پنجشنبه, ۲۰ دی, ۱۴۰۳ / 9 January, 2025
پایان خوش با «مكس » آغاز خوش با «چهارشنبه سوری »
● ۶ میلیارد و ۶۳ میلیون تومان رهاورد سینمای ایران در سالی كه گذشت
سینمای امسال به سیاق سال‌های گذشته آغاز بدی نداشته است. مثل دو سال پیش كه «كما» و «مارمولك» در اكران بهاری فیلم‌های موفقی بودند و سال گذشته هم كه «شارلاتان» فیلم پرفروشی در بهار شد، امسال هم «هوو» و «ازدواج به سبك ایرانی» و حتی «زیر درخت هلو» خوب می‌فروشند و البته كه «چهارشنبه‌سوری» هم در آغارین روزهای امسال در گیشه‌ها فیلمی پرفروش است و بعید نیست فقط چند فیلم پیدا شوند كه تا پایان امسال بتوانند با این فیلم رقابت كنند یا از آن سبقت بگیرند.
اما تا فیلم‌های جدید به روی پرده نیایند نمی‌توان در مورد سینمای امسال قضاوت كرد. با اینكه بعید نیست چشم‌انداز امسال سینمای ما هم بسان سینمای سال گذشته، سالی پر از تناقض، سال موفقیت توامان فیلم‌های خوب و گاه سخیف كمدی در كنار فیلم‌های فرهنگی باشد كه كسی به موفقیت آنها امید ندارد. سال گذشته كه اینطور بود هم «شارلاتان» خوب فروخت و هم «بیدمجنون» و «خیلی دور، خیلی نزدیك»، هم «عروس فراری» با آن ضعف‌هایش موفق بود و هم «حكم» با آن اجرای درخشان و البته جای خوشحالی است كه پرفروش‌ترین فیلم سال «مكس» هم فیلم خوبی بود و هم بسیار پرفروش، كه صدرنشینی فروش حقش بود كه یكی دو سال به دلایل واهی به تاخیر افتاد.
به هرحال سینمای ایران در سال ۱۳۸۴ با اكران عمومی ۴۳ فیلم در ژانرهای مختلف به فروش ۶ میلیارد و ۶۳ میلیون و ۲۹۶ هزار تومان دست یافت، كه رقمی قابل توجه و تا حدودی امیدواركننده به شمار می‌آید. در اكران عمومی سینماها و بخصوص در ۶ ماهه دوم سال ۸۴، فیلم‌هایی از كارگردانان نسلهای مختلف به نمایش درآمد، كه در این میان استقبال مخاطبین از فیلم‌های فرهنگی و سینمای ملی افزایش یافت و سال متفاوتی برای سینمای ایران رقم خورد.
پرفروش‌ترین فیلم‌های سال گذشته سینمای ایران نیز آثاری در دو ژانر كمدی و اجتماعی بودند. نگاهی به آمار فروش فیلم‌ها حاكی از این است كه «مكس» ساخته سامان مقدم با فروش بیش از ۴۹۳ میلیون تومان، «شارلاتان» به كارگردانی آرش معیریان با فروش بیش از ۴۱۱ میلیون تومان، «آكواریوم» ساخته ایرج قادری با فروش ۳۹۹ میلیون تومان، «مجردها» ساخته اصغر هاشمی با فروش ۳۶۰ میلیون تومان و «بید مجنون با فروش ۳۳۹ میلیون تومان، پرفروش‌ترین فیلم‌های سال ۸۴ بودند.
پنج فیلم پرفروش سال ۸۴ نشان از آن دارد كه علاوه بر فیلم‌های كمدی كه توانستند مخاطبان زیادی را به سالن‌های سینما بكشانند، درام‌های اجتماعی همچون «بیدمجنون»، «حكم»، «خیلی دور، خیلی نزدیك»، «هشت‌پا»، «زن زیادی» و «آكواریوم» نیز با استقبال خوبی مواجه شدند و حتی نمایش اثر تلخی چون «چهارشنبه‌سوری» ساخته اصغر فرهادی كه تقریبا از اواخر سال گذشته به روی پرده آمد نیز با موفقیت بزرگی در گیشه و همین طور میان منتقدان روبرو شد و در همین روزها نیز استقبال از این فیلم ادامه دارد.
