گردشگری آبی در استان فارس

شیراز را شهر شعر و ادبیات می دانند اماکن تاریخی استان فارس همواره مورد توجه گردشگران بوده اند, اما این شهر شعر و ادب و تاریخ, جاذبه های طبیعی زیادی هم دارد و طبیعت آن هم به اندازه تاریخ و فرهنگش می تواند برای گردشگران جذاب باشد

شیراز را شهر شعر و ادبیات می‌دانند. اماکن تاریخی استان فارس همواره مورد توجه گردشگران بوده‌اند، اما این شهر شعر و ادب و تاریخ، جاذبه‌های طبیعی زیادی هم دارد و طبیعت آن هم به اندازه تاریخ و فرهنگش می‌تواند برای گردشگران جذاب باشد.

از قدیم‌الایام معروف بوده است که اردیبهشت در شیراز دقیقا انگار تکه‌ای از «بهشت» را در روی زمین می‌بینید. فصل بهار و ماه اردیبهشت برای گردشگرانی که به طبیعت علاقه دارند فرصت بسیار مناسبی برای بازدید از مناظر طبیعی و جاذبه‌های طبیعتی شیراز و استان فارس است.

● آبشار مارگون؛ زیباترین آبشار خاورمیانه

یکی از جاذبه‌های طبیعی این استان آبشار «مارگون» است که به آن لقب زیباترین آبشار خاورمیانه داده‌اند. این آبشار در نزدیکی شهر سپیدان که در منطقه مرزی استان فارس و استان کهکیلویه و بویراحمد است، قرار دارد. مارگون در واقع خودش سرچشمه است. از این نظر نیز مارگون بزرگ‌ترین و مرتفع‌ترین آبشار چشمه‌ای در دنیا است. آبی که از این آبشار می‌آید از بدنه دیوارهای صخره و کوه، سرازیر می‌شود. مارگون از هزاران چشمه تشکیل شده است که آب از آن می‌جوشد. ارتفاع مارگون بیش از ۱۲۰ متر و عرض آبشار حدود ۴۰۰ متر است. آب این آبشار در گرم‌ترین فصل سال بسیار خنک و همواره چیزی زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد است و همین آن را گوارا می‌کند.

آبشار مارگون جزو پنج منطقه نمونه گردشگری است. همچنین بر اساس مصوبه شورای حفاظت محیط زیست در سال ۷۸ این آبشار به عنوان منطقه حفاظت‌شده تعیین شد. نکته جالب دیگر آن است که در مناطق جنگلی نزدیک آن، گونه‌های جانوری مختلفی از جمله خرس قهوه‌ای، بز و پازن، خارپشت، کفتار، رودک، شغال، گرگ، روباه معمولی و... دیده می‌شود

البته برای دسترسی به این آبشار باید از ماشین خود پیاده شوید و اندکی پیاده‌روی کنید. در سال‌های اخیر این مسیر را بهسازی کرده‌اند، اما صرفا خود آبشار نیست که جذاب است، بلکه سرسبزی مناطق اطراف آن نیز چشم‌نواز است. باغ‌های زیبای سیب در مسیر این آبشار بر زیبایی طبیعی این منطقه افزوده است. همین خصوصیات باعث شده است که در تمامی ایام هفته هزاران شهروند با خودرو‌های شخصی یا تور‌های گردشگری به این آبشار سر بزنند.

آبشار مارگون با منطقه اطرافش مجموعه‌ای است که در نوع خود نه تنها در ایران که در خاورمیانه کم نظیر است، از همین رو این منطقه علاوه بر آنکه پتانسیل‌های زیادی در زمینه گردشگرپذیری داخلی و خارجی دارد، در زمینه‌های پژوهش در گونه‌های گیاهی و جانوری قابلیت‌های فراوانی دارد.

