سه شنبه, ۱۲ تیر, ۱۴۰۳ / 2 July, 2024
فلسفه آزمایشگاه نیست
مشكلات فلسفی به واسطه علم و خرد جمعی قابل حل شدن نیستند. وقایع علمی و تجربههای شخصی در كاوشهای فلسفی نقش مهمی دارند. برای درك ارتباط بین مسائل فلسفی و وقایع تجربی باید كارهایی انجام دهیم. نخست باید دقیقاً حدود مشكل تجربی را تعیین كنیم. سپس باید توضیح دهیم كه چرا مسائل فلسفی مستقیما تجربی نیستند.یك مساله تجربی چیزی است كه از طریق مستقیم با دیدن و غیرمستقیم با آزمایش كردن قابل حل است. به عنوان مثال از طریق مستقیم با دیدن و شمردن افراد میتوانیم تایید كنیم كه اقلیتها دچار مشكل بیكاری هستند.
تشخیص غیرمستقیم تا حدی پیچیده است. اینگونه تشخیص به طور معمول شامل توسعه و گسترش یك فرضیه ممكن هر چند ثابتنشده، میشود. نتایج قابل دیدن عموما از فرضیهها منتج میشوند. اگر نتایج آنگونه كه پیشبینی شده، اتفاق بیفتد حداقل بخشی از فرضیه تایید شده است. اگر نتایج پیشبینی نشده باشند فرضیه تایید نشده هر چند كه هنوز احتمال درست بودن آن وجود داشته باشد. هرچه میزان درستی پیشبینیها بیشتر باشد، صحت فرضیهها بیشتر است. نهایتا گفته میشود كه پدیده پیشبینی شده توسط فرضیه توضیح داده شده است. بدون شك اینگونه اثبات كردن «یك متد علمی» است. به عنوان مثال پیشبینی میشود كه «ناكامیها باعث رفتار خشونتآمیز میشود»، حال اینكه آیا در عمل چنین است و آیا آمار این پیشبینی را تایید میكند یا نه، وظیفه فیلسوف نیست. این بخش كار برعهده دانشمند است.
ادعاهای تجربی همیشه صحیح نیستند و گاه جعلی و اشتباه هستند. فرضیهای اشتباه است كه قابل اثبات نباشد. به عنوان مثال فرضیه این است كه كلسترول بالا باعث ناراحتی قلبی میشود حال اگر مدت زیادی از این تئوری بگذرد اما هیچ انسان كلسترول بالایی دچار ناراحتی قلبی نشود این تئوری خود بهخود نقض میشود. برخلاف تئوریهای علمی، تئوریهای فلسفی تقابل اثبات در آزمایشگاه هستند. به عنوان مثال وقتی میگوییم «LSD سطوح جدیدی از واقعیت را به ما نشان میدهد» برای مطالعه اثرات LSD انتظار نمیرود كه فیلسوفی در آزمایشگاه، آن را اثبات كند
مترجم: مهدیه مفیدی
منبع:A Preface to philosophy, Mark B. Woodhouse, ۱۹۹۹
مسعود پزشکیان سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری انتخابات انتخابات ریاست جمهوری 1403 پزشکیان ایران جلیلی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ مناظره انتخاباتی
هواشناسی وزارت بهداشت قتل تهران آتش سوزی خانواده آموزش و پرورش شهرداری تهران سلامت سازمان هواشناسی پلیس سیل
خودرو قیمت دلار قیمت طلا دولت سیزدهم بازار خودرو قیمت خودرو قیمت سکه بورس دلار حقوق بازنشستگان بازار سرمایه الکامپ
علیرضا قربانی تلویزیون سینما تخت جمشید سینمای ایران رسانه ملی دفاع مقدس کتاب کنسرت شهید
دانشگاه تهران دانش بنیان حوزه علمیه دانشگاه آزاد اسلامی ماهواره وزیر علوم
آمریکا اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه روسیه فلسطین جو بایدن فرانسه ترکیه جنگ غزه دونالد ترامپ لبنان
یورو 2024 فوتبال استقلال پرسپولیس باشگاه استقلال لیگ برتر باشگاه پرسپولیس نقل و انتقالات نقل و انتقالات استقلال علیرضا بیرانوند لیگ برتر ایران بازی
هوش مصنوعی نمایشگاه الکامپ زمین موبایل ربات اپل ایرانسل گوگل وزیر ارتباطات
کاهش وزن ورزش تغذیه سرطان دیابت آلزایمر ویتامین سکته مغزی