رازهای مرد یخی

کشف چند جسد در کشور اتریش گمانه زنی ها را در مورد رابطه خویشاوندی آنها با اوتزی یخی تقویت کرده است

کشف چند جسد در کشور اتریش گمانه‌زنی‌ها را در مورد رابطه خویشاوندی آنها با اوتزی یخی تقویت کرده است.

دانشمندان در اتریش بقایای نوزده جسد از نوادگان انسان یخی ماقبل تاریخ را پیدا کرده اند. اوتزی یا مرد یخی ماقبل تاریخ، نام یک مومیایی طبیعی است که حدود بیست ودو سال پیش توسط دو گردشگر آلمانی در ارتفاع ۳ هزار متری یکی از قله های رشته کوه آلپ بین مرز ایتالیا و اتریش کشف شد. این مومیایی با قدمت تقریبا ۵۳۰۰ سال هم اکنون در موزه باستان شناسی ساوت تیرول یا آلتوادیجه و در دمای منفی شش درجه سلسیوس نگهداری می شود. بازدیدکنندگان فقط می توانند قامت تکیده این مرد یخی را از پشت پنجره ای کوچک مشاهده کنند. دانشمندان باور دارند که نوزده جسد تازه کشف شده احتمالا با این مومیایی مشهور قرابت نزدیکی دارند، اما هنوز زمان زیادی لازم است تا آنها مورد مطالعه قرار گیرند. محققان موسسه پزشکی قانونی دانشگاه اینزبروک نمونه های متعددی از DNAاهدا کنندگان استان تیرول یا آلتوادیجه ایتالیا تهیه کرده اند. آنها در تلاش هستند تا از نظر ژنتیک مقایسه ای میان این نمونه ها، جسد اوتزی و نوزده جسد تازه کشف شده انجام دهند. تا امروز نمونه های DNA خون حدود ۳۷۰۰ نفر اهدا کننده بررسی و در عین حال از آنها خواسته شده تا شمه ای از تاریخچه خانوادگی خود را نیز ارائه دهند. اهدا کنندگان مشتاقند بدانند چه شباهت ژنتیکی بین آنها و اوتزی می تواند وجود داشته باشد.

اوتزی یا همان مومیایی ماقبل تاریخی نام خود را مرهون دره اوتز واقع در کوه های آلپ می داند. این مرد چشم قهوه ای حدوداً ۴۶ ساله، حدود ۳۳۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در جایی حوالی مرز ایتالیای کنونی و اتریش زندگی می کرده است. او که بی تردید خویشاوندانی در منطقه ساردینیای کنونی داشته، مردی شکارچی بوده چرا که تجزیه محتویات معده اش نشان می دهد که آخرین وعده غذایی اش را گوشت گوزن یا بزکوهی تشکیل داده است. اوتزی در عین حال از نوعی انگل روده ای به نام کرم شلاقی رنج می برده است. دانشمندان متوجه شده اند که این انسان ماقبل تاریخ نسبت به لاکتوز شیر نیز حساسیت داشته و حتی مستعد ابتلا به بیماری قلبی بوده است. جسد اوتزی به صورت طبیعی در یخ های کوه های آلپ مومیایی شده، اما دلایل مرگش تا سالیان سال ذهن پژوهشگران بسیاری را به خود مشغول نگاه داشت.

شواهدی نظیر سوراخ بزرگی که در استخوان ترقوه وجود دارد، این فرضیه را قوت می بخشد که اوتزی با نوعی پیکان به قتل رسیده. در عین حال اسکن مغزی روایتگر داستانی دیگر و آن هم سقوط از بالای یک بلندی است. سال ۱۳۸۰ دانشمندان دانشگاه اینزبروک اتریش با استفاده از سی تی اسکن مغزی، نقطه های تیره ای را در پس مخچه اوتزی تشخیص دادند و به این نتیجه رسیدند که بی تردید در اثر آسیب مغزی فوت شده است. تحقیقی که اواخر زمستان گذشته از سوی آکادمی بولزانو از کشور آلمان انجام شد نیز نشان می دهد که دلیل مرگ این مرد ماقبل تاریخی نوعی آسیب مغزی یا چیزی شبیه خونریزی مغزی بوده است. احتمالا اوتزی پنجاه و خرده ای کیلوگرمی در یکی از جنگ های قبیله ای و پس از برخورد پیکان با استخوان ترقوه اش از بالای یک بلندی پرت شده و نهایتا در اثر آسیب شدید مغزی مرده است.

تازه ترین تحقیقات روی اوتزی نشان می دهد که وی به بیماری لایم مبتلا بوده است. شواهد ابتلای اوتزی به این بیماری که توسط کنه و نوعی باکتری منتقل می شود، در آخرین تحقیقات انجام شده روی DNAاو به دست آمده است. بیماری لایم در وهله نخست با یک سری عوارض پوستی همراه است، اما در مراحل بعدی به آرتریت یا التهاب مفاصل منجر خواهد شد. همراه جسد اوتزی یک کمان، چند تیر و در نهایت یک تیشه نیز پیدا شده که این اقلام هم اکنون در موزه باستان شناسی تیرول نگهداری می شود، اما نکته جالب تر لباس های این مومیایی است که عبارتند از یک ردای پشمی، نوعی کت، ساق پوش هایی بافته شده از پوست بز و یک کلاه از پوست خرس همراه با نوارهای چرمی که می توانند بخوبی شرایط زیست اوتزی را تشریح کنند.

dailymail

مترجم: فرناز حیدری