راز پنهان گریه کوچولو

شناخت مفاهیم زبان گریه نوزاد و پاسخ به آن

شیرینی لحظات انتظار تولد فرزند با شنیدن صدای گریه نوزادی کوچک به شوقی وصف ناشدنی تبدیل می‌شود و مادر زیباترین موسیقی دنیا را تجربه خواهد کرد. گریه نوزاد در نخستین ماه‌های پس از تولد، تنها راه برقراری ارتباط او با دنیای پیرامون است. نوزاد کوچک از طریق گریه، نیازهای خود را به اطرافیان اعلام و مشکلات خود را بیان می‌کند. پس از آن نوزاد با روش‌های ارتباطی دیگر از طریق حرکات چشم، دست و حتی لبخند، شیوه تعامل با دنیای پیرامون را می‌آموزد. نوزاد سالم در روز یک تا سه ساعت گریه می‌کند و در صورتی که پاسخی به منظور ارضای نیازهای اولیه کودک به او داده نشود، متناسب با نوع نیاز و شدت آن، میزان گریه و نوع آن تغییر خواهد کرد. شناخت نوع گریه نوزاد، کمک مؤثری به پاسخ به نیازهای شیرخوار و قطع گریه می‌کند.

● گرسنگی

نیاز به غذا و گرسنگی از عمده دلایل گریه نوزادان است. اکثر شیرخواران با زبان گریه، قصد دارند به والدین خود بفهمانند که نیاز به غذا دارند. معمولاً دو تا سه ساعت پس از شیردهی نوزاد گرسنه می‌شود و در صورت پاسخ ندادن به این نیاز کودک او گریه می‌کند. صدای آرام گریه کودک که ریتمی یکنواخت نداشته و بالا و پائین می‌رود، نشانه گرسنه بودن کودک است. در این زمان کودک شصت خود را می‌مکد و در هیچ شرایطی آرام نمی‌شود.

درد

احساس درد و ناراحتی در نوزاد یکی از دلایل گریه کردن است. گریه‌هایی که با جیغ نیز همراه بوده و بدون وقفه یا نفس کشیدن است، نشانه‌ای از وجود ناراحتی یا ابتلای کودک به یک بیماری خاص است. بسیاری از والدین این نوع گریه را علائم بدخلق بودن شیرخوار یا خواب آلودگی او می‌دانند و تلاش در آرام کردن نوزاد بدون برطرف کردن نشانه درد می‌کنند که بطور قطع بی‌نتیجه خواهد بود. معمولاً گریه‌هایی که ناشی از درد یا بیماری نوزاد است با اختلالات تنفسی یا علائم دیگری مانند حالت تهوع، اسهال یا یبوست همراه است که در صورت مشاهده چنین علائمی مشورت با پزشک معالج ضروری است.

● خستگی

گاهی اوقات گریه نوزاد، علامتی از خستگی شیرخوار بوده و او از این طریق نیاز به خواب و استراحت را اعلام می‌کند. گریه نرم و آهنگین نشان از خسته بودن نوزاد است که بطور معمول با پستانک، شیرخوار آرام می‌شود. سر و صدا، نور و عوامل محرک دیگر که مانع از استراحت نوزاد شوند باعث تشدید گریه او می‌شود.

● احساس ناراحتی

نوزادان با گریه، احساس ناخوشایندی را که دارند به گوش والدین خود می‌رسانند. زمانی که آوای صدای نوزاد، مصنوعی و غیر طبیعی بوده و شبیه به گریه نیست نوزاد ناراحت است. سرد یا گرم بودن دمای محیط، نیاز به تعویض پوشک و ... از عوامل گریه کردن نوزاد است که با رفع آنها، شیرخوار آرام می‌شود. مناسب‌ترین دمای اتاق برای نگهداری نوزاد ۱۸ درجه سانتی‌گراد است.

