جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

محدودیت های رییس جمهور آینده آمریکا


محدودیت های رییس جمهور آینده آمریکا

حضور باراک اوباما با شعار تغییر در رقابتهای انتخاباتی ایالات متحده و رسیدن به مرحله نهایی انتخابات این کشور سبب ساز شور خاصی در میان جوانان آمریکایی برای تغییر و تحول در این کشور شده است

حضور "باراک اوباما" با شعار تغییر در رقابتهای انتخاباتی ایالات متحده و رسیدن به مرحله نهایی انتخابات این کشور سبب ساز شور خاصی در میان جوانان آمریکایی برای تغییر و تحول در این کشور شده است. طوریکه گفته می شود بسیاری از جوانان که معمولادر انتخابات آمریکا شرکت نمی کردند اینبار می خواهند به نفع او وارد عرصه شوند.شعار و سیاستهای اعلانی "اوباما" سبب تقویت این نگاه در میان مردم ایالات متحده گردیده که تحولی در سیاست داخلی به خصوص در حوزه اقتصادی که هم اکنون با رکود بزرگی همراه شده است، صورت خواهد گرفت و همچنین موجب گردیده این نگاه در میان مردم دیگر کشورها تقویت گردد که سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا دستخوش تحول خواهد شد . در این میان توجه به ساختار سیاسی ایالات متحده و آگاهی از نقش گروههای ذی نفوذ در روند تصمیم گیری و درک موقعیت کنونی ایالات متحده در نظام بین الملل وضوح بیشتری به حدود توانایی اقدام یک رییس جمهور در ایالات متحده در جهت تحقق شعارهایش می دهد.

قانون اساسی ایالات متحد ه بر تفکیک قوا تصریح نموده است. بر اساس اصل تفکیک قوا رییس جمهور در مقام مسوول و مجری سیاست خارجی از اختیارات بسیاری برخوردار است لیکن کنگره به عملکرد دستگاه دیپلماسی نظارت دارد و رییس جمهور در اتخاذ تصمیمات مهم باید از کنگره تبعیت کند.

رییس جمهور در ایالات متحده تنها یک قطره در دریای بزرگی از نیروهای سیاسی است مستمرا در حال تلاطم و تغییرند و از ماهیتی بی نهایت گوناگون برخوردارند که رییس جمهور را دایمأ در معرض تهدید، محاصره و ضایع شدن قرار می دهند.

در ایالات متحده دولت وظیفه دارد هم به رای دهندگان و هم به داوران و قضات پای بند باشد و بدین سان قدرت سیاست گذاری در ایالات متحده میان تعداد کثیری از نهادهای حکومتی و گروههای شهروندی تقسیم شده است. اصولا ساختار قدرت در آمریکا بر اساس قانون اساسی این کشور به گونه ای صورت بندی شده است که تشویق گر فعالیت گروهها در حیات سیاسی جامعه محسوب می شود. قدرت این گروهها سبب می گردد که رییس جمهور در ایالات متحده در خصوص پیشبرد اهدافش، منافع آنها را نیز در نظر گیرد و این امر خود محدودیت هایی را در اقدام برای رییس جمهور به وجود می آورد. نکته قابل توجه دیگر درک چگونگی اقدام کشورها در عرصه بین الملل می باشد.آنچه نحوه اقدام دولتها را در محیط بین الملل تعیین می کند جایگاه آنها در نظام بین الملل است.

دولتهای حاکم در کشورهای جهان کنونی هر کدام می کوشند که متناسب با مقدورات ملی و محذورات بین المللی خویش موقعیت خود را در عرصه جهانی ارتقاء دهند. ساختار نظام بین الملل پس از فرو پاشی شوروری به صورت تک قطبی در آمد و ایالات متحده خود را به عنوان ابر قدرت در عرصه بین المللی تصور کرد.

هژمونی (تفوق) این کشور در ابعاد نظامی ، سیاسی ،تکنولوژیکی و فرهنگی سبب گردید که ایالات متحده تعریف بسیط تری از منافع ملی خویش در عرصه جهانی ارایه کند و متناسب با میزان قدرتش در راستای منافع خود اقدام نماید.

پیدایی حادثه ۱۱ سپتامبر نیز موجب گردید که مبارزه با تروریسم در استراتژی امنیت ملی آمریکا به عنوان عامل محوری درآید و تعیین کننده گردد. این حادثه که برای اولین بار این کشور را در داخل مرزها مورد حمله قرار داد تغییراتی را در سیاست خارجی این کشور ایجاد کرد که اشغال افغانستان و عراق در طول کمتر از ۳ سال مصادیق تغییرات مذکور بودند .

تحول در سیاست خارجی ایالات متحده پس از ۱۱ سپتامبر که در چهارچوب استراتژی بلند مدت امنیت ملی و در جهت تحقق بیشتر منافع ملی این کشور صورت گرفت محدودیت هایی را برای طیف تغییر خواه کنونی در سیاست خارجی آمریکا ایجاد می کند.

کوتاه سخن اینکه هرچند "باراک اوباما" بر این باور است که در صورت رسیدن به مقام ریاست جمهوری تغییر را در تمامی حوزه ها به خصوص حوزه سیاست خارجی اعمال خواهد کرد و وضع را بهتر از گذشته خواهد ساخت لیکن ساختار سیاسی ایالات متحده از یک سو ، قدرت گرفتن بیش از حد گروههای ذی نفوذ چون لابی اسراییل (AIPAC) در طی سالهای اخیر از سوی دیگر و همچنین جایگاه کنونی ایالات متحده در نظام بین الملل به عنوان قدرت هژمونی و مدیریت خاص این قدرت محدودیت های بسیاری را به فردی که می خواهد نقش رهبری این کشور را بر عهده گیرد تحمیل می کند و تغییر گسترده سیاست ها به خصوص در زمینه سیاست خارجی را دشوار می سازد. حال می خواهد این فرد یک دموکرات جذاب مدافع شعار تغییر باشد یا سیاست مداری با تجربه و جمهوری خواه که حامی سیاست ثبات همراه با افزایش قدرت نظامی است.

اکبر مختاری