جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
سرمشق گمشده: طبیعت بشر
مورن، ادگار (1370)، سرمشق گمشده: طبیعت بشر، ترجمه ی علی اسدی، تهران: انتشارات سروش.
« انسان چه خیال باطلی است؟ چه موجود بدیعی، چه غولی؟ چه فاجعه ای، چه موجود متضادی، چه اعجوبه ای! داور هر چیز، کرم احمق زمین، حافظ حقیقت، گنداب عدم یقین و خطا؛ شکوه و مطرود جهان. چه کسی این چیز در هم و بر هم را از هم جدا می کند؟ » - پاسکال –
ادگار مورن نویسنده و جامعه شناس فرانسوی که از پیشگامان پژوهش در علوم میان رشته ای فرانسه محسوب می شود، و انسان را در مثلث نوع _ فرد _ جامعه در نظر می گیرد، جهان را متشکل از سه لایه ی بر روی هم قرار گرفته می داند: 1- انسان – فرهنگ / 2. زندگی – طبیعت / 3. فیزیک و شیمی.
مورن پرسش ساده ای را برای خود در این راستا مطرح می کند: «ما کی هستیم؟ انسان در این جهان کیست؟». این پرسش همان گونه که او خود نیز بیان می دارد، پرسشی به ظاهر ساده و مطرح در سنین کودکی و نوجوانی هر انسانی می بایست باشد، که با ورود به یادگیری ها و محیط های دانشگاهی و اجتماعی به فراموشی سپرده، خفه و به ابتذال کشیده می شود. مورن در رابطه با خودش می نویسد: « اینک، پس از آن که برای خود رضایت نامه ای امضاء کرده ام، باید خود را سرزنش کنم که چرا نزدیک به بیست سال این پرسش بنیادی را در خود خفه کرده بودم.» او سال 1968 که از نو پرسش های نخستین برایش زنده می شود، پژوهش خود را در زمینه ی زیست شناختی از نو سر می گیرد و به نظریه اش پیرامون ارتباط علوم گوناگون اجتماعی و انسانی با علوم طبیعی و زیستی بسط می دهد.
کتاب مورن با عنوان «سرمشق گمشده: طبیعت بشر» که کتاب شناخته شده و مهمی در زمینه ی انسان شناسی می باشد، اولین کتابی است که از او در ایران به ترجمه ی فارسی می رسد. این کتاب مقدمه ی کتب پنج جلدی «روش» مورن با نام های «طبیعتِ طبیعت»، «زندگیِ زندگی»، «شناختِ شناخت»، «شدنِ شدن» و انسانیتِ انسان» است.
مورن نطفه ی شکل گیری این کتاب را که در ابتدا قرار بوده است یک مقاله باشد، از گردهمایی CIEBAF می داند که در آن چهل پژوهشگر ازکشورهای مختلف در رشته های گوناگون برای بحث در رابطه با «وحدت انسان» شرکت داشتند.
کتاب مورن ترسیم کننده ی سیر تکوین نوع بشر از آغاز تا امروز است که با زبانی گیرا و نافذ نگاشته شده است. او در فصل «دانش بسته» می نویسد:
« سرنوشت ما به طور قطع در مقایسه با سرنوشت حیوانات از جمله نخستی ها، که ما آن ها را اهلی کرده، کاهش داده، سرکوب کرده، در بند کشیده یا محدود کرده ایم، سرنوشتی استثنایی است. ما برای خود شهرهایی از سنگ و آجر خلق کرده ایم، در فضا پرواز کرده ایم؛ چگونه باور کنیم که هر چند از طبیعت رانده شده ایم، ولی موجوداتی غیر طبیعی یا فوق طبیعی نیستیم؟ (...)»
در ادامه؛ فهرست کتاب:
1. لحیم کاری معرفت شناختی
1- دانش بسته
2- «انقلاب زیست شناختی»
3- «برادران مادون ترما»
4- شکاف و لحیم کردن
2. انسان شدن (پیدایش انسان-جامعه)
1- شکاری که می داند چطور شکار کند
2- پیدایش جامعه
3- گره کور انسان شدن
4- عدم کمال نهایی
3. حیوان بی عقل
1- هوشمند – کودن
2- پیچیدگی زیاد
3- انسان نوعی
4. جامعه – کهن
1- شاخه شاخه شدن و گشودگی جامعه
2- فرهنگ
5. تولد سوم انسان: جامعه ی تاریخی
1- هیولای دولت (لویاتان)
2- تاریخ
6. انسان شبه جزیره ای
+ کتاب شناسی
+ واژه نامه
::
مطالب مرتبط در انسان شناسی و فرهنگ؛
1. زندگی و آثار ادگار مورن:
http://anthropology.ir/node/379
2. درباره ی خاطرات یک تابستان:
http://anthropology.ir/node/3277
پیوند به بیرون؛
1. ادگار مورن در ویکیپدیا-فارسی:
http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%86
2. ادگار مورن در ویکیپدیا-فرانسه:
http://fr.wikipedia.org/wiki/Edgar_Morin
3. سایت ادگار مورن:
http://www.edgarmorin.org/
::
تهیه و تنظیم: مرضیه جعفری
jafari.e.marzi@gmail.com
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
اسرائیل ایران غزه روسیه مجلس شورای اسلامی نیکا شاکرمی روز معلم معلمان رهبر انقلاب مجلس بابک زنجانی دولت
یسنا هلال احمر قوه قضاییه آتش سوزی پلیس تهران بارش باران سیل شهرداری تهران آموزش و پرورش فضای مجازی سازمان هواشناسی
حقوق بازنشستگان بانک مرکزی دولت سیزدهم قیمت خودرو قیمت طلا قیمت دلار خودرو بازار خودرو دلار سایپا ایران خودرو کارگران
سریال تلویزیون نمایشگاه کتاب مسعود اسکویی عفاف و حجاب سینما سینمای ایران دفاع مقدس موسیقی
رژیم صهیونیستی جنگ غزه فلسطین حماس اوکراین نوار غزه چین ترکیه انگلیس ایالات متحده آمریکا یمن طوفان الاقصی
استقلال فوتبال علی خطیر پرسپولیس سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر ایران تراکتور لیگ برتر رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ
هوش مصنوعی تلفن همراه گوگل اپل آیفون همراه اول تبلیغات اینستاگرام ناسا
فشار خون کبد چرب بیمه بیماری قلبی کاهش وزن دیابت داروخانه