عادات قدیمی را دور بریزید

چند دستورالعمل ساده و اما کاربردی, برای شما که می خواهید زمان بیشتری در اختیار داشته باشید

همه ما، جدا از اینکه در چه مقام و مسوولیتی باشیم و شغل و حرفه ما چه باشد، تعداد ساعات معینی را در هفته در اختیار داریم...

اصلا هم مهم نیست که واقعا نیاز به وقت اضافی دارید یا خیر، زیرا خالق زمان فرقی میان آدم‌ها نمی‌گذارد که به بعضی بیشتر بدهد و به دیگران، کمتر. همه در این مورد، یکسان هستند. پس اگر زمان بیشتری لازم دارید تا به تمامی کارهایتان برسید و برای نداشتن آن، دچار استرس نشوید، تنها خودتان هستید که می‌توانید به خود کمک کنید و نه هیچ کس دیگر. در این میان هم فردی را پیدا نمی‌کنید که به اصطلاح برایتان پارتی‌بازی کند و «وقت اضافه» بخرد و شما را را از مخمصه «نداشتن وقت» نجات دهد.

آیا شما کسی هستید که در پایان یک روز کاری، از خود می‌پرسید: «من واقعا امروز چه کار کردم و زمان چطور گذشت؟» اگر اینگونه است، پس نتوانسته‌اید به خوبی از پس مدیریت زمانی که در اختیارتان گذاشته شده، برآیید. در این میان هیچ‌کس مقصر نیست، یعنی لطفا دنبال کسی نباشید که همه کاسه و کوزه را سر او بشکنید و وجدان خود را آسوده رها کنید. شاید هم در این زمینه به چند راهنمایی و دستورالعمل عملی نیاز داشته باشید تا در پایان یک روز کاری، بتوانید نفس راحتی بکشید و به خود بگویید: «من امروز به همه کارهایم رسیدم.» امروزه متخصصان علوم رفتاری معتقدند برای تغییر هر رفتاری که به عادت تبدیل شده، به زمانی معادل ۲۱ روز نیاز دارید تا خود را با آن تغییر مطابقت دهید. شما می‌توانید فردا شروع کنید (که مشخص نیست این «فردا» چه موقعی می‌آید) یا همین حالا به استقبال تغییر عادات مخرب خود بروید. هیچ کار خاصی یا برنامه‌ریزی از قبل هم لازم نیست برای آن انجام شود. فقط باید بخواهید که تغییر کنید تا نتایج آن را به سرعت در زندگی خود احساس کنید. باید بخواهید که کنترل زندگی خود را در دست داشته باشید تا زمان و انرژی بیشتر در اختیار بگیرید.

● در زندگی حرفه‌ای چه باید کرد؟

۱) اگر برایتان امکان دارد، برای مدت کوتاهی در طول روز (که می‌توانید با ۱۵ دقیقه آغاز کنید)، درب اتاق خود را ببندید و تنها باشید، بدین‌ترتیب، وقت خواهید داشت برنامه‌های خود را بازبینی کنید، به تلفن‌های عقب‌افتاده جواب دهید و کمی سکوت برای خود به ارمغان آورید تا بدون هیچ مزاحمتی، کارهای خود را به سرانجامی برسانید. می‌توانید برای کارمندان و همکاران دیگر خود این موضوع را شرح دهید. مسلما شما را درک خواهند کرد.

۲) وقتی قرار است کار خاصی را انجام دهید، پیش‌بینی کنید که برای انجام آن به چه مقدار زمان نیاز خواهید داشت و برای اینکه آن را بدون استرس انجام دهید، این زمان را دو برابر کنید. حالا اگر آن کار زودتر به اتمام برسد، زمانی را به دست خواهید آورد که قبلا نمی‌دانستید در اختیار دارید.

۳) مکررا از خود بپرسید: «آیا این بهترین استفاده از وقت من است؟» یا حتی بهتر از آن، از خود سوال کنید: «آیا انجام این کار، به مدرک پزشکی نیاز دارد؟» اگر پاسختان منفی است، آن را به دیگری محول کنید.

۴) اگر در حال حاضر در دسترس نیستید، تلفن‌هایی را که به شما شده، گروه‌بندی کنید. اغلب افراد صبح‌ها، درست پس از اینکه به محل کار خود می‌رسند یا شب‌ها، درست قبل از ترک دفترشان در دسترس هستند، پس برای پاسخ‌گویی به تلفن‌هایی که به شما زده شده، این زمان‌ها، بهترین موقع هستند و دیگر لازم نیست وقت زیادی برای پیدا کردنشان صرف کنید.

۵) شما می‌توانید با روش‌هایی کاملا مودبانه، به مکالماتی که اصلا ربطی به مساله درمانی بیمارانتان ندارد و وقت زیادی را هم از شما می‌گیرند، پایان دهید. سعی کنید بگویید: «من واقعا دوست دارم با شما در این رابطه صحبت کنم، اما امروز باید به به کارهای دیگرم هم برسم. من را ببخشید.» اگر لازم شد، زمان مناسب‌تری را برای این کار اختصاص دهید تا بیمارانتان نیز اعتماد خود را به شما از دست ندهند.

۶) هر زمان، به کاری برخورد کردید که کمتر از ۲ دقیقه از وقت شما را می‌گیرد، همان‌ موقع آن را انجام دهید.

