جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
الاتقان فی علوم القرآن
مهمترین و جامعترین کتاب در تاریخ هزار ساله قرآن کریم و تاریخ بیش از هزار ساله علوم قرآنی در دو جلد، نوشته "جلال الدین ابوالفضل عبدالرحمن بن ابی بکر سیوطی"( ۸۴۹-۹۱۱) قرآن پژوه، حدیثشناس و فرهنگنگار معروف که به تصحیح محمد ابوالفضل ابراهیم، منتشر شده است.
سیوطی اهل سیوط یا اسیوط مصر بود، ولی اجدادش ایرانی بودند. زندگینامه نویسان از او با عناوین و القابی چون امام و حافظ یاد کردهاند. علاوه بر آنکه حافظ قرآن بود، احادیث بسیاری (در حدود صد هزار) از بر داشت و سه اثر در علم حدیث و آثا ر متعدد و معتبری در حوزه قرآنپژوهی تالیف کرد. در تالیف "التقان فی علون القرآن" که نقطه اوج آثار جامع در زمینه علوم قرآنی است، از نخستین و مهمترین آثار این علم استفاده شده است.
من جمله از "البرهان فی علوم القرآن" اثر علی بن ابراهیم بن سعید مشهور به حوفی در سی مجلد، "فنونالافنان فی علوم القرآن"، "المجتبی فی علوم تتعلق بالقرآن" از ابن جوزی، "جمالالقراء" از علم الدین سخاوی، "المرشد الوجیز" از ابوشامه، " مواقع العلوم من مواقع" از جلالالدین بلقینی و سرانجام "البرهان فی علومالقرآن" اثر بدرالدین زرکشی که اصلیترین منبع تالیف اتقان القرآن است.
سیوطی در مقدمه تفاسیر خود بر قرآن کریم به نام "التحییر و مجمع البحرین و مطلعالبدرین" به بحث درباره بسیاری از مسائل و مباحث و علوم قرآنی پرداخته بود و چون اهمیت و گسترش این مقدمهها از ذیالمقدمه فراتر رفت، بر آن شد تا کتاب خود را با توجه به مباحث البرهان زرکشی، مرتب و مدون سازد. از این رو، التقان را تالیف کرد که در آن تقریبا به همه مسائل قرآنی پرداخته شده است. این اثر گونهای دایرة المعارف علوم قرآنی و قرآن پژوهی از مهمترین آثار مرجع در این زمینه است.
بعضی از مباحث یا فصول هشتاد گانه التقان که هر یک از آنها "نوع" نام دارد، به شرح زیر است: شناخت آیات مکی و مدنی، شناخت آیات حضری و سفری، نخستین قسمتی که از قرآن نازل شد؛ شناخت آخرین آیه، شان نزول، جمع و تدوین قرآن، آداب تلاوت قرآن، آنچه در قرآن به غیر لغت عرب است، شناخت ادواتی که مفسر به آنها نیاز دارد(بحث زبانی- ادبی و بلاغی) در شناخت اعراب قرآن، قواعد مهمی که مفسر به شناخت آنها نیازمند است، شناخت محکم و متشابه، عام و خاص؛ مقدم و مؤخر، مجمل و مبین، مطلق و مقید، مفهوم و منطوق، حقیقت و مجاز، تشبیه و استعارههای قرآنی، فواصل آیات، در سرآغاز سورهها (و بحث درباره حروف مقطعه یا فواتح سور)، مناسبت آیات و سورهها، در اعجاز قرآن، امثال قرآن، سوگندهای قرآن، جدل قرآن، مبهمات آیات، فضایل آیات، بیان فاضل و افضل قرآن، (بحث درباره اینکه آیا قرآن غث و سمین دارد یا نه)، در رسم الخط و آداب نوشتن آن، در شناخت تفسیر و تاویل و چگونگی نیاز به آن، شناخت مشروط و مفسر و آداب تفسیر، طبقات مفسرین(زندگینامه دورهای مفسران).
سیوطی در این تالیف خود ابتدا موضوعی را بیان میکند و از مشهورترین کسانی که درباره آن موضوع تالیفاتی دارند، نام میبرد، آنگاه فایده دانستن آن موضوع تالیفاتی دارند و اهمیت و نقش آن را در شناخت و تفسیر معانی قرآن بیان میکند؛ سپس به مسائل و فروع و نکاتش میپردازد و در بیان تمام این مطالب به قرآن، حدیث یا اقول دانشمندان فن استشهاد میکند. مولف "الاتقان فی علوم القرآن" در برخی موارد، بخشهایی از کتب متعدد درباره آن موضوع را به طور کامل یا خلاصه نقل میکند و در بسیاری از موارد، رای خود را نیز در پایان فصل مینگارد.
از الاتقان سه ترجمه فارسی در دست است: یکی گویا متعلق به عصر قاجار نسخهاش در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران محفوظ است. دومی با عنوان "دایرة المعارف قرآن" ترجمه محمد جعفر اسلامی؛ و سومی در دو جلد ترجمه سید مهدی حائری قزوینی است.
بهاءالدین خرمشاهی. فرهنگ آثار ایرانی اسلامی. سروش
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران اسرائیل غزه مجلس شورای اسلامی دولت نیکا شاکرمی روز معلم معلمان رهبر انقلاب مجلس بابک زنجانی دولت سیزدهم
هلال احمر قوه قضاییه یسنا آتش سوزی تهران پلیس بارش باران سیل شهرداری تهران آموزش و پرورش سازمان هواشناسی دستگیری
قیمت خودرو بازار خودرو حقوق بازنشستگان قیمت طلا قیمت دلار خودرو دلار سایپا ایران خودرو بانک مرکزی کارگران تورم
فضای مجازی سریال شهاب حسینی تلویزیون نمایشگاه کتاب عفاف و حجاب مسعود اسکویی سینما فیلم سینمای ایران دفاع مقدس موسیقی
رژیم صهیونیستی فلسطین آمریکا حماس جنگ غزه اوکراین چین نوار غزه ترکیه انگلیس یمن ایالات متحده آمریکا
استقلال فوتبال پرسپولیس علی خطیر سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر ایران تراکتور لیگ قهرمانان اروپا رئال مادرید لیگ برتر بایرن مونیخ
هوش مصنوعی کولر تلفن همراه گوگل اپل آیفون همراه اول خودروهای وارداتی تبلیغات اینستاگرام ناسا
فشار خون کبد چرب بیمه دیابت بیماری قلبی کاهش وزن داروخانه رابطه جنسی