صنعت سبز به جای صنعت نفت

صنعت گردشگری مدتی است که به دلیل پایداری و درآمدزایی اش از سوی دولتمردان و سیاستگذاران جهان مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است

صنعت گردشگری مدتی است که به دلیل پایداری و درآمدزایی‌اش از سوی دولتمردان و سیاستگذاران جهان مورد توجه ویژه‌ای قرار گرفته است.

بیشتر کشورهای این دهکده جهانی در قرن حاضر با توجه به اهمیت اقتصادی گردشگری با داشته‌ها و نداشته‌هایشان قصد رونق آن را دارند البته این توجه در کشورهایی که اقتصادی متکی بر یک محصول مانند نفت یا گاز را دارند بسیار پررنگ‌تر و با اهمیت‌تر از دیگران است، با فرض این که این منابع بی‌پایان باشند کشورهای اینچنینی بازهم قصد دارند هر چه زودتر اقتصادشان را از قید و بند تک محصولی بودن رها سازند، یکی از بهترین و پایدارترین انتخاب‌ها از نظر کارشناسان اقتصادی در قرن حاضر می‌تواند رجوع به صنعت سبز گردشگری باشد.

از این رو تلاش برای کاهش اتکای بودجه کشورها به یک محصول خاص بویژه موادی مثل نفت و گاز همیشه و همه جا مطرح بوده است به طوری که هر کدام قصد دارند سهم کشورشان از درآمد چندین میلیارد دلاری سالانه صنعت گردشگری جهان را افزایش دهند.

اینجاست که ایران با توجه به اقتصاد تک محصولی خود از این قانون مستثنی نیست و باید بیشترین توجه را به جایگزینی برای درآمدهای نفتی خود داشته باشد به طوری که با در نظر گرفتن قابلیت بالای گردشگری در منطقه خود بهترین گزینه جایگزینی صنعت گردشگری به جای صنعت نفت داخل مرزهایش خواهد بود، اما با توجه به آمارهای منتشر شده این صنعت در ایران متوجه خواهیم شد که تاکنون صنعت گردشگری در ایران، به عنوان تمدنی کهن، بسیار مهجور مانده است.

ایران با توجه به امتیازات فرهنگی و قومی علاوه بر ظرفیت‌های تاریخی و طبیعی خود به عنوان یکی از مناسب‌ترین کشورها برای سرمایه‌گذاری در گردشگری توسط کارشناسان داخلی و خارجی و همچنین نهادهای بین‌المللی شناخته شده است در حالی که هرگز ظرفیت‌های موجود در ایران با درآمدهای گردشگری فعلی آن تناسب نداشته و متاسفانه جایگاه ۹۲ را در جذب گردشگران خارجی را به خود اختصاص داده است.

درآمدهای حاصل از این صنعت در صورت برنامه‌ریزی صحیح و دقیق درکنار استفاده از تجربه‌های منطبق دیگر کشورها با شرایط سیاسی و مذهبی ایران توان جایگزینی درآمد صنعت نفت کشور را خواهد داشت.

این امتیاز در حال حاضر اهمیت ویژه‌ای برای ایران دارد به صورتی که واقعا می‌توان درآمد حاصل از نفت و دلارهای نفتی آن را نادیده گرفت و این ثروت خدادادی را برای نسل‌های آینده کشور در صنایع و زیرساخت‌های ایران سرمایه‌گذاری کرد.

● گردشگر به جای نفت

از سوی دیگر برخی معتقدند این آرزویی دست نیافتنی است و اگر قصد اجرای آن را داریم، صنعت گردشگری ایران نیازمند زیرساخت‌های فراوانی بویژه در برخی از موارد مثل صنعت حمل و نقل از قبیل دریایی، زمینی و هوایی خواهد بود.

