عفونت دندان در بارداری، تاثیر آن بر جنین

در طول دوران بارداري، دهان و دندان دستخوش تغييراتي مي‌شود. ملتهب مي‌شود و ممكن است عفونت كند. بسياري از خانم‌هاي باردار دچار خونريزي‌ لثه مي‌شوند؛ به خصوص هنگام مسواك زدن و يا استفاده از نخ دندان. وضعيت التهاب لثه را «آماس لثه» مي‌نامند و به عفونت دهان بيماري «پريودنتال» مي‌گويند. در طول دوران بارداري ترشح بزاق دهان افزايش مي‌يابد و تغييرات دهان و دندان در اين دوران در اثر موارد زير است:
 
تغييرات هورمونی
افزايش جريان خون در بدن كه باعث تورم و حساسيت دهان مي‌شود. بيماري‌هاي دهان و دندان در طول دوران بارداري تأثير زيادي روي جنين دارد و مي‌تواند به عفونت، زايمان زودهنگام و برخي مشكلات ديگر منجر گردد.

 

خونريزی دهان

بارداري باعث ايجاد برخي زخم‌ها، خونريزي و تورم لثه مي‌شود و اينها به دليل تغييرات هورموني است. دهان شما به هنگام مسواك زدن و يا استفاده از نخ دندان بسيار حساس‌تر مي‌شود؛ اما اين مشكل خود به خود بعد از زايمان از بين مي‌رود. اما اگر اين تغييرات در شما جدي‌تر از حالت معمول شوند، نبايد از آنها غافل شويد. بارداري به طور خود به خود به دندان‌ها آسيب نمي‌رساند و اينكه خانم‌ها با هر بار بارداري يك دندان سالم خود را از دست مي‌دهند، يك تصور غلط است. اگر ميزان كلسيم دريافتي مادر به اندازه كافي نباشد، استخوان‌ها و دندان‌ها كلسيم خود را به مصرف جنين مي‌رسانند و اين كلسيم از دست دادن‌ها تا پايان دوران شيردهي ادامه مي‌يابد.
علائم و نشانه‌های بيماری دهان

اگر همواره مراقب دندان‌هاي‌تان هستيد، ولي هنوز هم التهاب و خونريزي دهان داريد، مي‌توان آن را نشان‌دهنده يك اتفاق بسيار جدي در دهان دانست. حتما به پزشك متخصص مراجعه كنيد و شرايط خاص خود را به او بگوييد.

 

اگر هريك از علائم زير را داريد مراجعه به دندانپزشك را به تعويق نيندازيد:

مرتباً دندان‌هاي‌تان را مسواك مي‌زنيد، ولي بوي بد دهان‌تان برطرف نمي‌شود.
دهان‌تان به طور مرتب دچار خونريزي مي‌شود و معمولاً ملتهب و متورم است.
به هنگام جويدن غذاها و گاز گرفتن چيزي دچار درد و ناراحتي مي‌شويد.
يك يا بيش از يك دندان خراب داريد.
يك برآمدگي كوچك يا يك نقطه بسيار دردناك در دهان‌تان داريد.
مراقبت از دهان و دندان‌ها در طول دوران بارداري نيز اهميت ويژه‌اي دارد و بايد به طور مرتب به دندانپزشك مراجعه كنيد. پژوهش‌هاي اخير نشان مي‌دهند خانم‌هايي كه به بيماري‌هاي دهان مبتلا هستند، هفت بار بيشتر در معرض خطر زايمان زودهنگام قرار دارند. برخي ازمواد بي‌‌حسي كه در دندانپزشكي‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند، به جنين آسيب‌هاي جدي وارد مي‌كنند. به طور كلي براي يك خانم باردار نبايد از داروهاي بي‌حسي استفاده كرد.
سلامت دندان‌ها روی جنين تأثير می گذارد
پژوهش‌ها نشان مي‌دهند كه ارتباط نزديكي بين بيماري‌هاي دهان در بارداري و تولد زود هنگام و يا به دنيا آمدن نوزادان كم‌وزن وجود دارد. اين نوزادان بيشتر از بقيه در معرض فلج مغزي، مشكلات بينايي و شنوايي هستند. براساس پژوهش‌ها، از هر 100 زايمان زود هنگام، 18 مورد در اثر بيماري‌هاي دهان و دندان است كه معمولاً با عفونت‌هاي دهان همراه هستند. مراقبت‌هاي درست و مناسب در دوران بارداري و پيش از آن اين خطرات را تا 80 درصد كاهش مي‌دهد.
 
