گوشها را پنبه بگذارید

آلودگی صوتی پایتخت

تحقیقات انجام شده مرکز کنترل کیفیت هوای تهران موید آن است که ۵۴۲ نقطه بحرانی به لحاظ صوتی‌در پنج منطقه ۶ ، ۷، ۹، ۱۱ و ۱۲تهران را شناسایی شده است که ۴۱۷ نقطه به مراکز آموزشی و ۱۲۵ نقطه نیز به مراکز درمانی اختصاص دارد.

براساس این تحقیقات اکثر بزرگراه‌ها و میادین پرجمعیت تهران در شرایط بحرانی قرار دارند ومیدان توحید تهران با ۹۳ دسی‌بل، آلوده ترین میدان از نظر آ‌لودگی صوتی است.

این تحقیقات استاندارد انرژی صوتی تعریف شده برای بیمارستان‌ها راتا ۴۰ دسی‌بل ذکر کرده و در همین حال به بیمارستانی در منطقه شش تهران اشاره کرده که این میزان به ۷۵ دسی‌بل رسیده است.

کارشناسان در حالی شهر بانکوک تایلند را با ۱۰۰ د سی‌بل آلودگی صوتی به‌عنوان آلوده‌ترین شهر دنیا معرفی می‌کنند که بر این باورند نبود کنترل برآلاینده‌های صوتی تهران رفته رفته این شهر را به آلوده‌ترین شهر دنیا تبدیل خواهد کرد.

دکتر ابراهیم رزم پا عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران آلودگی صوتی را شایع‌ترین علت کاهش شنوایی عصبی اکتسابی بالغین عنوان کرد و گفت: این بیماری هنگامی که به گوش آسیب می‌رساند دیگر قابل درمان نیست.

وی افزود: همه کسانی که در معرض آلودگی صوتی قرار دارند به نوعی دچار مشکلات صوتی هستند اما زمانی متوجه بیماری خود می‌شوند که بیماری آنها به مرحله‌ای رسیده است که دیگر قابل برگشت نیست.

رزم پا تصریح کرد: اصولا سر و صدای زیاد و آلودگی صوتی نوعی عامل استرس‌زای بیولوژیک است که نه تنها بر سیستم شنوایی بلکه بر کل بدن انسان تاثیر می‌گذارد.

بدین صورت که باعث تحریک سیستم اعصاب مرکزی ،تاثیر برسیستم غده هیپوفیز و آدرنال،ایجاد اختلالات هورمونی وعدم سلامت می‌شود وهنگامی که باعث کاهش شنوایی شود شخص نمی‌تواند به راحتی با افراد اجتماع ارتباط برقرار کند واین خودباعث کاهش کیفیت زندگی و سلامت روانی اومی‌شود وباری را بردوش اجتماع وجامعه می‌گذارد.

رزم پا با بیان اینکه دستگاه شنوایی عصبی بعضی افراد آسیب‌پذیرتراز دیگران است گفت: در افراد بور وچشم آبی این حساسیت و آسیب‌پذیری بیشتر از سایر افراد است.

به گفته وی دستگاه عصبی شنوایی در سیاه پوستان کمتر از سفید پوستان نسبت به آلودگی صوتی آسیب‌پذیر است.

وی افزود: بعضی از داروها همچون آسپرین و داروهای ادرار آور اثر سمی بر سلول‌های شنوایی دارند وافرادی که از این داروها استفاده می‌کنند در صورتی که در معرض آلودگی شدید قرار گیرند اعصاب شنوایی آنان بیشتر آسیب‌ خواهد دید.

رزم پا از راهنمایان باند فرودگاه ، کارگران مته کار، آهنگران، نجاران ، کارگرانی که در کارخانه‌های ریسندگی و بافندگی ویا چاپخانه‌های دارای ماشینهای با سرو صدای زیاد ،شکارچیان، افراد نظامی، موسیقی‌دان‌ها ویاکسانی که دایما از واکمن باصدای بلنداستفاده می‌کنند را گروههایی عنوان کرد که دچاراین مشکلات خواهند شد .

وی تاکید کرد: باید استانداردهای آلودگی صوتی تعریف شود تا بتوان آلودگی صوتی را کنترل وکارخانجات را ملزم به رعایت استانداردهای صوتی کرد.