حالا اگر نیمه پرلیوان را بنگریم و این صنعت را به عنوان صنعتی شیک و مغایر برخی موازین نپنداریم می‌توان به بهترین شکل ممکن این رویا را به واقعیت تبدیل کنیم و شاهد سرازیر شدن دلارهای غیرنفتی به اقتصاد کشور باشیم.

● چگونه می‌شود؟!

پاسخ این است که بداخلاقی و کارشکنی برخی از دولت‌های غربی درباره ایران امروز موقعیتی طلایی و استثنایی را در اختیار ایران و البته صنعت گردشگری کشور قرار داده است.

این فرصت در حالی به ایران داده شده که تنها چند روز از آغاز تحریم صنعت نفت ایران سپری شده و با توجه به ذخایر عظیم دلاری و البته راهکارهای اتخاذ شده توسط دولت برای صادرات طلای سیاه از طرف ایران و از همه مهمتر به اتکای نیروی متخصص ایرانی هنوز امکان سرمایه گذاری برای فراهم کردن زیرساخت‌های مناسب جهت رشد صنعت گردشگری مهیاست و به جای تمرکز متخصصان برای رفع موانع صادراتی نفت و انتقال دلارهای نفتی به داخل برای رونق اقتصادی کشور، بی‌شک می‌توان به فکر سهولت ورود هرچه بیشتر گردشگران خارجی و دلارهای سبزشان به ایران باشیم. با این روش گردشگران خارجی هستند که ارز مورد نیاز اقتصاد ایران را به​دست خودشان برای ایران به ارمغان خواهند آورد.

این درحالی است که با کمی توجه به آمار درمی‌یابیم برخی کشورها با داشتن برخی از امتیازات منحصر به فرد ایران بسیار موفق و دقیق عمل کرده‌اند و البته درآمدهای هنگفتی هم به دست آورده‌اند، از جمله این کشورها می‌توان به درآمد ۲۵ میلیارد دلاری همسایه شمال غربی ایران یعنی ترکیه در سال ۲۰۱۱ میلادی در مقابل درآمد ۴.۲ میلیارد دلاری ایران از این صنعت اشاره کرد، از سوی دیگر با توجه به نیاز مبرم کشور به امر اشتغالزایی دوباره می‌توان به امتیازات این صنعت سبز و جایگزینی آن به جای صنعت نفت یا موازی با صنعت نفت اشاره کرد، به صورتی که براساس تعریف شورای جهانی مسافرت و گردشگری به ازای هر شش گردشگر خارجی در کشورهای جهان یک فرصت شغلی ایجاد خواهد شد.

برخی از دست‌اندرکاران دولتی و خصوصی حضور برخی از گردشگران غربی در ایران و رفتارهای آنها را با فرایض دینی ناهمسو می‌دانند و عدم موفقیت صنعت گردشگری ایران را به این دلیل می‌دانند.

این در حالی است که می‌توان با یافتن راهکارهای مطابق با دین مبین اسلام نیز شرایط را برای تحقق این امر مهیا کرد و براین موضوع تاکید کرد که هرگز اعتقادات اسلامی مانع از حضور گردشگران خارجی در کشورهای مسلمان نیست، چون نمونه‌های بسیار موفقی مانند مالزی در فهرست کشورهای موفق در صنعت گردشگری جهان مشاهده می‌شود به صورتی که مالزی توانسته سال ۲۰۱۱ میلادی ۲۵ میلیون گردشگر را بدون تداخل عقاید مذهبی با رشد صنعت گردشگری در کشورش پذیرایی کند بنابراین به این نتیجه می‌رسیم که هرگز دین مبین اسلام مانعی برای رونق صنعت گردشگری ایران نبوده بلکه خود به عنوان امتیازی برای رونق گردشگری حلال بین کشورهای مسلمان است و اگر مانعی است رفتارها و اعمال برخی از گردشگران است چرا که دین اسلام خود مشوق این امر یعنی سفر و گردشگری بوده است.