سلامت دندان‌ها پيش از بارداری
اگر به بهداشت دهان و دندان اهميت دهيد، كمتر احتمال دارد به مشكلات مربوط به آنها در دوران بارداري دچار شويد. دندان‌هاي‌تان را دست كم روزي دو بار با خمير دندان حاوي فلورايد مسواك بزنيد. حتماً از نخ دندان استفاده كنيد و مرتب به دندانپزشك مراجعه نماييد. اگر تصميم به بارداري گرفته‌ايد، قبل از هر كاري به دندانپزشك مراجعه كنيد تا هرگونه مشكل را در اين زمينه برطرف سازد. اگر باردار هستيد، اين موضوع را از دندانپزشك خود پنهان نكنيد. ممكن است پزشك‌تان از اشعه‌هاي x استفاده كند، در صورت اطلاع از بارداري اين كار را در نهايت دقت انجام مي‌دهد تا به جنين آسيب نرسد. در طول دوران بارداري استفاده از برخي داروها و مواد بي‌حسي نيز توصيه نمي‌شود.
 
دلايل عمده مشكلات دندان در دوران بارداری:
مشكلات دهان
استفراغ
ميل زياد به خوردن غذاهاي بسيار شيرين
قي كردن به هنگام مسواك زدن
مشكلات دهان
هورمون‌ها در دوران بارداري تغيير مي‌كنند و باعث ايجاد مشكلات دهان مي‌شوند. در سه ماهه دوم بارداري، معمولاً مشكل التهاب دهان به وجود مي‌آيد و اين مسأله با تورم لثه و خونريزي هنگام مسواك زدن و استفاده از نخ دندان همراه است. گاهي اوقات التهابات دهان منجر به از دست دادن دندان‌ها مي‌شود. اين وضعيت بعد از به دنيا آمدن نوزاد نيز ادامه دارد و برطرف نمي‌شود. به همين دليل در اين دوران ضمن مراجعه به دندانپزشك، از مسواك بسيار نرم و حتماً از خميردندان حاوي فلورايد استفاده كنيد تا باعث تقويت دندان‌هاي‌تان شود و از تخريب آنها جلوگيري كند.
 
استفراغ
هورمون‌هاي دوران بارداري باعث شل شدن عضلات مي‌شود و اين عضلات غذا را داخل معده نگه مي‌دارند. حالت تهوع و بي‌حالي‌هاي صبحگاهي در دوران بارداري كه با رفلاكس محتويات معده به مري همراه است، باعث مي‌شود كه دندان‌ها در اسيد معده غرق شوند و تكرار اين مسأله باعث آسيب‌ديدگي مينا و افزايش خطر فساد دندان‌ها مي‌شود. به همين دليل:
بلافاصله بعد از غذا خوردن، دندان‌هاي‌تان را مسواك نزنيد؛ اما بعد از استفراغ كردن دندان‌هاي خود را مسواك بزنيد و در اين كار تنبلي نكنيد. دهان خود را به تعداد دفعات بيشتري با آب بشوييد. از دهان‌شويه حاوي فلورايد نيز استفاده كنيد. بعد از هر بار استفراغ حداقل يك ساعت بعد دندان‌هاي خود را مسواك بزنيد.
 
قی كردن
برخي از خانم‌هاي بارداري به هنگام مسواك زدن دچار برخي تحريكات مي‌شوند و قي مي‌كنند. در اين مواقع خطر خرابي دندان‌ها بيشتر مي‌شود. در اين زمينه راهكارهاي زير را به كار بنديد:
 از مسواك‌هايي كه سر بسيار كوچكي دارند، استفاده كنيد؛ مثل مسواك كودكان نوپا  عمل مسواك زدن را آهسته‌تر انجام دهند.  بهتر است چشمان خود را ببنديد و روي تنفس خود متمركز شويد.  به هنگام مسواك زدن به يك موسيقي آرام نيز گوش بدهيد.  اگر طعم خمير دندان باز هم باعث قي كردن شما شد، خمير دندان خود را تعويض و از مارك ديگري استفاده كنيد يا حتي از مسواك و آب خالي استفاده نماييد. و بعد از اينكار از دهان‌شويه استفاده كنيد تا دچار استفراغ نشويد.
هوس خوردن غذاهای شيرين
برخي از خانم‌ها در دوران بارداري به طرز عجيبي هوس خوردن غذاهاي شيرين مي‌كنند. مصرف چنين غذاهايي باعث افزايش خطر فساد دندان‌ها مي‌شود. سعي كنيد مصرف آنها را محدود و در عوض از غذاهايي كه قند كمتري دارند، استفاده كنيد. اگر هيچ‌چيز به اندازه غذاهاي شيرين نياز شما را برطرف نمي‌كند، بعد از مصرف حتماً دندان‌هاي‌تان را مسواك بزنيد و از دهان‌شويه استفاده كنيد.
 
ميزان دريافت كلسيم را افزايش دهيد
در طول دوران بارداري بايد كلسيم بيشتري مصرف كنيد تا از استخوان‌ها و دندان‌هاي‌تان محافظت بيشتري شود. به اين منظور، بيشتر شير، پنير، ماست و شير سويا حاوي كلسيم مصرف كنيد.

 

ميزان دريافت ويتامين D را افزايش دهيد

ويتامين D به جذب كلسيم بيشتر در بدن كمك مي‌كند؛ پس بهتر است پنير، مارگارين، ماهي‌هاي چرب مثل سالمون و تخم‌مرغ بيشتري مصرف كنيد.