پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

وطنم بنین


وطنم بنین

«بنین» كشوری در غرب آفریقاست مردمش فرانسه را به خوبی می دانند,زیرا مستعمره آن بوده اند اول آگوست ۱۹۶۰ میلادی, سالروز آزادی واستقلال بنین است از فرانسه پایتخت رسمی این كشور آفریقایی, پورتو نووو porto Novo است اما مركز سیاسی كشور در «كوتونو» قرار گرفته است

«بنین» كشوری در غرب آفریقاست. مردمش فرانسه را به خوبی می دانند،زیرا مستعمره آن بوده اند. اول آگوست ۱۹۶۰ میلادی، سالروز آزادی واستقلال بنین است از فرانسه. پایتخت رسمی این كشور آفریقایی، پورتو - نووو (porto-Novo) است اما مركز سیاسی كشور در «كوتونو» قرار گرفته است.

●انتخاب

شاید در بسیاری از نقاط جهان، برگزاری انتخابات امری عادی باشد اما برای آفریقا وضع متفاوت است. هنوز سیاهان این قاره در ابتدای راه دموكراسی هستند و هر قدمی در این راه، مشكلات وسختی های فراوان دارد. طبیعی است زمانی كه انتخاباتی (سالم و یا حتی ناسالم) برگزار شود، پیروزی بزرگی برای دموكراسی خواهان خواهد بود.

در ماه مارس سال جاری میلادی نیز یكی از این پیروزیها برای مردم بنین به دست آمد.آنها درتاریخ پنجم این ماه، برای انتخاب رئیس جمهور خویش رأی دادند؛ رئیس جمهوری كه باید در ۵ سال آینده، سیاستهای داخلی و خارجی بنین را رهبری كند. رقابت میان نامزدهای ریاست جمهوری امسال بنین، بسیار نزدیك و حساس بود. از طرفی، افراد زیادی نامزدهای ریاست جمهوری بودند و از طرف دیگر، تبلیغات (نسبتاً) مناسب، رقابت را نزدیك تر كرده بود. به طوری كه هیچ نامزدی پیش از برگزاری انتخابات، شانس «مسلم» رأی گیری نبود.

به هر ترتیب، انتخابات ریاست جمهوری بنین در تاریخ معین خود برگزار و پس از شمارش آرا، مشخص شد انتخابات به دور دوم كشیده شده است.در مرحله اول انتخابات، «یایی بونی» (yayi Boni) با كسب ۳۵ درصد آرا ، رتبه نخست را به دست آورد و «آدرین هوبجی» (Adrien Hougbedji) با ۲۴ درصد آرا دوم شد. از آنجا كه هیچ یك از كاندیداها نتوانست اكثریت مطلق را به دست آورد، ۲ نفر برتر برای تعیین رئیس جمهور به دور دوم پاگذاشتند. باید گفت افرادسرشناسی از این رقابت بازماندند از جمله سخنگوی سابق پارلمان و نیز پسر رئیس جمهور سابق بنین كه به ترتیب ، سوم و چهارم شدند.

به رغم آنكه كمیسیون برگزاری انتخابات، زمان بیشتری تا دور دوم درخواست كرد اما با رد خواسته كمیسیون مذكور، مرحله دوم ۱۴ روز بعد در تاریخ ۱۹ مارس برگزار شد. در این دور، بونی ۷۵ درصد آرا و رقیب او ربع آرا را به دست آوردند. به این ترتیب، «یایی بونی» با سوگند خود در ۶ آوریل سال جاری میلادی، رسماً رئیس جمهوری بنین شد.

●حاشیه انتخاب

جنجال همیشه زیباست، به خصوص اگر درباره سیاست باشد.انتخابات ریاست جمهوری بنین نیز حواشی خاص خود را داشت كه می توان از ورود چهره های جدید و نزول قدرت شخصیت های قدیمی سیاسی نام برد. در انتخابات اخیر، «ماتیو كركو» كه در ۱۰ سال گذشته رئیس جمهوری بنین بود، به دلیل پیروزی در ۲ دوره گذشته و براساس قانون اساسی، حق كاندیدا شدن در انتخابات را نداشت. «سوگلو» (Soglo) نیز كه در سالهای ۶ - ۱۹۹۱ رئیس جمهور بنین بود، به دلیل بالاتر بودن سنش از حد نصاب قانون اساسی، نمی توانست نامزد ریاست جمهوری شود. در نتیجه، رقابت بدون رئیسان جمهور ۱۵ سال اخیر بنین برگزار شد. مسأله دوم، عدم تغییر قانون اساسی به نفع سیاستمداران با نفوذ بود.

همانطور كه یاد شد، كركو به دلیل پیروزی در ۲ دوره متوالی، نمی توانست در این انتخابات نامزد شود؛ از آنجا كه در كشورهای مختلف جهان (بویژه آفریقا) ، سیاستمداران قدرتمند در چنین مواقعی قانون اساسی را به سود خود تغییر می دهند، تصور می شد كركو نیز دست به چنین كاری بزند. درست چندماه قبل، همین مشكل برای «موسونی» رئیس جمهوری اوگاندا بوجود آمد و او با اصلاح قانون اساسی! باز هم رئیس جمهور شد. اما كركو قانون اساسی را عوض نكرد و در عوض ، از آن اطاعت كرد، مسأله ای كه در كشورهای آفریقایی سابقه كمی دارد.

موضوع سوم، تعداد بسیار زیاد نامزدهای ریاست جمهوری بود. از آنجا كه محدودیتی برای كاندیداهای ریاست جمهوری وجود ندارد، در دوره اخیر ۲۶ نفر برای رقابت نام نویسی كردند. پس از اتمام دور اول، آمار نامزدهای نه چندان معروف، جالب بود به طوری كه نفر آخر، تنها ۳۴۱۹ رأی به دست آورد!

آخرین حاشیه به دور دوم انتخابات باز می گردد. در این مرحله كه بونی و آدرین مبارزه می كردند، بسیاری از سیاستمداران از بونی حمایت كردند. جالب ترین حمایت از طرف سوگلو (رئیس جمهور سابق بنین) بود. او كه در دور اول، پسرش مغلوب انتخابات (و در حقیقت بونی) شده بود، در مرحله دوم به طرفداری از بونی برخاست. بنینی ها می گفتند اگر فرزند سوگلو و بونی به دور دوم می رفتند، سوگلو حامی كدامیك می شد؟

به اعتقاد كارشناسان و ناظران بین المللی ، انتخابات ریاست جمهوری سال جاری در بنین، یكی از سالم ترین انتخابات آفریقا بوده است. این خبر، بیشتر از هركس برای مردم بنین خوشحال كننده است كه می توانند به «وطن» خود «افتخار» كنند.

هادی جرقوئیان