حفظ جان به کمک فناوری

یک تیم از روان شناسان آمریکایی وسیله ای را طراحی کرده اند که می تواند در نحوه رانندگی انسان ها در آب و هوای بارانی و بد, تغییرات اساسی دهد تا در آینده رانندگان با ایمنی بیشتری در جاده های بارانی و برفی برانند و کمتر تصادف کنند

یک تیم از روان‌شناسان آمریکایی وسیله‌ای را طراحی کرده‌اند که می‌تواند در نحوه رانندگی انسان‌ها در آب و هوای بارانی و بد،‌ تغییرات اساسی دهد تا در آینده رانندگان با ایمنی بیشتری در جاده‌های بارانی و برفی برانند و کمتر تصادف کنند.

«آرام‌تر برانید»، «احتیاط کنید». رانندگان این جملات را که هر سال با فرارسیدن فصل پاییز و زمستان در جاده‌ها نصب می‌شود یا از سوی مسئولان جاده‌ها و پلیس برای سالم‌ماندن در باران، برف و توفان گفته می‌شود، می‌شناسند اما اریک نلسون، روان‌شناس و محقق در دانشگاه جورج ماسون آمریکا می‌گوید موقعی که شما در جاده هستید، چنین راهنمایی‌هایی اغلب سودمند نیست.

رانندگان نمی‌دانند در موقعی که جاده خیس است سرعتشان را چقدر باید کاهش دهند و حداقل و حداکثر سرعتشان چند کیلومتر باید باشد تا شرایط رانندگی ایده‌آل را برایشان تضمین کند. راهنمایی‌های کمی در این مورد به آنها داده می‌شود. ‌میزان بارش در یک جاده می‌تواند از دقیقه‌ای به دقیقه دیگر تغییر کند که این مسأله بسرعت شرایط پرخطری را برای آنها ایجاد می‌کند. نلسون می‌گوید؛ تعداد زیادی از تصادفات به این دلیل که افراد دچار احساس ناایمنی کاذب می‌شوند، بعد از این که باران متوقف می‌شود و جاده‌ها هنوز خیس است، رخ می‌دهد.

برای دادن راهنمایی‌های تخصصی‌تر در آب و هوای بد، نلسون و چهار محقق دانشگاه جورج ماسون کیلومترشماری را ساختند که به طور پیوسته با استفاده از اطلاعات اخذشده توسط برف پاک‌کن‌ها، درجه دما و سنسور‌های کشش چرخ‌های ماشین پیشنهادات جدیدی را برای سرعت ارائه می‌کند. نام این وسیله «محدوده سرعت برای شرایط سخت» است.

اکنون سازندگان این وسیله ایده‌شان را به ثبت رسانده‌اند و امید دارند که در آینده نزدیک این وسیله یکی از مشخصات ماشین‌های استاندارد باشد.

این وسیله موقعی که نلسون و گروهش اطلاعات تصادفات در آمریکا را مورد کاوش قرار دادند، به وجود آمد. آنها دریافتند که طبق آمار اداره کل فدرال بزرگراه‌های آمریکا، یک چهارم تصادفات در آمریکا در آب و هوای بد اتفاق می‌افتد و تقریبا هر سال ۷۴۰۰ نفر در آب و هوای بد در این کشور کشته می‌شوند. این آمارها به آنها یک ایده داد؛ برای کاهش این آمار چه کار می‌توان انجام داد؟ بر اساس آموزه‌های روان‌شناختی، گروه چند تغییر در طراحی برای کیلومترشمارهای حساس به آب و هوا ایجاد کرد و آن را با ۳۰ آزمودنی امتحان کرد. برای هر یک از این آزمودنی‌ها وسیله‌ای شبیه بازی ویدئویی همراه با چرخ که رانندگی در یک جاده که دوره‌های مختلفی از آب و هوای بسیار سرد و توفانی را شبیه‌سازی می‌کرد، استفاده کردند. در این تحقیق، کیلومترشمار روی یک صفحه تلویزیون یا کامپیوتری نشان می‌داد که راننده چه موقع با آب و هوای بد یا شرایط نامطلوب دیگر همچون یک جاده شنی مواجه می‌شود. گروه همچنین از رنگ‌ها برای هشدار به راننده استفاده می‌کرد. این رنگ‌ها که از قرمز درخشان تا زرد بود، بر اساس جاده و شرایط آب و هوایی که راننده در آن قرار داشت، یک سرعت پیشنهادی به او می‌داد.

طبق آمار اداره کل فدرال بزرگراه‌های آمریکا، تقریبا هر سال ۷۴۰۰ نفر به خاطر رانندگی در آب و هوای بد در این کشور کشته می‌شوند

در حقیقت تا زمانی که شرایط جاده بهبود یابد، یک تصویر با کلمه «سرعت» و دو پیکان در گوشه راست کیلومترشمار نشان داده می‌شد. نلسون می‌گوید، برای افراد پیروی از این تصویر ساده‌تر از پیروی از جمله «آرام برانید» یا دیدن تصاویر، برف یا باران ‌است. به این دلیل که موقعی که شما رانندگی می‌کنید، نمی‌توانید به چند نمایشگر پیچیده نگاه کنید تا بفهمید که باید ۶۰ کیلومتر برانید.

شما نیاز دارید بتوانید با شتاب چیزی را بخوانید و کاهش سرعت‌تان به صورت شهودی است. بنابراین، رانندگان بدون آموزش و سریعا نحوه کارکرد این ابزار را یاد می‌گرفتند و موقعی که صفحه کیلومترشمار فعال می‌شد‌ از سرعتشان می‌کاستند.

● سرعت‌های هوشمند

بسیاری از تکنولوژی‌هایی که می‌توانند از این وسیله در ماشین‌ها حمایت کند، اکنون وجود دارد. برای این وسیله چند سنسور دما لازم است که بتواند مثلا به ما بگوید نوع رطوبت در هوا چیست، مه یا چیز دیگری است. سنسورهای نوری لازم است که بگویند چقدر آب در جاده وجود دارد. ویژگی‌های دیگری که بتواند محدوده سرعت در شرایط سخت را اطلاع دهد شامل سنسورهایی است که میزان آب در شیشه جلوی ماشین را اندازه بگیرد و برنامه جهت‌یابی است که محدودیت سرعت در مناطق مختلف جاده را پیگیری می‌کند. ایده‌آل روان‌شناسان این است که این وسیله اطلاعات را برای کمک به راننده جمع‌آوری کند تا او یک سرعت مناسب را برگزیند و تصادف نکند.

گروه همچنین بر این واقعیت استناد می‌کند که بسیاری از تولیدکنندگان خودرو به سمت ساختن صفحه نمایش دوجداره شیشه‌ای (LCD) حرکت می‌کنند که می‌تواند این وسیله را در کیلومترشمارهای فعلی ماشین‌ها بسادگی تنظیم نرم افزار پوشش دهد. مانک می‌گوید؛ صنعت ساخت اتومبیل همیشه در جستجوی راه‌هایی است که بتواند تولیدش را بهبود ببخشد و وسیله محدوده سرعت در شرایط سخت یک ابزار نسبتا کم هزینه است. این اختراع حداقل نیاز به دو سال دیگر برای تکمیل‌شدن دارد، اما روان‌شناسان از همین الان به فکر تولید انبوه آن با همکاری مدیران و مسئولان کارخانه‌های بزرگ تولید خودرو هستند.

محمد ملکی