● آبشارهای فدامی با آبی شور و شیرین

آبشارهای فدامی از این نظر قابل توجه است که در آن به صورت بی‌نظیری چهار نوع آب شور و شیرین و سرد و گرم جاری است. در واقع در یک فاصله ۲۰ متری از آبشار که آب آن شیرین است آب شور جاری است که در نقطه‌ای با هم مخلوط می‌شوند و در نهایت محصول آن در یک استخر طبیعی زیبا ریخته می‌شود که برای هر گردشگری جذاب است.

آبشارهای شور و شیرین فدامی در جنوب غربی شهر داراب و در هشت کیلومتری شمال غربی شهر فدامی قرار دارد که برای رسیدن به آن باید از راه خاکی عبور کرد، البته در چند سال اخیر این راه برای عبور خودرو‌های گردشگران بهسازی شده است و گردشگران زیادی از آن استفاده می‌کنند. در گذشته‌های نه چندان دور آبشار شیرین فدامی عرضی در حدود ۸۰۰ متر داشت و همین مساله عنوان عریض‌ترین آبشار طبیعی ایران به آن می‌داد، اما در سال‌های اخیر به علت استفاده بی‌رویه از آب بالادستی این آبشار برای امور کشاورزی و همچنین خشکسالی عرض آن به حدود ۲۰۰ متر کاهش پیدا کرده است.

اما در کنار آبشار‌های زیبایی که در استان فارس وجود دارد، دریاچه‌های این استان هم جزو جاذبه‌های طبیعی بسیار زیبا برای گردشگران و علاقه‌مندان به اکوتوریسم آبی است. در استان فارس دریاچه‌های بسیاری وجود دارد. بیشترین تعداد دریاچه‌های دائمی کشور در استان فارس وجـود دارد. این دریاچه‌ها نقشی مهم در چرخه زیست محیطی و گسترش اکوتوریسم دارد. دریاچه‌های استان فارس را می‌توان به دریاچه‌های آب شور و دریاچه‌های آب شیرین تقسیم‌بندی کرد.

دریاچه پریشان (فامور): این دریاچه در نزدیکی کازرون قرار دارد. آب دریاچه پریشان شیرین است ولی برای آشامیدن چندان مناسب نیست. این دریاچه یکی از زیباترین و بزرگ‌ترین دریاچه‌های آب شیرین ایران و خاورمیانه است و به نام‌های مور، پریشان و فامور نیز خوانده می‌شود. دور تا دور دریاچه پریشان را کوه احاطه کرده‌است و همین باعث زیباتر شدن این دریاچه شده است. از طرف دیگر گونه‌های آبزیان و ماهیان در این دریاچه زندگی می‌کنند که برای ماهیگیری نیز مورد توجه گردشگران قرار گرفته است.

دریاچه مهارلو: این دریاچه در ۲۷ کیلومتری جنوب‌ شرقی شیراز واقع شده است. آب این دریاچه شور و غیرقابل استفاده است. نمی‌توان آن را نوشید و برای کشاورزی استفاده کرد، اما از آب این دریاچه، برای تهیه و استخراج نمک طعام استفاده می‌شود و مکانی مناسب برای زیست پرندگان و حیوانات وحشی محسوب می‌شود. حضور پرندگان و حیوانات مختلف به جاذبه اصلی این دریاچه تبدیل شده است، به صورتی که در این دریاچه که وسعت آن ۶۰۰ کیلومتر مربع است؛ ده‌ها گونه پرنده و حیوانات مختلف زیست می‌کنند. در سال‌های اخیر به علت خشکسالی‌های پیاپی این دریاچه کم آب شده است. از طرف دیگر با هجوم جلبک‌های قرمز رنگی که معروف به کشندگ هستند حیات این دریاچه در معرض خطر جدی قرار گرفته است. در نتیجه در سال ۱۳۸۵ با تصویب هیات وزیران، دریاچه مهارلو به عنوان یکی از ۷ منطقه نمونه گردشگری ایران برگزیده‌شد تا اندکی از خسارت‌های تخریب این منطقه کاسته شود.

فواد شمس