«چهارشنبه‌سوری» تنها در ۱۸ روز نمایش به فروش ۲۴۰ میلیون تومان رسید كه این رقم برای بسیاری از فیلم‌ها در طول دو ماه اكران به دست می‌آید و برای خیلی از آثار نیز دستیابی به چنین رقمی بیشتر به یك رویا شباهت دارد بطور مثال می‌توان از فیلم «غروب شد بیا» ساخته انسیه شاه‌حسینی نام برد كه در ۱۱ روز نمایش تنها ۲ میلیون و ۵۰۹ هزارتومان فروخت یا «كودكانه» ساخته مسعود كرامتی در ۱۸ روز نمایش ۳ میلیون و ۳۵۷ هزار تومان فروخت یعنی حدودا ۲۳۷ میلیون تومان كمتر از فروش «چهارشنبه سوری» در همین زمان اكران فروخته است. هرچند بطور حتم مقایسه میزان فروش این دو فیلم با توجه به سوابق حرفه‌یی كارگردانها و همین‌طور سطح كیفی آنها همه چیز را برایمان روشن می‌كند و آن وقت از این فاصله رقمی قابل توجه اصلا تعجب نخواهیم كرد و این همه تفاوت فروش را اتفاقی عادی و طبیعی تلقی می‌كنیم.
در هر صورت مروری بر آمار فروش كلی سینماها در سال ۸۴ و مضامین مطرح شده در این آثار نشان‌دهنده تنوع در سوژه‌های كار شده و همین طور استقبال خوب مخاطبین از فیلم‌های فرهنگی همچون «گیلانه»، «كافه ترانزیت»، «بیدمجنون»، «خیلی دور، خیلی نزدیك»، «دیشب باباتو دیدم آیدا» و «ماهی‌ها عاشق می‌شوند» است.
در واقع اگر بخواهیم این مبلغ ۶ میلیارد و ۶۳ میلیون و ۲۹۶ هزار تومان را میان ۴۳ فیلم اكران شده در سال ۸۴ تقسیم كنیم این آمار به دست می‌آید: ۱۶۴ میلیون تومان برای «گل یخ» ساخته كیومرث پوراحمد بعد از ۵۹ روز نمایش، ۳۵۹ میلیون تومان برای «مجردها» ساخته اصغرهاشمی بعد از ۸۲ روز نمایش، ۳۳۷ میلیون تومان برای «شاخه‌گلی برای عروس» ساخته قدرت‌الله صلح‌میرزایی بعد از ۸۰ روز نمایش، ۵۲ میلیون تومان برای «ازدواج صورتی» ساخته منوچهر مصیری بعد از ۴۶ روز نمایش، ۱۲ میلیون تومان برای «سیمای زنی در دور دست» اولین تجربه كارگردانی علی مصفا در ۲۵ روز نمایش، ۳۵ میلیون تومان برای «دربه‌درها» اولین تجربه كارگردانی امیرحسین صدیق طی ۶۰ روز نمایش، ۴ میلیون برای «عاشق مترسك» ساخته مهدی نوربخش طی ۱۴ روز نمایش، ۴ میلیون و ۶۴۱ هزارتومان برای «امتحان» ساخته ناصر رفاهی در ۲۱ روز نمایش و... اما بقیه آمار فروش‌ها بدین شرح اعلام شده است:
«جایی برای زندگی» ساخته محمدرضا بزرگ‌نیا در ۴۰ روز نمایش ۸۷ میلیون و ۵۱۳ هزارتومان فروش داشت. «بازنده» ساخته قاسم جعفری در ۹۳ روز نمایش ۲۳۱ میلیون تومان به دست آورد، «دانه‌های ریز برف» ساخته علیرضا امینی در ۱۴ روز نمایش یك میلیون و ۶۰۳ هزارتومان فروخت، همچنین «كنار رودخانه» ساخته دیگر امینی در ۱۴ روز نمایش ۴۸۵ هزارتومان فروش داشت كه از این نظر باید امینی را ركورددار پایین‌ترین میزان فروش در سینمای سال گذشته به شمار بیاوریم و اما «شارلاتان» ساخته آرش معیریان در ۷۲ روز نمایش بیش از ۴۱۱ میلیون تومان فروخت تا عنوان دومین فیلم پرفروش سال گذشته را پس از «مكس» از آن خود كند. عنوان سوم نیز به «آكواریوم» ایرج قادری با ۴۰۰ میلیون تومان فروش رسید. فیلم «زن زیادی» ساخته تهمینه میلانی نیز در ۵۳ روز نمایش ۲۷۳ میلیون و ۵۳۸ هزارتومان فروش داشت. «ماهی‌ها عاشق می‌شوند» ساخته دكتر علی رفیعی در ۶۱ روز نمایش ۱۳۸ میلیون تومان فروخت. «رستگاری در ۲۰/۸ دقیقه» ساخته سیروس الوند در ۴۲ روز نمایش ۱۲۸ میلیون تومان فروخت كه رقم ناامید كننده‌یی برای «الوند» به شمار می‌آید. از سوی دیگر فیلم معناگرای «خیلی دور، خیلی نزدیك» ساخته رضا میركریمی در ۱۱۰ روز نمایش ۲۰۸ میلیون تومان فروش داشت كه رقم قابل توجهی برای یك چنین اثری محسوب می‌شود.