۷) در مواجهه با هرکاری، اول از خود بپرسید: «اگر من این کار را انجام ندهم، واقعا اتفاق وحشتناکی خواهد افتاد؟» در صورتی‌که پاسخ‌تان منفی است، لزومی به انجام آن کار نیست.

۸) هدردهنده شماره یک زمان، بی‌برنامگی و بهم‌ریختگی است. اگر شما کسی هستید که به‌طور روتین، ۱۵ دقیقه یا بیشتر برای پیدا کردن وسیله‌ای وقت می‌گذارید که «این که همین حالا اینجا بود!»، به نظر می‌رسد باید به سیستم سازماندهی کارهایتان نگاهی بیندازید. یک میز شلوغ و بهم‌ریخته، واقعا هیچ نفعی به شما نمی‌رساند! سعی کنید دور و برتان را خلوت کنید و حتی اگر شده، روز تعطیلی را به این کار اختصاص دهید. واقعا این کار، ارزش انجام دادنش را دارد.

▪ آنچه در خانه می‌توانید انجام دهید

۹) زودتر از روزهای دیگر از خواب برخیزید. اگر در عرض یک سال، صبح‌ها یک ساعت زودتر از خواب بلند شوید، شما توانسته‌اید ۱۰ هفته اضافه به سال خود بیفزایید و این، یک معجزه است. این زمان را به کارهای شخصی خود اختصاص دهید.

۱۰) سعی کنید در تعطیلات آخر هفته به کارهایتان فکر نکنید.

۱۱) در روزهایی که تعطیل هستید، کاری کاملا متفاوت از آنچه در طول هفته کاری انجام می‌دهید، در دست بگیرید. سعی کنید حرفه جدیدی یاد بگیرید یا کار خاصی انجام دهید که خارج از دنیای پزشکی باشد. مردمانی که با هرچیزی تطابق پیدا می‌کنند، افرادی هستند که هم از نظر حرفه‌ای و هم شخصی، محتوای فکری خوبی دارند.

۱۲) سعی کنید برای چند روز واژه «استرس» را از لغت‌نامه خود حذف کنید و به‌جای آن، کلماتی، همچون «چالش» را بگنجانید. حالا ببینید شاهد چه تغییراتی در احساسات و پاسخ‌هایتان به حوادث روزمره خواهید بود. به‌طور مثال، بیان جمله: «احساس می‌کنم بوسیله تمام تعهدات زمانی‌ام، دچار حالت ارتجاعی شده‌ام.»، به شما این احساس منتقل می‌شود که بیشتر تحت کنترل هستید تا گفتن این جمله: «بوسیله تمام تعهدات زمانی‌ام، دچار استرس می‌شوم.»

۱۳) تمامی آیتم‌هایی را که به ندرت از آنها استفاده می‌کنید، دور بریزید. مراقبت از چیزهایی که در مالکیت شماست، نیاز به فضا، زمان، انرژی و پول دارد. از خود بپرسید: «اگر این را دور بریزم، چه اتفاقی می‌افتد؟» اگر پاسخ‌ شما، «هیچ اتفاقی!» باشد، از شرش خلاص شوید. هروقت تصمیم گرفتید چیز جدیدی بخرید، باز از خودتان بپرسید آیا واقعا به آن نیاز دارید یا برای اینکه جذاب به نظر می‌رسد، می‌خواهید آن را خریداری کنید. برای هرچیزی که می‌خرید، باید دو مورد از چیزهایی را که استفاده نمی‌کنید، دور بریزید.

۱۴) ساعتی را که به دستتان می‌بندید، همچنین ساعت‌های منزل و محل کار خود را ۳ تا ۵ دقیقه جلو ببرید تا زمان اضافه‌ای، هرچند ناچیز را برای روز خود درست کنید.

۱۵) اگر مقاله یا نشریات مربوط به رشته خود را در منزل مطالعه می‌کنید، آنها را داخل یک سبد یا هر فضای کوچک دیگری نگهداری کنید. هرگاه سبد مخصوص پر شد، موارد قدیمی را دور بریزید، چه خوانده شده باشند و چه نخوانده شده باشند.

۱۶) از خود سوال کنید: «واقعا امروز چه کاری می‌توانم انجام دهم تا بزرگ‌ترین تغییر را در زندگی شخصی من به وجود آورد؟» اگر به نتیجه رسیدید، چه زمانی بهتر از همین حالا برای انجام آن! پس برخیزید و آن را انجام دهید!

۱۷) لازم هر از چندگاهی، خود را، برنامه‌‌هایتان را و کارهایتان را مورد ارزیابی قرار دهید و ببینید واقعا تا چه اندازه در هدفمند کردن کارها و برنامه‌ریزی درست، موفق عمل کرده‌اید. آیا حالا به تمام کارهایی که خواسته‌اید در طول روز انجام دهید، می‌رسید؟ مسلما اگر از خود به صورت واقع‌بینانه انتظار داشته باشید و کارهایتان را با برنامه‌ریزی جلو ببرید، از اینکه حالا همه چیز را درست سر موقع انجام می‌دهید، شگفت‌زده خواهید شد. از خود انتظار معجزه نداشته باشید، اما بخواهید که تغییر کنید و آن را به انجام برسانید.

دکتر نیلوفر شایسته