جغد شومی که هنوز نرفته است

اعتیاد بدون شک یکی از تلخ ترین و قبیح ترین واقعیات جهان امروز و کشورمان است نام اعتیاد را می توان در کنار واژگانی مانند طلاق,فقر,سرقت و شنید

اعتیاد بدون شک یکی از تلخ ترین و قبیح ترین واقعیات جهان امروز و کشورمان است .نام اعتیاد را می توان در کنار واژگانی مانند طلاق،فقر،سرقت و ..شنید. به نظر می رسد سرعت مبارزه با اعتیاد در کشور همچنان کند است. رواانشناسان معتقدند اصلی ترین راهکار برای مقابله با اعتیاد پیشگیری است . ایجاد نگرش صحیح میان افراد در خصوص مسئله اعتیاد اصلی ترین مانع در برابر افتاد جوانان به دام مواد مخدر است . البته در این زمینه نقش خانواده بسیار مهم و حیاتی است. نوع نگرش والدین به مصرف مواد، تعداد فرزند زیادتر از کنترل خانواده و درگیری والدین تاثیر مهمی در اعتیاد فرزندان دارد.در بحث خانواده می توان به داشتن الگو و معتاد در خانواده و مدل نگرش والدین به مصرف مواد، تعارض و درگیری والدین، فرزند زیاد و ناتوانی در استفاده از اصول منطقی فرزندپروری نیز اشاره کرد. کودکان بیش از همه از والدین خود تاثیر می پذیرند. آگاه سازی والدین یکی از مهم ترین بخش های موثر در هر برنامه پیشگیری از اعتیاد می باشد.

با این حال اعتیاد همچنان ویرانگر است و در کشورمان نیز به صورتی جدی وجود و نمود دارد . توزیع کنندگان مواد مخدر در کشور بدون شک مجرمانی هستند که باید به سخت ترین نحو ممکن با آنها برخورد شود زیرا سخت ترین ضربات ممکن را به افراد و جامعه وارد می کنند.دشمنان سلامت افراد و جامعه در این خصوص سعی دارند مواد مخدر صنعتی و روانگردان جدید رانیز در قالبهایی متنوع به دست جوانان برسانند.در واقع در سالیان اخیر مافیای مواد مخدر در ایران سعی دارند تا مشتریان خود را به سمت محصولات جدیدی مانند شیشه ، کراک و قرصهای روان گردان سوق دهند. این مواد مخدر میزان اعتیاد بالاتری دارند و یکبار استفاده از آنها برای همیشه می تواند به زندگی عادی فرد پایان دهد. این نوع از مواد مخدر فشرده شده مخدر های قوی ای است و از همین رو نیز اعتیاد بیشتری را در پی خواهد داشت. البته تولید کنندگان این محصولات که غالبا کشورهای پاکستان و افغانستان هستند با افزودن مواد شیمیایی به این مخدر ها برخی از عوارض ظاهری این نوع از مخدر ها را کاهش دادند. به عنوان مثال یک معتاد به شیشه دیگر لاغر و نحیف نیست بلکه حتی ظاهری موجه دارد و همین امر نیز منجر به آن می شود که اطرافیان تا مدتی به اعتیاد آن شخص پی نبرند. اما آمار و شواهد حاکی از آن است که استفاده از مواد مخدر جدید در کشور در حال رشد است .

مبارزه با این جغد شوم،یعنی اعتیاد نیاز به کاری عمومی دارد.در این خصوص همه باید احساس مسئولیت کنند.خانواده در این خصوص مهم ترین نهاد محسوب می شود. کودکان بیش از همه از والدین خود تاثیر می پذیرند. آگاه سازی والدین یکی از مهم ترین بخش های موثر در هر برنامه پیشگیری از اعتیاد می باشد. برخلاف نوجوانان که معمولاً شیوع مصرف را بیش از حد واقعی آن فرض می کنند، مطالعات مختلف نشان داده اند که همواره والدین میزان شیوع سوء مصرف مواد را کمتر از میزان و اقعی آن تخمین می زنند و درنتیجه خطر آن را نیز احساس نمی کنند و اغلب باور ندارند که این مشکل برای فرزندان آنها نیز ممکن است پیش بیاید.درابتدا والدین باید از خطر اعتیاد آگاه شده و در مورد پیشگیری از آن احساس مسئولیت نمایند. این آگاه سازی می بایست به طور مکرر از راه های مختلف مانند خواندن کتاب، جزوه، روزنامه، شرکت در جلسات مشاوره، سمینار، پیوستن به تشکیلات والدین انجام شود. آگاه سازی والدین شامل ابعاد مختلف می باشد.