در این میان کارشناسان محیط زیست معتقدند که آلودگی صوتی نه تنها بر روی انسان بلکه بر روی گیاهان و حتی بناهای ساختمانی نیز تاثیر می‌گذارد و باعث آسیب دیدن آنها می‌شود.

فرشته سادات میرطاهری کارشناس مسئول دفتر امور آزمایشگاه‌های سازمان حفاظت محیط زیست در مورد آلودگی صوتی ومضرات آن گفت که تحقیقات نشان می‌دهد که رشد گیاهان بر اثر سروصدای بلند کاهش چشمگیری می‌یابد.

وی افزود: مهاجرت بی‌موقع حیات وحش و پرندگان، سقط جنین،خونریزی گوش، بی‌اشتهایی ،‌بروز حالت پرخاشگرانه ،‌کاهش شیر در حیوانات شیرده وکوتاه شدن طول عمر از جمله اثرات سروصدای زیاد برجانوران است.

میرطاهری گفت: ازمهمترین آثار آلودگی صوتی وارتعاشات براجسام بی‌جان خساراتی است که به نواحی مسکونی و زمین وارد می‌شود.

به گفته وی شکسته شدن شیشه و ایجاد شکاف در ساختمان‌ها از جمله این اثرات است.

میرطاهری افزود: در جهان صنعتی امروز سروصدای زیست محیطی شامل سروصدای ناشی از ترافیک جاده‌ای ،ترافیک هوایی وقطارها،صنایع ساخت وسازها و نیز فعالیت‌های معمول است اما بررسی‌ها نشان می‌دهد اولویت اول مشکل آلودگی صوتی در شهرهای بزرگ ناشی از ترافیک است.

میرطاهری گفت: یکی از مهمترین اثرهای آلودگی صوتی کاهش قدرت شنوایی است واثرات غیرمستقیم آن برروی انسان شامل کاهش ضربان قلب ، حساسیت عصبی ،گرفتگی عضلانی، خستگی روح و جسمی، سرگیجه و از دست دادن تعادل بدن ،امراض قلبی و در نهایت مجموع این اثرها درانسان ایجاد خستگی و بی‌حوصلگی است که از بازدهی فکری وجسمی می‌کاهد.

وی افزود: نتایج زیانبار آلودگی صوتی بر انسان در دراز مدت به‌طور مستقیم با اثرگذاری بر دستگاه عصبی انسان ایجاد می‌شود که این امر نشان‌دهنده نیاز به توجه ویژه وکاهش آلودگی صوتی و بررسی اثرات ناشی از آ‌ن است. برخی از کارشناسان نیز معتقدند که آلودگی صوتی به علت ناملموس بودن مورد بی‌توجهی افکار عمومی قرار می‌گیرد تا جایی که اکثر افراد شنیدن صداهای غیر استاندارد و تحمل آ‌لودگی صوتی را یکی از خصایص و ویژگی‌های زندگی در کلانشهرها می‌دانند.مسئول واحد صوت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ،کاهش قدرت شنوایی ، احساس خستگی، عصبانیت ،پایین آ‌مدن قدرت یادگیری درکودکان ، افزایش فشار خون وکاهش وزن نوزادان درهنگام تولد را اثرات شناخته شده آلودگی صوتی عنوان می‌کند .

مهندس حسین مهرآوران گفت: مناطق مرکزی و پرترافیک تهران آلوده‌ترین مراکز صوتی محسوب می‌شود که پیامدهای آن نیز ملموس و مشهود است.

مهرآوران افزود: اصلی‌ترین مشکل آ‌لودگی صوتی در تهران نبود استاندارد برای منابع آ‌لوده کننده صوتی بویژه در بخش صنعت وتولید است واین در حالی است که حمل ونقل عمومی ، فرودگاه‌‌ها،راه‌آهن ،کارخانجات وصنایع منابع پیوسته آلودگی صوتی در شهرها محسوب می‌شود.

وی گفت: استفاده از تکنولوژی‌های قدیمی (هواپیما، خودرو و قطار) که در آن استانداردهای صوتی در نظر گرفته نشده است این مشکل را دو چندان کرده است.

این کارشناس عنوان کرد: درتمامی مراکز تحت آزمایش این شرکت استانداردهای صوتی رعایت نشده است و حتی در برخی از اندازه‌گیری‌ها تفاوت فاحشی با حد استاندارد وجود داشته است.

