جمعه, ۲۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 17 May, 2024
مجله ویستا

زبانه های کُشنده خورشیدی در ستاره های دیگر


زبانه های کُشنده خورشیدی در ستاره های دیگر

این موج کُشنده در ستاره ای رخ داد که حدود ۱۳۵ سال نوری از زمین فاصله دارد اگر این جریان در خورشید رخ می داد حتما ماده وحیات روی زمین از بین می رفت ومنقرض می شد این ستاره در صورت فلکی فرس اعظم واقع است و یک ستاره دوتایی است

این موج کُشنده در ستاره ای رخ داد که حدود ۱۳۵ سال نوری از زمین فاصله دارد. اگر این جریان در خورشید رخ می داد حتما ماده وحیات روی زمین از بین می رفت ومنقرض می شد. این ستاره در صورت فلکی فرس اعظم واقع است و یک ستاره دوتایی است .

این ستاره و همدمش در مداری بسیار نزدیک به هم هستند. بر هم کنش نیروهای بین این دو ستار ه باعث به وجود آمدن جریانهای کشندی شده واین دو ستاره را به هم قفل کرده است، در نتیجه چرخش با سرعت بسیار زیادی به وجود آمده است. درنهایت این چرخشهای پر سرعت زبانه های آتشین را به وجود می آورد.

دانشمندانی که از ماهواره سوییفت در ناسا استفاده می کنند قدرنمندترین و باشکوه ترین زبانه ستاره ای را شناسایی کردند که اگر این فرآیند در خورشید رخ می داد حیات روی زمین منقرض می شد.

این زبانه ها در دسامبر ۲۰۰۵م. دیده شدند. این فرآیند روی ستاره ای که جرمش فقط کمی کمتر از خورشید است رخ داده است.این ستاره یک ستاره دوتایی است که در صورت فلکی فرس اعظم واقع است. انرژی زبانه های ثبت شده تقریبا صد میلیون برابر انرژی زبانه های خورشید است، تقریبا ۵۰ میلیون ترلیون برابر انرژی بمب هسته ای است.

خورشید ما در حال حاضر در حالت پایداری فرار دارد و چنان زبانه های قدرتمندی را تولید نمی کند. این ستاره فرس اعظم هم، در فاصله ی نزدیک به ۱۳۵ میلیون سال نوری از ما، در فاصله ای بی خطر است. دانشمندان به شواهدی دست پیدا کردند که حاکی از وجود ذرات باردار پر شتاب در این زبانه ها است که دقیقا مانند ذرات زبانه های خورشید اند. راشل گرینبلت ، از دانشگاه ماریلند، این کشف را در تاریخ ۷ نوامبر ۲۰۰۶ در کالیفرنیا ارئه داد.

این زبانه ها آنقدر قدرتمند بودند که در ابتدا تصور می شد یک انفجار ستاره ای است . ما از زبانه های خورشیدی چیز زیادی می دانیم ولی اطلاعات مافقط ازخورشید است. این پدیده اولین فرصت برای مطالعه جزئیات این زبانه ها در ستاره های دیگر است .

زبانه های خورشیدی ناشی از تاج خورشید هستند. تاج خورشید که بیرونی ترین قسمت جو خورشید است در حدود ۲میلییون درجه فارنهایت دما دارد؛ در حالیکه دمای سطح خورشید که فوتوسفر نام دارد حدود ۶۰۰۰ درجه فارنهایت است. این زبانه ها دربردارنده بخش گسترده ای از امواج الکترومغناطیس هستند؛ از کم انرژی ترین آنها مثل امواج رادیویی تا پرانرزی ترین امواج مثل اشعه X. تابش اشعه X روی خورشید چند دقیقه دوام دارد در حالیکه این اشعه روی ستاره فرس اعظم ساعتها دوام دارد.

این زبانه ها بارش شدیدی از الکترونها از تاج روی فوتوسفر است. این فرایند گازهای تاج را داغ میکند وبه دمایی میرساند که فقط در درونی ترین قسمت خورشید به آن برمی خوریم .دانشمندان براین عقیده اند که انحراف الکترونها و وارد شدن آنها به درون خطوط میدان مغناطیسی باعث شتاب ذرات و تولید زبانه می شود .

این ستاره جرمی برابر ۸/۰ جرم خورشید و ۴/۰ جرم منظومه شمسی دارد. این دو ستاره بسیار به هم نزدیکند در نتیجه نیروهای کشندی باعث می شود که هر دو ستاره با سرعت بچرخند. سرعت چرخش آنها ۷روز است که در مقایسه با دوره تناوب خورشید که ۲۸ روز است سرعتی اعجاب انگیز است.

و همین سرعت فوق العاده زیاد است که چنین انرژی را پدید می آورد. نیل گرل، از دانشمندان پروژه سوییفت، می گوید:«سوییفت برای شناسایی انفجارهای گاما فرستاده شده است ولی ما میتوانیم ازآن برای مطالعه ابرنواختر ها ودر حال حاضر زبانه های ستاره ای استفاده کنیم.ما نمی توانیم زمان وقوع پدیده ای چون زبانه ستاره ای را پیش بینی کنیم ولی ماهواره سوییفت قادر است به سرعت به همچون پدیده هایی واکنش نشان دهد و ما آن را مورد مطالعه قرار دهیم.»

هدا راشدی