از سوی دیگر والدین باید ارتباط مناسب و مستمری با مدرسه و محل تحصیل فرزندان خود داشته باشند. تا از وضعیت درسی، اخلاقی، رفتاری و دوستی های او اطلاع یابند و در صورت لزوم از معلمین و مسئولین مدرسه یا دانشگاه کمک گیرند.به تغییرات رفتاری، افت تحصیلی، وجود مشکلات خُلقی مثل افسردگی یا اضطراب آنها توجه شود چرا که اینها هم مسبب روی آوردن به مواد و هم ناشی از آن است و جهت رفع و درمان آنها با مراجعه به مشاورین و روانشناسان اقدام نمایند.

نکته مهمی که در اینجا می خواهیم نسبت به آن تاکید کنیم به تلاشهایی باز می گردد که باید نهادهای فرهنگی کشور و خانواده ها در راستای ایجاد پویایی در نسل جوان کنند. اما باید دانست تلاش های امنیتی تنها یکی از ابعاد گسترده مبارزه با پدیده اعتیاد است. یکی دیگر از مهمترین ابعاد مبارزه با اعتیاد کارهای فرهنگی است. بر اساس آمار بیشتر افرادی که دچار اعتیاد می شوند جوانان و نوجوانان هستند.بسیاری از جوانانی که به دام اعتیاد می افتند به خاطر معضلات فرهنگی و اجتماعی است. والدین ما هنوز طرز برخورد با یک نوجوان که در سن بلوغ است را به طور صحیح نمی دانند و کسی هم به جوانان ما نگفته است که چگونه و چرا باید با پدر و مادر خود ارتباطات صحیح و صمیمی داشته باشند.شاید امروز فکر ریشه کن شدن اعتیاد و رخت بر بستن این دیو پلید از کشورمان آرزویی دور بنماید اما باید دانست که با فرهنگ سازی ، ایجاد الگوهای رفتاری و از همه مهمتر نهادینه کردن ارزش های دینی می توان به این معضل پایان داد. بی شک آموزش های گسترده برای خانواده ها و جوانان در آموزش و پرورش ، دانشگاه ها، رسانه و.. می تواند از وقوع اعتیاد به مواد مخدر جلوگیری کند.

در نهایت اینکه مبارزه با مواد مخدر متاثر از اقدامات و تصمیمات اتخاذ شده است. اگر تصمیم‌گیریها به سمت اختصاص کلیه منابع در جهت مقابله سوق یابد می توان توقع داشت که در آینده پیامد‌های مناسبی حاصل شود.

باید توجه داشت دقیقا مطابق آنچه بارها اعلام شده و مسئولین نیز برآن تاکید دارند،که همه ظرفیت‌ها در اختیارنیروی انتظامی و پلیس نیست و

نمی توان این انتظار را داشت که پلیس به صورت یک وجهی با پدیده اعتیاد به مقابله بپردازد لذا ضروری است همدلی مناسبی ما بین دستگاه‌هایی که به صورت موازی در بخش‌های پیشگیری و درمان با پلیس همکاری دارند ایجاد شود تا از این طریق مسیر برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده هموارتر گردد. خوشبختانه این همکاری وجود دارد اما هنوز به نقطه مطلوب نرسیده است و ما باید برای رسیدن به این مهم اقدامات جدی را در دستور کار قرار دهیم.همانطور که مقابله می ‌تواند در امر پیشگیری موثر باشد، پیشگیری نیز تاثیر مستقیمی در امر مقابله دارد لذا نیاز به حضور موثر مردم در این مقوله به شدت احساس می شود تا در یک تلاش همگانی درک و فهم بیشتری از پیشگیری و درمان در جامعه شکل گیرد.

سحاب فاطمی