سفر به قلمرو پررمز و راز

پس از دو روز پیاده روی در دشت و کوه, در میان مه به جنگل می رسیم گویی به سرزمینی دیگر وارد شده ایم, تجربه ای است از میان آب گذشتن, بر فراز قله ایستادن, از آنجا وارد جنگلی پر مه شدن و پایان سفر را در روستایی تجربه کردن که تازه چند سالی هست برق به آن وارد شده, جز چهارپایان هیچ وسیله نقلیه دیگری در لاکتراشان نیست

پس از دو روز پیاده روی در دشت و کوه، در میان مه به جنگل می‌رسیم. گویی به سرزمینی دیگر وارد شده‌ایم، تجربه‌ای است از میان آب گذشتن، بر فراز قله ایستادن، از آنجا وارد جنگلی پر مه شدن و پایان سفر را در روستایی تجربه کردن که تازه چند سالی هست برق به آن وارد شده، جز چهارپایان هیچ وسیله نقلیه دیگری در لاکتراشان نیست.

اگر همه اینها را می‌خواهید امتحان کنید ابتدا آمادگی بدنی تان را بالا ببرید، خود را به جی پی اس و سایر لوازم مجهز کنید، مایحتاج سه روز را در کوله بارتان قرار دهید، محض اطمینان بیشتر می‌توانید از راهنمای محلی و گروه های کوهنوردی تنکابن و قزوین کمک بگیرید، هر حرکت اشتباه در منطقه الموت نتایج جبران‌ناپذیری دارد به ویژه در فصول بارندگی ورود به دره‌های این منطقه فاجعه خواهد بود. منطقه الموت در شمال شرقی قزوین قرار دارد، برای رسیدن به این دره بایست از میدان مینو به سمت معلم کلایه حرکت کرد. با ادامه مسیر و عبور از رجایی دشت، به یک دوراهی می‌رسید. راه سمت راست مسیر روستاهای معلم‌کلایه، اندج، گازرخان و قلعه حسن صباح و روستاهای اتان و هنیز (که مسیر صعود به قله سیالان از جبهه جنوبی است) است و تا گرمارود و روستای پیچ‌بن به پیش می‌رود. مسیر سمت چپ اما ما را به دریاچه و روستای اوان و دامنه‌های خشچال می‌رساند. در شمال شرقی دریاچه اوان روستاهای وره‌بن و اوان و در شمال غربی آن روستاهای زواردشت و زرآباد قرار دارد. بالای هرکدام از این دو روستا دویال قرار دارد یال شرقی که در بالای روستای اوان قرار گرفته به قله خشچال و یال غربی که در بالای روستای زواردشت قرار گرفته به قله پرچنان می‌رسد. متاسفانه در بسیاری از گزارش‌های صعود به قله خشچال، به اشتباه مسیر صعود را روستای زوار دشت ذکر کرده‌اند که ابدا هیچ ارتباطی به قله خشچال ندارد. برای رسیدن به قله خشچال دو مسیر عمده وجود دارد که هر دو از روستای اوان آغاز می‌شود.

یکی از آنها مسیر معدن نام دارد که جاده آن اندکی قبل از دریاچه آغاز می‌شود و نهایتا بر روی یال قرار می‌گیرد و تا معدن به پیش می‌رود. از آنجا نیز حداکثر ۳ ساعت زمان می‌برد تا خود را به خط‌الراس شرقی خشچال برسانید. مسیر بعدی مسیر دره کوچال و چشمه گل‌پری‌است که بین دو یال شرقی و غربی قرار گرفته و برای رسیدن به آن بایست به سمت شمال دریاچه حرکت کرد و با عبور از حاشیه غربی روستای اوان وارد دره شد. این مسیر نیز پاکوب مشخصی دارد و مستقیم از سمت راست رودخانه و حاشیه مزارع و باغات به درون دره پیش می‌رود. بین دو یال شرقی و غربی که ذکر آن رفت یک نیم یال کوچک قرار گرفته که چشمه گل پری بر روی دامنه شرقی آن است. با قرار گرفتن بر روی خط‌الراس این نیم‌یال و ادامه مسیر به دامنه زینی‌شکل بین خشچال و زیور چال می‌رسیم.

پس از عبور از خط‌الراس خشچال وارد منطقه‌ای می‌شویم که پلهم دشت نام دارد و در کف این دره روستایی به نام میج قرار گرفته است. اگر خط‌الراس شاه سفیدکوه و خط‌الراس خشچال را به وسیله خطی به هم متصل کنیم دو دره در دو طرف این خط به وجود می‌آید. دره سمت چپ پلهم دشت و دره سمت راست دره‌ای‌است که به نیار دره منتهی می‌شود. نیار دره ابتدای دره دوهزار محسوب می‌شود. این دره بسیار پرشیب است و آبشارهای بسیار بلندی در آن قرار گرفته که عبور از آن را بدون طناب و ابزارهای فرود غیرممکن می‌سازد. گفتنی‌است در تمامی طول مسیر پس از گردنه خشچال زیورچال راه پاکوبی وجود دارد که دامنه کوه را تراورس کرده و تا روستای میج در اشکورات به پیش می‌رود. برای ادامه مسیر و پیش رفتن تا شاه‌سفید‌کوه باید کمی قبل از گردنه پلهم‌دشت از راه پاکوب جدا شده و مسیر را در جهت عکس راه پاکوب به سمت شمال‌شرق طی کرد. نشانه آن نیز چشمه‌ای است که البته در این فصل از سال بسیار کم‌آب است. با ادامه مسیر و تراورس کردن دامنه کوه نهایتا به خط‌الراس شرقی شاه‌سفیدکوه می‌رسیم. شاه‌سفید‌کوه یا کوه بلور به دلیل رنگ متفاوت آن از فاصله‌های دور نیز قابل تشخیص است. بر بالای قله آن امامزاده‌ای قرار گرفته و پای آن نیز دریاچه‌ای وجود دارد. این کوه مشرف به دره‌ای است که میان‌دشت نامیده می‌شود.

برای رسیدن به روستای لاکتراشان دو مسیر عمده وجود دارد. یکی از آنها این است که پس از رسیدن به خط‌الراس شاه‌سفید‌کوه مسیرمان را به سمت غرب و دره میان‌دشت ادامه دهیم. در پایین آن گله آرامی از گوسفندان به چشم می‌خورد. در کف دره نیز راه پاکوبی وجود دارد که به موازات رودخانه لاکتراشان تا روستا به پیش می‌رود. یکی دیگر از راه‌های رسیدن به روستای لاکتراشان این است که پس از عبور از خط‌الراس شاه‌سفید‌کوه (شرق قله) به جای سرازیر شدن در میان‌دشت مسیر پاکوب را به سمت شمال‌شرق ادامه دهیم تا به دوراهی نوشا برسیم راه سمت راست روی دامنه شرقی به سمت نوشا ارتفاع کم می‌کند و راه سمت چپ روی دامنه غربی به سمت لاکتراشان می‌رود. روستای لاکتراشان جاده ماشین‌رو ندارد. نزدیک‌ترین روستا به لاکتراشان روستای ییلاقی دیگری‌است که لگا نام دارد. برای رسیدن به این روستا باید از لاکتراشان به سمت بستر رودخانه حرکت کرد و مسیر را روی دامنه مقابل ادامه داد تا به این روستا رسید.

وحید عامری