«به من نگاه كن» ساخته آشفته و خسته‌كننده شهرام اسدی هم در ۱۴ روز نمایش حدود ۸ میلیون تومان فروخت كه در نوع خود یك فاجعه محسوب می‌شود و اما «سالاد فصل» اثر خوش ساخت فریدون جیرانی در ۴۹ روز نمایش ۱۸۸ میلیون تومان فروخت كه این رقم در مقایسه با فروش ۴۰۰ میلیون تومانی فیلم «قرمز» جیرانی در سال ۷۸ خیلی ناامید كننده است و اما نكته جالب فروش ۳۴۰ میلیون تومانی «بید مجنون» اثر معناگرای مجید مجیدی طی ۷۹ روز نمایش است كه اصلاً برای چنین فیلمی فروشی تا این حد متصور نمی‌شد و این مساله در كنار موفقیت‌های جشنواره‌یی فیلم امتیازی بزرگ برای مجیدی به شمار می‌آمد. «اسپاگتی در ۸ دقیقه» ساخته رامبد جوان كارگردان و بازیگر موفق طنز تلویزیونی یكی دیگر از فیلم‌های سال ۸۴ بود كه طی ۵۶ روز نمایش بیش از ۲۲۸ میلیون تومان فروخت و موفقیتی دیگر را این بار در عرصه كارگردانی سینما برای رامبد جوان رقم زد و اما كیومرث پوراحمد پس از شكست تجاری فیلم ملودرام و خانوادگی «گل یخ» این بار «نوك برج» را با حال و هوایی طنز روانه پرده سینماها كرد تا به نحوی فروش پایین «گل یخ» را جبران كند. به هرحال «نوك برج» پس از ۴۹ روز نمایش بیش از ۲۴۸ میلیون تومان فروخت و تاحدودی شكست تجاری «گل یخ» را جبران كرد. «گیلانه» ساخته مشترك رخشان بنی‌اعتماد و محسن عبدالوهاب نیز علی‌رغم فضای تلخ و اندوهبارش بعد از ۵۹ روز نمایش ۱۱۲ میلیون تومان فروخت و نشان داد مخاطبان سینما فقط به تماشای آثار كمدی و ملودرام علاقه ندارند و اگر فیلمی خوب ساخته شده باشد حتی اگر خیلی تلخ باشد با استقبال مواجه خواهد شد.
