چهارشنبه, ۲۷ تیر, ۱۴۰۳ / 17 July, 2024
یادداشت های نوروزی(2):نوروز و خانه نشینی رسانه ای
![یادداشت های نوروزی(2):نوروز و خانه نشینی رسانه ای](/web/imgs/21/151/1fj0t1.jpeg)
باز هم نوروز از را ه میرسد این آیین دیرپای ملی که به واسطه قدمتش گاه آن را آیینی پیش آریایی میدانند.. نوروز یعنی بهار و بهار خبر از نو شدن میدهد. ایرانیان طی قرون در پاسداشت این آیین طبیعی- فرهنگی- اساطیری کوشا بوده اند. اما در روزگار مدرن که همه چیز در حال دگرش ذات و ماهیت خویش است؛ گویا رسوم و آیینها نیز بیش ازهر زمان دیگری از جنبه ذهنی - جان چو دیگر شد جهان دیگر شود- و نمادی خویش خارج گشته و بدل به نهادی عینی گشته اند با کارکردی خاص. کارکرد نوروز زمانی از همان لحظه ای که استحاله خویش را از یک " طرح یا سیستم فکری" به یک " نهاد" آغاز نمود؛ احوالپرسی بود و ابراز عشق و خانه تکانی و مهمانی رفتن و پذیرایی از اموات و چیزهایی از این دست؛ اما هر چه مدرنیته بر مدرن بودن خویش بیشتر اصرار ورزید و بدل به پسا- مدرنیته شد و مهر خویش را بر پیشانی انسانها حک کرد؛ انسان به پیشواز نوروز رفته نیز پست مدرن شد؛ انسانی که نوروز را به شیوه پست مدرن چشن میگیرد و پاس میدارد. حال کارکردهای نوروز اینها هستند: خانه نشینی های مدام و خسته کننده، چشمها را خسته کردن از خیره شدن به صفحه تلویزیون، تبدیل شدن دید و بازدید های "غیر ضرور" و حتی " ضرور" اما پرهزینه به ارسال پیامک و در نتیجه اختلالهای فزاینده در اپراتورهای تلفن همراه، تلنبار شدن جاده های غیراستاندارد از قطار اتومبیلهایی که اکثرا به مقصد شمال کشور درحرکت اند؛ خالی شدن فروشگاهها از تمامی اجناس بنجل و تاریخ مصرف گذشته تنها به دلیل ارزان بودن؛ و اما مهمتر از همه اینها سبکی از زندگی ایام نوروز که من آنرا " خانه نشینی رسانه ای" مینامم. اتخاذ این سبک و شیوه زندگی در نوروز امسال بنا به دلایلی بسیار چشم گیرتر خواهد بود: به دلیل سهمیه بودن بنزین بسیاری از دارندگان خودروهای شخصی که جزء اقشار متوسط و پایین جامعه هستند از سفر اجتناب خواهند کرد؛ بسیاری از دید و بازدیدهای پرهزینه خارج استانی اصولا انجام نمیشود؛ دید و بازدیدهای کم هزینه تلفنی و از طریق پیامک خواهد بود؛ تصادفات رانندگی هفته نخست سال میزان سفرهای نیمه دوم را به شدت کاهش خواهد داد؛ به دلیل نبود پول نقد در بانکها و استفاده بیش از اندازه از کارتهای اعتباری بسیاری از دستگاههای خودپرداز یا از کار خواهند افتاد و یا خالی خواهند بود؛ و در نهایت و مهمتر از همه گفتمان تبلیغ شده از سوی سیستم رسانه ای – رادیو و تلویزیون- گفتمان خانه نشینی خواهد بود. نوروز که میشود؛ رسانه به سیاق سالهای گذشته- اما امسال شدیدتر و غلیظتر- هر چه بیشتر رنگ و بوی نا- ملی به خود میگیرد. برنامه ها به دو دسته تقسیم میشوند: اول تولیدات داخلی که شامل موارد ذیل هستند:
-هر شبکه یک سریال ایرانی ویژه ایام نوروز با طرح مطالب به شدت ایدئولوژیک و تکراری ترجیحا طنزهای کم مایه.
-شوهای تلویزیونی به شدت نازل حاوی گفتگوهای کلیشه ای در باب بهار و طبیعت..
- نمایش مسابقه ها و کنسرتهای داخلی با نشان دادن تصاویر خواننده ها
و تولیدات خارجی که شامل هر شبکه هر روز یک فیلم سینمایی ترجیحا هالیوودی میباشد.
و بطور کلی نمایشی در جهت پرهیز شهروندان از حضور در عرصه عمومی.
آنچه نوروز امسال را – که از سوی سازمان ملل نیز بعنوان یکی از اعیاد رسمی ثبت جهانی شده است- در تاریخ معاصر ایران حیاتی میسازد؛ پرهیز و اجتناب شهروندان از " خانه نشینی " ای است که بدل به گفتمانی غالب شده است. خروج از خانه نه فقط به دلیل سنت قدیمی دید و بازدید از فامیل- حرکتی از خانه خود به خانه دیگری یا از یک فضای بسته به فضای بسته دیگر- بلکه باید به دلیل انجام حرکتی از خانه- عرصه خصوصی- به شهر- عرصه عمومی- از سوی شهروندان جدی گرفته شود. عرصه عمومی شهری حاوی میادین، خیابانها، پارکها، آثار باستانی، موزه ها و محیطهای فرهنگی, سینما و جاهایی از این دست است. چنین حرکتی بی شک ایجاد کنشها و تعاملاتی را در پی دارد که ضرورت آن امروز بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. برای پرهیز از هزینه ها و رویدادهای غیر قابل پیش بینی میتوان شهرهای استان حود را بعنوان مقصد چنین حرکتی برگزید. نوروز امسال باید پاسداشت عرصه های عمومی و فضاهای باز باشد و گریختن از عرصه خصوصی و فضاهای بسته- حتی فضای بسته و متحرکی همچون اتومبیل. نوروز که میرسد ایرانیان خانه ها را آب و جارو میزنند چراکه اگر "فروهرها"- همان روان آدمی یا نوعی همزاد آدمیان یا خود آسمانی آنها- بیایند و خانه و کاشانه شان را پاکیزه نبینند ناراحت میشوند و دعا و برکت از آن مردم و خانه ها راخت بر میبندد. حال " فروهرها" عرصه های عمومی را ماوای خویش ساخته اند و کنشهای متقابل ایرانیان در این عرصه ها نوعی آگاهی از احوال خود و دیگری است شاید که آن دیگری همزاد خود آنها باشد. " آگاهی" از احوال و اوضاع همدیگر نیازی است بس سترگ که تمامی ایرانیان از هر طبقه که هستند در شرایط امروز بدان نیازمندند. سال کهنه که نفسهای آخر خویش را میکشد با خیرات و حلوا و شیرینی بر سر خاک مردگان خویش میرویم و امسال این نیاز هم دوچندان است چرا که مردگان این سال عاشق ترین زندگان بودند.
به سفره هفت سین نگاهی بیاندازیم: "سبزه" نودمیده است و " سنبل" خوش بروبو و خوشبو، " سیب" که میوه ای بهشتی نام گرفته است و نمادی از زایش است؛ " سمنو" این مائده تهیه شده از جوانه گندم..."سنجد" که بوی برگ و شکوفه درخت آن محرک عشق و دلباختگی است؛ " سیر" که از دیرزمان به عنوان دارویی برای تندرستی شناخته شده است؛ دانه های " سپند" ( = اسفند) که نامش به معنی " مقدس" است.....و نیز " شمع" که روشنایی و نامش آتش را به یاد میآورد؛ تخم مرغ که تمثیلی از نطفه و باروری است. کاسه زلال آب به نشانه همه آبهای خوب جهان و ماهی زنده د رآب، به نشانی تازگی و شادابی، نقل و شیرینی و..... این همه زندگی این همه پاکی و این همه قداست پس بیایید با بی اعتنایی به گفتمان غالب " خانه نشینی رسانه ای" هفت سین های امسال را در فضاهای باز پهن کنیم حتی اگر شده بر سفره دل و زبان و کردار. نوروز امسال را بدل به بستر و زمینه یک عرصه عمومی غنی و نوین سازیم. عرصه ای که خبر از عشق آدمی به هم نوع و هموطن خویش میدهد.
تعمیرکار درب برقی وجک پارکینگ
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
فروش انواع ژنراتور دیزلی با ضمانت نامه معتبر
ایران مسعود پزشکیان علی باقری عزاداری پزشکیان دولت چهاردهم دولت رئیس جمهور ترور انتخابات دولت سیزدهم سعید جلیلی
قتل زمین لرزه خوزستان زلزله هواشناسی افغانستان تیراندازی شهرداری تهران شاهچراغ پشه آئدس تب دنگی سازمان هواشناسی
عربستان سعودی اقتصاد ایران قیمت طلا قیمت خودرو قیمت دلار خودرو ترافیک ایران خودرو همستر کامبت بازار خودرو حقوق بازنشستگان
عزاداری محرم لیلی رشیدی الناز شاکردوست تلویزیون سریال مهران غفوریان دفاع مقدس مداحی سینمای ایران
فناوری
رژیم صهیونیستی دونالد ترامپ اسرائیل فلسطین غزه ترامپ آمریکا جنگ غزه ترور ترامپ روسیه ایالات متحده آمریکا جو بایدن
پرسپولیس فوتبال علیرضا بیرانوند استقلال رئال مادرید کیلیان امباپه یورو 2024 باشگاه پرسپولیس رامین رضاییان تیم ملی اسپانیا تیم ملی انگلیس باشگاه استقلال
خودروهای وارداتی دیابت ناسا شیائومی هوش مصنوعی کد مورس اپل
تخم مرغ کاهش وزن رژیم غذایی گرمازدگی جذام