● بغل کردن

گریه‌هایی که با افزایش آوای گریه متوقف می‌شود و پس از چند ثانیه آغاز می‌شود ممکن است نشانه‌ای از نیاز شیرخوار به محبت والدین، در آغوش گرفتن او توسط پدر و مادر یا سرگرمی باشد. نوزاد روزانه نیازمند برقراری ارتباط نزدیک با پدر و مادر خود و بغل شدن دارد. باید توجه داشت تنها صحبت کردن یا بازی کردن با شیرخوار نیازهای عاطفی او را ارضا نمی‌کند و نوزاد نیاز به نوازش و در آغوش گرفته شدن دارد که نباید تنها به شیرخوردن یا هنگام تعویض لباس و حمام کردن محدود شود.

در برخی مواقع نوزادان بهانه‌گیر می‌شوند و بدون هیچ علت خاصی بدون وقفه گریه می‌کنند. این نوع از گریه تن‌های متفاوتی از صدا را داشته و وقتی والدین اقدام به پاسخ به نیازهای متداول شیرخوار می‌کنند، نوزاد آرام نمی‌شود. والدین پس از مدت کوتاهی راهکار مقابله با این نوع گریه را می‌آموزند. آرام کردن نوزادان با یکدیگر متفاوت است و هر شیرخوار نیاز به راهکار ویژه‌ای دارد. گریه کردن بدون دلیل به مدت حداکثر سه ساعت در روز و سه بار در هفته طبیعی بوده و جای نگرانی نیست.

● روش‌های آرام کردن نوزاد

همانطور که گفته شد، عمده دلایل گریه نوزادان درعواملی مانند بیماری، گرسنگی، ترس، تنهایی، ناراحتی، درد یا خستگی است که با رفع عوامل محرک نوزاد آرام می‌شود. در سه تا چهار ماه نخست زندگی با قنداق کردن یا قرار دادن نوزاد در گهواره‌های کوچک و تکان دادن شیرخوار، احساس آرامش بیشتری در نوزاد ایجاد شده و از شدت گریه های ناشی از ناراحتی او کاسته می‌شود. قنداق کردن نوزاد، تداعی گر فضای امن رحم بوده و به او آرامش می‌دهد.

بسیاری از نوزادان از حرکت لذت می‌برند. حرکت اتومبیل، تاب‌دادن، حرکاتی که دارای ریتم یکنواخت با فواصل زمانی معین هستند مورد توجه شیرخواران قرار دارد و آنها را آرام می‌کند.

جنین در رحم مادر، عادت به شنیدن صدا و ریتم خاص دارد. جنین تمام لحظاتی را که در رحم مادر به سر می‌برد، از شنیدن آواهایی یکنواخت لذت می‌برد. بعضی ریتم‌ها مانند ضربان قلب، صدای باران، صدای جارو برقی یا ساعت و بطور کلی نواهایی که ریتم یکنواخت دارد در آرام شدن نوزاد بویژه در چند ماه اول زندگی مؤثر است. موسیقی‌های آرام و ملایم، در آرام کردن گریه نوزادان تأثیر خارق‌العاده‌ای دارد. شیر خوار تمایل زیادی به شنیدن صدای مادر خود دارد و زمانی که صدای محبت آمیز مادر یا لالایی با موسیقی آرام همراه شود، تأثیر زیادی در آرام شدن نوزاد و خفیف شدن گریه‌های شیر خوار دارد.

ما‌ساژدادن نوزاد از دیگر روش‌های آرام کردن او است. این روش در کاهش گریه‌های بی دلیل نوزاد بویژه هنگام بعد از ظهر مؤثر است. باید توجه داشت این ماساژ‌ها عاری از هر گونه فشار یا ایجاد ناراحتی برای شیرخوارباشد و حالتی نوازش گونه داشته باشد.

برخی از نوزادان، از انجام حرکاتی هیجان‌انگیز و مشاهده تجربه‌ای جدید در زندگی لذت می‌برند. گاهی اوقات حمام کردن نوزاد با اسباب‌بازی‌های جدید و متنوع برای شیرخوار جالب بوده و در آرام شدن او مؤثر است.

تغییر موقعیت نوزاد مانند بغل کردن او به شیوه‌های مختلف، تعویض مکان خواب شیرخوار یا تغییر موقعیت او هنگام خواب از دیگر روش‌های آرام شدن گریه نوزاد است.