«پشت پرده مه» ساخته پرویز شیخ طادی یكی از فیلم‌های سفارشی تلویزیون بود كه طی ۱۰۵ روز نمایش فقط ۱۹ میلیون تومان فروش كرد و عنوان یكی از شكست خورده‌های اكران ۸۴ را كسب كرد. «شكلات» ساخته افشین شركت یكی از آثار ضعیفی بود كه در ۳۳ روز نمایش ۸۰ میلیون تومان فروخت. «آكواریوم» ساخته ایرج قادری به واسطه حضور خودش بعد از حدود ۳۰ سال ممنوع‌التصویر بودن با استقبال خوب تماشاگران روبرو شد و توانست طی ۶۵ روز نمایش به مرز ۴۰۰ میلیون تومان فروش دست یابد. «دیشت باباتو دیدم آیدا» ساخته دیگری از رسول صدر عاملی نیز بعد از ۴۴ روز نمایش بیش از ۱۰۴ میلیون تومان فروش داشت. هر چند كه فروش این فیلم در مقایسه با «من ترانه پانزده سال دارم» و «دختری با كفش‌های كتانی» كمی ناامید كننده‌تر بود با این حال اثر موفقی در تكمیل سه‌گانه صدرعاملی در خصوص مسائل دختران نوجوان به شمار می‌رفت. كامبوزیا پرتوی نیز سال گذشته فیلم «كافه ترانزیت» را روانه اكران كرد كه این فیلم طی ۴۸ روز نمایش ۱۶۲ میلیون تومان فروخت و موفقیت دیگری را برای سینمای فرهنگی به همراه آورد. «عروس فراری» ساخته كاظم معصومی كه كپی ناشیانه و ضعیفی از فیلم «همسفر» به شمار می‌آمد طی ۴۸ روز نمایش ۱۹۷ میلیون تومان فروش كرد. «حكم» ساخته مسعود كیمیایی نیز از آثار موفق اكران شده در سال ۸۴ بود كه توانست طی ۷۲ روز نمایش ۲۳۵ میلیون تومان فروش كند. «مكس» ساخته جنجالی و البته كمدی سامان مقدم نیز طی ۴۹ روز نمایش بیش از ۴۹۳ میلیون تومان را نصیب تهیه كنندگانش كرد و عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال ۸۴ را نیز با قاطعیت تمام به دست آورد. «یك بوس كوچولو» یكی دیگر از آثار بهمن فرمان‌آرا درباره موضوع مرگ و سفر آخرت بود كه طی ۵۹ روز نمایش ۱۵۴ میلیون تومان فروخت. «هشت‌پا» ساخته علیرضا داوودنژاد با حضور جمع كثیری از ستاره‌های سینما و مضمونی پرهیجان طی ۵۳ روز نمایش بیش از ۱۳۵ میلیون تومان فروخت. «پیشنهاد پنجاه میلیونی» ساخته مهدی صباغ‌زاده طی ۱۴ روز نمایش فقط ۱۲ میلیون تومان فروخت و این در حالی است كه كارگردان فیلم دلیل اكران محدود فیلمش راكنار كشیدن به نفع فیلم «حكم» عنوان كرده بود.
«من بن‌لادن نیستم» ساخته ضعیفی از احمد طالبی‌نژاد منتقد قدیمی سینمایی بود كه در ۳۸ روز نمایش كمی بیش از دو میلیون تومان فروش كرد و خط بطلانی بر همه نقدهای تند، آتشین و سازنده‌اش بر آثار كارگردانانی چون مسعود كیمیایی، تهمینه میلانی، علیرضا داوودنژاد و بسیاری از فیلمسازان دیگر كشید و ثابت كرد كه هر كسی را بهر كاری ساخته‌اند...
«سرت را بدزد رفیق» اثر آشفته و ضعیفی بود كه در ۳۱ روز نمایش بیش از ۳۵ میلیون تومان فروخت. «مرثیه برف» ساخته جمیل رستمی در ۱۷ روز نمایش بیش از ۴ میلیون تومان فروخت و تفاوت سینماگرانی چون بهمن قبادی با دیگران را بیشتر برایمان آشكار ساخت.
فیلم‌های «چهارشنبه سوری»، «چپ دست»، «بر باد رفته»، «كودكانه»، «غروب شد بیا» و «ما همه خوبیم» از دیگر آثاری هستند كه اكران آنها از اواخر سال گذشته شروع شد و در سال جدید نیز ادامه پیدا كرد.
به هر حال این آمار نشان دهنده رهاورد سینمای ایران در سال گذشته است و با توجه به شروع نسبتا خوب سینما با فیلم‌های «چهارشنبه سوری»، «ازدواج به سبك ایرانی»، «زیر درخت هلو»، «هوو» و «آتش‌بس» می‌توانیم امیدوار باشیم كه اواخر امسال با كارنامه پربارتری از سینمای ایران مواجه شویم.
نگار باباخانی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست