وقتی زمین می لرزد, ما چه کارکنیم

۵ ۱۰ توصیه قبل و بعد از زلزله

زلزله‌ای با قدرت ۴/۴ در مقیاس ریشتر، ساعت ۱۴ و ۱۸دقیقه روز شنبه ۲۵ مهر، شرق تهران و شمال پاکدشت را لرزاند. پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله اعلام کرد کانون زمین‌لرزه جنوب شرق تهران تعیین شده و منشاء آن احتمالا گسل ایوانکی بوده است. خوشبختانه این زلزله تلفات جانی و مالی به دنبال نداشت اما هشداری بود که موجب شد خیلی‏ها نگران زلزله‏های شدیدتر ناشی از حرکت گسل‏های دیگر شوند. اگر روزی زلزله‏ای با قدرت و شدت بیشتری تهران را تکان دهد آمادگی لازم برای مقابله با این بحران را داریم؟ ...

ایران از نظر بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله جزو ۱۰ کشور اول دنیاست. علاوه بر این، تندبادها، گرمای شدید در مناطق جنوبی کشور، سیل و خشکسالی در مناطق وسیعی از کشور عامل مهم بروز حوادث غیرمترقبه است. هرچند بسیاری از حوادث غیرمترقبه مانند زلزله قابل پیشگیری نیستند اما می‏توان اقداماتی برای کنترل و کاهش آسیب‏های ناشی از آنها انجام داد. مقاوم‌سازی ساختمان‏ها و بناها، ساخت و آماده‏سازی سوله‏های بحران، مقاوم سازی بیمارستان‏ها و مراکز درمانی، آموزش امدادگران و کارکنان بهداشتی برای مواقع بحران و آموزش عمومی به مردم برای پناه‌گیری مناسب هنگام وقوع زلزله از جمله این اقدامات است که انجام آنها بر عهده مسوولان و هماهنگی بین واحدهای مربوطه می‌باشد اما اقداماتی هم وجود دارد که لازم است خودتان انجام دهید تا آمادگی بیشتری در برابر زلزله داشته باشید. کارشناسان ایمنی معتقدند برای کاهش آسیب در زمان هنگام وقوع زلزله بهتر است این اقدامات را انجام دهید.

● ۵ توصیه پیش از زلزله

۱) یک کوله‌پشتی نجات تهیه کنید. چند بسته غذای کنسرو شده، کمی خشکبار، بیسکوییت، قند، بطری آب، دستمال کاغذی، چند متر طناب، حوله کوچک، یک رادیوی کوچک و یک چراغ قوه داخل آن بگذارید. برای تمام این وسایل باتری تهیه کنید و هر دو ماه باتری‏ها را عوض کنید.

۲) قوطی‌های کنسرو را قبل از سررسید مهلت مصرف عوض کنید. پیچ‌گوشتی، شمع، چاقو، سوت، آچار فرانسه را هم داخل همین ساک قرار دهید. لوازم کمک‌های اولیه شامل یک قیچی کوچک، باند استریل، چسب، قرص آنتی‌بیوتیک و استامینوفن، قرص اسهال، الکل و داروی مسکن را فراموش نکنید و اگر دارویی دارید که مصرف‌ آن برایتان حیاتی است آن را هم در ساک قرار دهید.

۳) داخل اتاق خواب را از لوستر، تابلو و آکواریوم و سایر وسایل تزیینی خطرزا خالی کنید. اتاق خواب بچه‏ها را هم از نظر وجود وسایلی که احتمال سقوط و افتادن‏شان وجود دارد با دقت بررسی کنید.

۴) کمد، کتابخانه و قفسه‏ها را برای تعادل و مقاومت بیشتر به دیوار پیچ کنید.

۵) جاهای امن خانه را مشخص کنید. چهارچوب درها، زیر میز ناهارخوری و کنار ستون‌ها بهترین مکان‌ها هستند.

● ۱۰ توصیه هنگام زلزله

۱) هنگام وقوع زلزله آرامش‏تان را حفظ کنید. ترس و وحشت سرعت عکس‌العمل‏تان را کمتر می‏کند.

۲) در صورتی که در یک ساختمان یک طبقه و نزدیک در خروجی هستید، تا آنجا که ممکن است به سرعت ساختمان را ترک کنید اما اگر هنگام وقوع زلزله در ساختمان بلند و چند طبقه هستید سعی نکنید که با استفاده از پله‌ها یا آسانسور بیرون بروید.

۳) در محل‏های امن پناه بگیرید. از پنجره‌ها و کمدهای بلند که بدون مهار هستند و همچنین اشیایی که ممکن است روی شما سقوط کنند و پرت شوند، دور شوید.

۴) اگر محل ایمن وجود ندارد به کنار دیوار رفته و در حالی که نشسته‏اید سر خود را روی زانوهایتان خم نموده و با کف دست‌ها پشت سر خود را گرفته و با بازوها از سرتان محافظت کنید.

۵) اگر هنگام زلزله در خانه هستید، زیر میز ناهار خوری یا میز تحریر و یا تخت خواب پناه بگیرید و چنانچه در اثر زلزله حرکت کردند پایه های آنها را با دستان‏تان محکم بگیرید.

۶) اگر هنگام وقوع زلزله در محل کار هستید آرامش خود را حفظ کرده و از پنجره‌ها و کمدهایی که در محل خود محکم نشده‏اند، دور شوید. از منابع تامین الکتریسیته (پست‏های الکتریکی یا کابل‏های فشار قوی) که احتمال حرکت، تخریب یا سقوط دارند، دور شوید. از محل‏هایی که امکان حریق وجود دارد، دور شوید. به سمت خروجی‏های اضطراری هجوم نبرید و از پله‏ها و آسانسور استفاده نکنید. سریعا در مکان‏های ایمن ساختمان از جمله چارچوب در و یا زیر میز، پناه بگیرید.

۷) اگر زمان وقوع زلزله در مدارس یا مراکز آموزشی هستید، یادتان باشد ممکن است افراد هنگام هجوم بردن به سمت درها برای خارج شدن از ساختمان به همدیگر آسیب برسانند، بنابراین بهتر است به محل‏های امن بروید و تا پایان تکان‏های ناشی از زلزله در آن پناه بگیرید.

۸) از پنجره‏ها و درها دور شوید. زیر میز پناه بگیرید و برای جلوگیری از حرکت آن، پایه‏های میز را محکم با دست بگیرید.

۹) اگر هنگام وقوع زلزله در راه پله هستید به سمت بالا یا پایین نروید، بنشینید و سر و گردن خود را با دست‌هایتان بپوشانید.

۱۰) اگر در حیاط مدرسه هستید از ساختمان، دیوار، سازه‏های بلند فولادی یا چوبی و از سبدهای بسکتبال دور شوید.

محمدرضا میرغلامی