم.

در كتـاب شـریف كافـی(ج۱, ص۴۴۴) از امام صـادق علیه السلام, نقل شـده كه چنیـن فـرمـود: ((... بزرگـی گنـاه مـردم و كـارهـــای نـاپسنـدشـان, مـانع حلـم و عطـوفت و فضل الهی نبـود تـا آن كه محبوب ترین و گرامی ترین و عزیزترین رسولانش را یعنی محمد بـن عبد الله ـ صلـی الله علیه و آله ـ را برای آنان برگزینـد; پیامبری كه زادگاهـش در خاندان عزت و اصلـش از دودمان كرم بود. هیچ نقص و عیبـی در حسبش نبـود و هیچ آلـودگـی و زشتـی, نسبـش را در بر نمـی گـرفت. صفـات بـرجسته و كاملـش نزد انـدیشمنـدان و عالمان, شناخته شده بود.

پیامبران پیشیـن در كتاب های آسمانی خـود, به آمدن وجـود مقدسـش بشارت داده بـودند و دانشمنـدان, صفات نیكـو و برجسته اش را بـر زبان مـی راندند و حكیمان و اندیشمنـدان به منـش های پسنـدیـده اش دیده دوخته بودند.

آن حضرت وجـود پاك و پاكیزه ای است كه هرگز آلوده نمی شـود. تنها جـوانمـرد از نسل هاشـم است كه در جهان, مثل و مانندی نـدارد و تنها فـرزنـد مكه است كه هیچ كـس به عظمت و مقـام والایـش نـائل نمیآید.

حیاء و پاكـدامنـی, او را پـوشانده و كرم و جـوانمردی, طبیعت و سـرشت جاودانه اش بود. به هیبت و عظمت و اخلاق والای نبـوت آراسته بـود و به اوصاف وحـی و رسالت, سـرشته. هنگامـی كه مقـدرات حق, زمینه مساعدی برای حضرتـش فراهـم ساخت و حكـم استـوار خـداونـد دربـاره او, محقق گشت, در آن هنگام قضای حتمـی خـدای عزوجل, او را به بـالاتـریـن درجه و بزرگ تـریـن مقـام بـالا بـرد.

هر امتـی از امت های گذشته, بشارت آمدن حضرتـش را به امت پـس از خـود می داد و پیوسته آن نور مقدس از صلب پدری به صلب پدری دیگر منتقل می گشت. در ایـن مسیر انتقالی, عنصر شریفـش را هیچ ناپاكی آلـوده نساخت و در ولادت شریفـش از زمان حضرت آدم تا پـدرش حضرت عبـدالله, هـرگز نكـاح غیـر اسلامـی دیـده نشـد.

او در بهتریـن دودمان ها و گـرامـی تـریـن تیـره ها و شـریف تـریـن خاندان ها و مصون ترین رحم ها به دنیا آمد و در امین تریـن دامـن ها پرورش یافت.

خـدای متعال او را برگزید و پسندید و برای خـود انتخابـش كرد و كلیدهای علـم و دانـش به او بخشید و منابع سرشار حكمت را به او آمـوخت. او را رحمتـی بـرای بنـدگانـش بـرانگیخت و بهاری بـرای سرزمین هایش قرار داد.

پیامبر خدا به آن چه ماءموریت داشت, خوب ابلاغ كرد و رسالت خویـش را به نحـو كامل انجام داد و در ایـن راه, كه بار سنگیـن رسالت را بر دوش مـی كشیـد, متحمل رنج های فراوان شـد و برای رضای خـدا صبـر كرد و در راه او جهاد نمـود و امت خـویـش را نصیحت كـرد و آنان را به رستگاری و رهایـی فراخـواند و بر ذكر خـدا تشـویق و تحریض نمـود و راه هدایت را به آنان نشان داد و اساس برنامه های هدایت را برای بنـدگان خـدا روشـن ساخت و پرچـم های راهنمایـی و هـدایت را برافراشت تا پـس از او گمراه نشـونـد و همانا پیامبر نسبت به مردم بسیار شفیق و مهربان بـود.)) در آیه ۱۲۸ از سـوره توبه می خوانیم: ((لقد جائكم رسـول مـن اءنفسكم عزیز علیه ما عنتـم حریص علیكـم بالمومنین رووف رحیم)).

پیامبری از خـود شما و از میان شما برای شما برگزیده شـده و به سـوی شما آمده است كه آن چه بر شما گران آید بر او سخت می گذرد, و او همـواره بـر سعادت و خـوشبختـی شمـا حــریص است و نسبت به مـومنـان, بسیار مهربان و با محبت مـی بـاشـد. فـرا رسیـدن ایـن بزرگ تریـن عیـد الهی را به مقام والای فرزنـد گرامیـش حضرت ولـی الله الاعظم ارواحنا لتراب مقدمه الفـداء, و هـم چنیـن مقام معظم رهبـری و فـرد فـرد مسلمانان جهان بـویژه مـردم عزیز ایـران كه افتخار پیروی از آن وجـود مقـدس را با دل و جان دارند, تبریك و تهنیت عرض می كنیم. اءسعد الله اءیامكـم جمیعا فرا رسیدن سالروز ولادت پیشـوای ششـم مكتب مقـدسمان را به پیشگاه ولـی الله الاعظم عجل الله فـرجه, مقـام معظم رهبـری, ملت شـریف ایـــران و كلیه پیـروان و شیعیانـش در سراسـر گیتـی تبـریك و تهنیت عرض نمـوده آرزومندیـم خـداونـد ما را مـوفق به پیروزی خالصانه از آن حضرت بنماید. آمین یا رب العالمین.

صاحب اثر : سید محمد جواد مهری