در حال حاضر اگر از بعد اقتصادی صنعت گردشگری به اهمیت جایگزینی آن با صنعت نفت بنگریم می‌توان به بیانات مقام معظم رهبری نسبت به پررنگ‌شدن حضور بخش خصوصی در اقتصاد ملی و همچنین نامگذاری سال‌های متوالی بر مبنای رشد اقتصادی به این مهم جامه عمل پوشاند و حالا که کارشکنی‌های غرب برای برخی از برنامه‌های اقتصادی ایران مشکل‌ساز شده می‌توان ساز و کارهای لازم را برای گسترش صنعت گردشگری ایران فراهم کرد تا آسیب‌پذیری صنایع ایران به دلیل اتکای بودجه دولت به صنعت نفت به کمترین میزان خود برسد.

● کروز به جای نفتکش

بنابراین با فراهم‌شدن شرایط رشد صنعت سبز گردشگری و رونق آن در کشور اگر هم دولت‌های غربی قصد ادامه کارشکنی‌ها و ادامه تحریم‌های صنعت نفت کشور را داشته باشند و به خیال خود باعث اخلال در امور اقتصادی ایران شوند می‌توان با لبخندی معنی‌دار به این تفکر نگریست چون ایران دیگر اقتصاد نفتی ندارد که آنها توان تحریمش را داشته باشند.

پس حالا که آنها قصد تحریم نفتکش‌های ایران را دارند می‌توان شرایط ورود کشتی‌های کروز یا همان کشتی‌های تفریحی را در شمال و جنوب ایران طبق قوانین جاری کشور فراهم کرد و در کنار سکوهای نفتی اسکله‌های مناسب این‌گونه کشتی‌ها و قایق‌های تفریحی را ساخت تا با آماده شدن آنها حجم انبوهی از گردشگران خارجی را به سرزمین شکوه و زیبایی دعوت کنیم و از بی تاثیری این‌گونه بداخلاقی‌ها و کارشکنی‌ها بر اقتصاد ایران برایشان بگوییم و البته جلوی هرگونه تبلیغ منفی علیه ایران و ملتش را بگیریم و در عین حال به دولت‌های غربی اعلام کنیم این کارشکنی‌ها بی اثر شده و هیچ خللی در رشد و شکوفایی اقتصادی ایران ایجاد نکرده بلکه باعث جدایی دلارهای نفتی از اقتصاد ایران شد.

البته باید به یاد داشته باشیم که هرگز اشتیاق به سفر در ذهن بشر تحریم شدنی نیست و نمی‌توان مانع از سفر انسان به دیگر نقاط جهان شد، حالا که جریان‌سازی مناسبی (جریان‌سازی به عنوان یکی از موثرترین راهکارهای جذب گردشگر به منطقه‌ای خاص شناخته شده است) برای ایران توسط رسانه‌های خارجی انجام شده می‌توان با تبدیل کردن این تهدید به فرصت از آن به نفع صنعت کشور سود برد و کسب درآمد کرد.

البته بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند با رشد حضور گردشگران خارجی و آشنایی سرمایه‌داران خارجی با پتانسیل‌های موجود در ایران شاهد حضور گسترده آنها در سرزمین ایران خواهیم بود و از اشتیاق این‌گونه افراد جهت کسب درآمد برای فراهم کردن شرایط مناسب کاری جوانان ایران زمین استفاده کرد و دیگر نگران عدم سرمایه‌گذاری خارجی و انحصاری بودن تکنولوژی صنعت نفت در کشور نباشیم.

امید است که برند گردشگری ایران یعنی شعار «ایران، سرزمین شکوه و زیبایی» در نمایشگاه‌های بین‌المللی صنعت گردشگری در بازارهای هدف بخوبی معرفی شود تا شاهد حضور گسترده گردشگران خارجی در کشورمان باشیم و به جهانیان ثابت کنیم سرزمین شکوه و زیبایی هرگز تحریم شدنی نیست.

عماد عزتی