وی گفت: بر اساس تحقیقات انجام شده صدای خارج شده از اگزوز موتورسیکلت ها بیشترین سهم را در ایجاد آلودگی صوتی شهر تهران دارد.

مسئول واحد شرکت کنترل کیفیت هوا در مورد راهکارهای موجود برای کاهش آلودگی صوتی نیزاظهارداشت: در هریک از این راهکارها در ابتدا باید بین منبع صدا و دریافت کننده صدا سدی بوجود آورد.

وی گفت: شیوه‌های مرسوم در کشورهای توسعه یافته مجبور کردن تولیدکنندگان وصنعتگران به رعایت استانداردهای صوتی استفاده از دیوارهای صوتی ،آسفالت‌های متخلخل ،فضای سبز وخاکریزهای صوتی و دیوارهای صوتی در کنار اتوبان‌ها است.

درکشورهای توسعه یافته مقابله با آ‌لودگی صوتی بخش جدایی ناپذیر از برنامه‌ریزی در مناطق مسکونی، حمل ونقل وتاسیسات صنعتی و مدیریت شهری است واستانداردهای صوتی مورد توجه تولید کنندگان و صنعتگران قرار دارد ولزوم رعایت این استانداردها نیز از سوی دولت به شدت کنترل می‌شود.

مهندس مهدیه بوبه رژ کارشناس مسئول بخش آ‌لودگی صوتی دفتر بررسی آ‌لودگی هوا سازمان حفاظت محیط زیست نیز گفت: نقاطی که دارای آلودگی صوتی بحرانی در تهران هستند به تدریج بر اساس کاربری محل و اهمیت آن شناسایی می‌شود.

وی افزود: با این اطلاعات می‌توان شبکه کاهش آلودگی صوتی را ایجاد و با اطلاعات دقیق از موقعیت محل و شناسایی نقاط بحرانی اقدام به راه‌‌اندازی ایستگاه‌های سیار سنجش آلودگی صوتی کرد.

کارشناس مسئول بخش آلودگی صوتی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به وضعیت اجرای استاندارد آلودگی صوتی در صنعت خودروسازی کشور گفت: این استاندارد سال گذشته تصویب و از ابتدای سال ۸۵ در حال انجام مراحل اجرایی طرح با همکاری خودروسازان است.

بر این اساس صاحبان واحدهای خودرو سازی اطلاعات خود را در زمینه بخش فنی خودرو در اختیار سازمان قرار داده وبعداز بررسی‌های لازم از خودرو به صورت تصادفی تست به عمل می‌آید.

بوبه رژ افزود: پس از مشخص شدن سطح تولیدی صدا توسط خودروسازان و انجام تست تصادفی از خودرو اگر مورد قبول واقع نشود خودروساز بر اساس مصوبه شورای عالی محیط زیست موظف به رعایت استاندارد است.

با توجه به اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حفاظت محیط زیست که نسل امروز ونسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند وظیفه عمومی تلقی می‌شود و ازاین رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آنکه با آ‌لودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آ‌ن ملازمه پیدا کند ممنوع است.

وظایف اساسی سازمان محیط زیست نیز شامل مطالعه عوامل مخرب وآلاینده‌های مختلف محیط زیست به کارگیری فناوری‌های سازگار با محیط زیست و ارائه دستورالعمل‌های زیست محیطی برای مکان‌یابی محل استقرار واحدهای صنعتی بزرگ ،‌گسترش همکاری‌های منطقه‌ای در زمینه محیط زیست، تهیه وتدوین ضوابط واستانداردهای زیست محیطی برای مدیریت وبهره‌برداری از منابع آب ،خاک وهوا ،‌کنترل دخالت‌ در اکوسیستم‌ها برحسب ظرفیتهای طبیعی آنها وگسترش آگاهی زیست محیطی است.

جمع‌آوری ،نگهداری و نمایش گونه‌های گیاهی و جانوری از طریق ایجاد موزه‌ها و نمایشگاه‌های مختلف واعمال نظارت و دخالت قانونی برای پیشگیری ومنع ورود آلاینده‌ها به منابع زیست محیطی از اصلی‌ترین دلایل تشکیل سازمان حفاظت محیط زیست عنوان شده است.

ف- اسحاقی